Samenvatti ng Tentamen AFP 4
Zenuwstelsel:
Coördineert de activiteiten van alle orgaanstelsels om homeostase te handhaven in reactie
op verandering in de buitenwereld. Doet dit samen met hormoonstelsel
Reageert snel op prikkels
Brengt wijzigingen in lichaamshouding aan
Regelt beweging van de ogen bij lezen van tekst
1. Meet het interne en externe milieu
2. Integreert informatie van de zintuigen
3. Coördineert gewilde en ongewilde reacties van vele andere orgaanstelsels
Centrale zenuwstelsel (CZS)
Hersenen
Ruggenmerg
Integreert en coördineert de verwerking van sensorische informatie en het doorgeven van impulsen
naar de spieren. In het CZS bevinden zich ook hogere functies zoals: intelligentie, geheugen en
emoties.
Perifere zenuwstelsel
Al het zenuwweefsel buiten het CZS
Bestaat uit motorische en sensibele zenuwen. Vormt de verbinding tussen centrale zenuwstelsel en
het lichaam zorgt ervoor dat informatie van organen, zintuigen en spieren bij CZS terecht komt
Afferente gedeelte zenuwstelsel
Van het PZS naar het CZS
Sensorische informatie die buiten het zenuwstelsel uit zintuigen of receptoren wordt
doorgestuurd naar het CZS
Efferente gedeelte zenuwstelsel
Van het CZS naar het PZS
Motorische impulsen worden vanuit het CZS naar het PZS naar spieren en klieren (effectoren)
gestuurd
1
,Neuronen
Basiseenheden van het zenuwstelsel.
Bij alle neurale functies communiceren neuronen met elkaar en andere celtypen
Meeste neuronen in het CZS kunnen niet delen, kunnen niet worden vervangen (behalve in
de neus (reukvermogen) en de hippocampus (opslaan herinneringen)
Bestaat uit:
o Cellichaam (gevoellig voor chemische, mechanische en elektrische prikkeling)
o Dendrieten (opvangen signalen)
o Axon (geleiden uitgaande signalen in de richting van synapsknoppen)
o Synapsknoppen (communiceren neuron met andere cel)
Indeling neuronen naar bouw
Multipolair neuron
Twee of meer dendrieten
Één enkel axon
Meest voorkomend in het CZS
Alle motorische zenuwcellen die skeletspieren
aansturen multipolair
Unipolair neuron
Dendrieten en axon lopen in elkaar over
Cellichaam ligt aan één zijde
Actiepotentiaal bij uiteinde van dendriet
Rest van de uitloper is axon
Meeste sensibele neuronen van perifeer
zenuwstelsel
Biopolair neuron
Twee uitlopers (één dendriet en één axon)
Cellichaam er tussenin
Zeldzaam, komen voor in speciale zintuigen
Informatie doorgeven (zien, ruiken of horen vanaf
zintuigcellen)
,Indeling neuronen naar functie
Sensorische neuronen
Afferente gedeelte van PZS
Ontvangen informatie van zintuigcellen die uitwendig (zien, horen, ruiken...) en inwendig
milieu (bloeddruk, temp…) waarnemen
Informatie naar andere neuronen in het CZS doorgeven
Motorische neuronen
Efferente gedeelte van PZS
Geleiden impulsen vanuit CZS naar andere weefsels, organen en orgaanstelsels
Willekeurig (alles wat bewust gebeurd)
Onwillekeurig (alles wat niet bewust gebeurd)
o Sympatisch zenuwstelsel (fight or flight)
o Parasympatisch zenuwstelsel (rest and digest)
Schakelcellen
Bevinden zich volledig in hersenen en ruggenmerg
Verbinden van neuronen
Doorschakelen van sensorische informatie
Coördinatie van motorische activiteit
Complexe prikkel veel schakelcellen
Rol bij hogere functies (bijv. geheugen, plannen en leren)
Gliacellen
Voeding, bescherming en steun van neuronen
Het verstevigen van de hersenen
Het aanmaken van myeline
Het opruimen van kapotte of dode cellen
Het opruimen van neurotransmitters die gebruikt zijn bij signaaloverdracht
Het in stand houden van de bloed-brein barrière
Het geven van voedingsstoffen aan de neuronen
Soorten gliacellen
Astrocyten
Verantwoordelijk voor de chemische omgeving van neuron
Bouwstenen van bloed-brein barrière
Vormen een structureel raamwerk voor neuronen
Verrichten reparaties aan beschadigde zenuwweefsels
Oligodendrocyten
Verantwoordelijk voor het aanmaken van myeline om de axon in het CZS
Myeline verhoogt prikkelgeleiding, goed functioneren van de hersenen
Microgliacellen
Kleinste en minst talrijke neurogliacellen
Ontstaan uit witte bloedcellen
Verplaatst naar CZS toen zenuwstelsel in ontwikkeling was
Beschermende functie (insluiten cel fragmenten en ziekteverwekkers)
Ependymocyten
Vormen membraan rondom het centrale kanaal van het ruggenmerg en ventrikels
In ventrikels bevindt zich hersenvocht dat wordt aangemaakt door ependymocyten
, Actiepotentiaal
Potentiaal: scheiding tussen positieve en negatieve ladingen wat kan leiden tot een potentieel
elektrische stroom
Alleen spiercellen en rustcellen
2 compartimenten die zijn gescheiden door het celmembraan (extra- en intracellulair)
In beide compartimenten zit een verschillende concentratie ionen (Na + en K+) dit zorgt voor
defussie
Bij een actiepotentiaal lekt natrium ze cel binnen totdat de drempelwaarde is behaalt, dan gaan de
poortjes open en kan de natrium massaal de cel in stromen. Kalium komt traag op gang en gaat de
cel uit als natrium al een stukje voor loopt. De actiepotentiaal kan maar 1 kant op, richting de
hersenen. Door het myeline en schwanncellen om de axonen wordt ervoor gezorgd dat de positieve
ionen sneller vooruit geduwd worden doordat er daar geen nieuwe natriumionen meer bij kunnen
komen. Dit gebeurd doordat 2 positieve ionen elkaar af stoten. Hoe meer myeline en schwanncellen
hoe sneller het actiepotentiaal gaat.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper evelienvisser2. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.