In het kader van de Academic Experience heb ik het vak Biologische Grondslagen: Klinische Neuropsychologie en Psychofarmacologie gevolgd en dit met behulp van deze samenvattingen afgerond met een mooie zeven. Ik heb geen samenvatting van de hele stof gemaakt, maar samenvattingen van de belangrijkst...
Hoofdstuk 20 – Frontotemporale dementie (FTD)
FTD -> na ziekte van Alzheimer meest voorkomende vorm van dementie vóór 65 e
levensjaar.
Kenmerken FTD:
1. Seniele corticale atrofie
2. Mogelijke specifieke uitvalsverschijnselen
3. Opgeblazen cellen + argyrofiele bollen in cytoplasma
Criteria voor stellen diagnose FTD:
- Sluipend begin klachten
- Progressief beloop
Diagnose FTD gesteld op basis van:
1. Informatie (hetero)anamnese over gedrag
2. Klinisch beeld: ziekteverschijnselen, symptomen
3. Neuropsychologisch onderzoek
Diagnose FTD vaak pas laat gesteld -> beginsymptomen FTD vaak eerst in
verband gebracht met:
1. Psychiatrische aandoening
2. Relatieproblematiek
3. Overspannenheid/burn-out
4. Midlife-crisis
Subtypen/varianten FTD:
1. Frontotemporal dementia - behavioural variant (FTD-bv):
- Grote veranderingen in persoonlijkheid + sociaal gedrag
- Specifieke cognitieve stoornissen
- Veranderingen in taal -> economy of speech: spreken met zo weinig mogelijk
woorden.
3 subtypen:
1. Profiel met disinhibitie, verhoogde afleidbaarheid en overactiviteit.
2. Profiel met apathie, initiatiefloosheid en teruggetrokkenheid.
3. Profiel met stereotypie, clichématig en dwangmatig gedrag.
2. FTD + MND: motor neuron disease/motorisch voorhoornlijden =
aandoening die selectief motorische neuronen aantast gedurende het
ziektebeloop.
- Grote veranderingen in persoonlijkheid en gedrag
- Bulbaire dysartrie: moeite met articuleren.
- Spieratrofie
- Fasciculaties: kleine spiersamentrekkingen.
3. Progressieve niet-vloeiende afasie/progressive non-fluent aphasia
(PNFA): geleidelijk progressieve achteruitgang in taalproductie -> taalbegrip
ongestoord + geen overige cognitieve functiestoornissen.
4. Semantische dementie (SD): progressieve aandoening die wordt
gekenmerkt door multimodale afbraak semantiek.
- Spontane taal = vloeiend, begrip betekeniswoorden zeer beperkt.
- Taal steeds ‘leger’ -> gebruik van steeds meer opvullingswoorden bv. Ding
, - Woordvindingsproblemen
- Betekenisproblemen
- Problemen in verbale + non-verbale modaliteit
- Gedragsveranderingen -> vooral dwangmatigheid + stereotypie
Criteria subtypen/varianten FTD:
1. FTD-bv:
- Achteruitgang in sociale gedrag met emotionele vervlakking en verlies
van inzicht in vroegere ziektebeloop.
- Al vroeg stoornis in regulatie persoonlijk gedrag.
2. PNFA:
- Niet vloeiende spraak met agrammatisme, fonematische parafasieën of
woordvindingsproblemen in afwezigheid van overige cognitieve
stoornissen.
- Gedragsstoornissen ontbreken.
3. SD:
- Prominente stoornissen semantiek (betekenissen), verbaal/visueel, die
vaak tot uiting komen door vloeiende, lege spraak en
woordvindingsproblemen.
- Visueel-perceptuele stoornissen bv. Gestoorde objectherkenning
- Geen stoornissen in overige cognitieve domeinen.
FTD -> gedeeltelijk erfelijk bepaald -> mate van erfelijkheid varieert tussen
verschillende subtypen van FTD
FTD -> autosomaal overervingspatroon: minimaal 3 familieleden aangedaan in
minimaal 2 opeenvolgende generaties.
FTD veroorzaakt door neerslaan van eiwitten -> eiwitten slaan neer in:
1. Frontale cortex
2. Temporale cortex
3. Pariëtale cortex
4. Hippocampus
5. Basale ganglia
Behandeling FTD
Geen medicijnen voor FTD op dit moment, behandeling bestaat uit goede
begeleiding patiënt.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper hugocloudt. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,49. Je zit daarna nergens aan vast.
