Bevat de antwoorden van alle opdrachten van thema 1 Verbranding en ademhaling, thema 2 Voeding en vertering, thema 3 De bloedsomloop, thema 4 Voortplanting, thema 5 Erfelijkheid en evolutie, thema 6 Ecologie en thema 7 Mens en milieu van Biologie Voor Jou 2 vwo gymnasium (7e editie)
Wat is verbranding?
opdracht 1 practicum
VERBRANDING BIJ EEN KAARS
In dit practicum onderzoek je welke veranderingen je kunt waarnemen als je een brandende
kaars afsluit van de lucht.
Voer het onderzoek uit en vul het schema in.
Probleemstelling Welke veranderingen treden op als je een brandende kaars afsluit van de lucht?
Hypothese
TER BEOORDELING AAN JE DOCENT.
Benodigdheden – een stompje kaars
– een schoteltje
– lucifers
– een jampotje
Experiment – Zet het stompje kaars op het schoteltje en steek ▼ Afb. 1
de kaars aan.
– Zet het jampotje over de brandende kaars heen.
– Kijk nauwkeurig naar wat je ziet gebeuren.
– Voel aan de bodem van het jampotje.
Resultaten Beantwoord de volgende vragen.
1 Wat gebeurt er met de vlam?
De v l a m ga a t u i t.
2 Wat komt er tegen de binnenkant van het jampotje te zitten?
Te ge n d e bi n n e n k a n t k om t c on d e n s (w a te r) te zi t te n .
3 Wat is er met de bodem van het jampotje gebeurd?
De bod e m i s w a rm e r ge w ord e n .
Conclusie Als je een kaars van de lucht afsluit, ga a t d e k a a rs u i t.
Bij de verbranding van een kaars ontstaat w a te r en komt w a rm te vrij.
opdracht 2
Beantwoord de volgende vragen.
1 Tijdens het branden wordt een kaars steeds kleiner.
Wat gebeurt er met kaarsvet als een kaars brandt?
Als een kaars brandt, verdwijnt het kaarsvet.
2 Wat ontstaat er als een kaars brandt?
Als een kaars brandt, ontstaan er verbrandingsproducten, warmte en licht.
3 Welk verbrandingsproduct van een kaars heb je in opdracht 1 waargenomen?
Water, want nadat het jampotje over de kaars heen werd gezet, waren kleine
waterdruppels te zien tegen het glas van het jampotje.
Gebruik bij vraag 4 en 5 de tekst van afbeelding 2 van je handboek.
4 Is elektriciteit een alternatieve brandstof? Leg je antwoord uit.
Nee, elektriciteit wordt niet verbrand en is dus geen brandstof.
5 Leg uit dat door het rijden op groengas de hoeveelheid koolstofdioxide in de atmosfeer niet
toeneemt.
Groengas ontstaat uit afval van planten. Om te groeien hebben de planten
koolstofdioxide uit de lucht gehaald. Bij de verbranding van groengas komt
dus geen extra koolstofdioxide in de atmosfeer.
HB VERBRANDING BIJ EEN KAARS BLZ. 9
opdracht 3 practicum
KOOLSTOFDIOXIDE AANTONEN
In dit practicum leer je hoe je koolstofdioxide met
kalkwater kunt aantonen.
▼ Afb. 2
BENODIGDHEDEN
– 4 reageerbuizen in een reageerbuisrek
– etiketten
– gekookt en daarna afgekoeld water
– spa rood
– helder kalkwater
WERKWIJZE
– Nummer de reageerbuizen van 1 tot en met 4.
– Doe in reageerbuis 1 gekookt en daarna afgekoeld
water tot ongeveer 2 cm hoogte.
– Doe in reageerbuis 2 spa rood tot ongeveer 2 cm
hoogte.
– Doe in de reageerbuizen 3 en 4 helder kalkwater tot
ongeveer 2 cm hoogte.
– Doe de inhoud van reageerbuis 1 bij die van
reageerbuis 3 (zie afbeelding 2).
– Doe de inhoud van reageerbuis 2 bij die van
reageerbuis 4.
RESULTATEN
– Vul het schema in. Gebruik daarbij: niet troebel – wel troebel.
Het kalkwater wordt
Gekookt water + kalkwater niet troebel
Spa rood + kalkwater wel troebel
CONCLUSIE
– Schrijf op wat de conclusie is.
Als je koolstofdioxide bij helder kalkwater doet, wordt het heldere kalkwater
troebel.
opdracht 4 practicum
KOOLSTOFDIOXIDE BIJ EEN BRANDENDE KAARS ▼ Afb. 3
In dit practicum onderzoek je of bij het branden van een kaars
koolstofdioxide ontstaat. Dit doe je door een kaars te laten branden in
een jampotje, waarin een laagje helder kalkwater zit (zie afbeelding 3).
Je moet ook een controleproef gebruiken om aan te tonen dat het
koolstofdioxide alleen door het branden van de kaars kan zijn ontstaan.
– Noteer in het schema de hypothese, de benodigdheden en de
beschrijving van het experiment en laat je docent dit controleren.
– Voer daarna het onderzoek uit en vul de rest van het schema in.
helder
kalkwater
Probleemstelling Welke stof ontstaat bij de verbranding van een kaars?
Hypothese Bi j d e v e rbra n d i n g v a n e e n k a a rs on tsta a t k oolstofd i oxi d e .
Experiment Ik ze t i n tw e e ja m p otjes e e n stom p je k a a rs. Da a rn a gi e t i k
i n be i d e ja m p otjes e e n l a a g je h e l d e r k a l k w a te r. Ik ste e k
a l l e e n i n ja m p otje 1 d e k a a rs a a n . Da a rn a d oe i k m e te e n
d e d e kse ls op be i d e p otjes.
Als d e k a a rs i n ja m p otje 1 u i t i s, k i jk i k of h e t k a l k w a te r
troe be l i s ge w ord e n .
Benodigdheden – 2 ja m p otjes m e t d e kse l
– 2 stom p jes k a a rs
– h e l d e r k a l k w a te r
– l u c i fe rs
Resultaten In ja m p otje 1 i s h e t k a l k w a te r troe be l ge w ord e n .
In ja m p otje 2 i s h e t k a l k w a te r h e l d e r ge bl e v e n .
Conclusie Bi j d e v e rbra n d i n g v a n e e n k a a rs on tsta a t k oolstofd i oxi d e .
HB INGEADEMDE EN UITGEADEMDE LUCHT BLZ. 9
opdracht 5 practicum
HET ZUURSTOFGEHALTE VAN INGEADEMDE EN VAN UITGEADEMDE LUCHT
In dit practicum onderzoek je het verschil in zuurstofgehalte van ingeademde lucht en
uitgeademde lucht. Om de hoeveelheid zuurstof te meten, gebruik je een brandende kaars. Je
hebt geleerd dat voor de verbranding van een kaars zuurstof nodig is. Hoe lang een kaars blijft
branden, hangt dus af van de hoeveelheid zuurstof die aanwezig is.
Je werkt bij dit practicum met zijn tweeën.
– Voer de opdrachten in het schema uit en vul het schema verder in.
Probleemstelling Welk verschil in zuurstofgehalte is er tussen ingeademde en uitgeademde lucht?
Hypothese In u i tge a d e m d e l u c h t zi t m i n d e r zu u rstof d a n i n
i n ge a d e m d e l u c h t, om d a t je l i c h a a m zu u rstof u i t d e
l u c h t op n e e m t.
Benodigdheden – een stukje ijzerdraad – een rietje
– een stompje kaars – lucifers
– een glasplaatje – een horloge of stopwatch
– een hoog bekerglas
Experiment – Buig het stukje ijzerdraad in de vorm van een – Leg het glasplaatje op het bekerglas. Laat een
grote vishaak. Bevestig het stompje kaars aan kleine opening vrij en steek daar het rietje
het uiteinde van het stukje ijzerdraad. doorheen.
– Adem in door het rietje en adem uit door je neus. Adem heel langzaam.
inademen
glasp
uitademen
inademen
glasplaatje glasplaatje
uitademen
glasplaatje
– Als je vijf keer hebt ingeademd door het rietje, laat dan je
medeleerling de kaars aansteken en pak het horloge of de
stopwatch.
– Laat de brandende kaars voorzichtig in het bekerglas
zakken. Sluit het bekerglas meteen af met het glasplaatje
en start het opnemen van de tijd. Stop de tijd op het moment
dat de kaars uit gaat. Noteer op kladpapier na hoeveel
seconden de kaars is uit gegaan.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper qdro. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,49. Je zit daarna nergens aan vast.
