Uitwerkingen werkgroepen verbintenissenrecht
Week 1
Verbintenissen
- Verbintenissen uit rechtshandelingen en overeenkomsten
- Verbintenissen uit de wet
- Schadevergoeding
Gelaagde structuur
- Rechtshandelingen (3:32 BW e.v.)
o Overeenkomsten (6:123 BW e.v.)
▪ Wederkerige overeenkomst (6:261 BW e.v.)
• Koopovereenkomst (7:1 BW e.v.)
Casus I.1
Overeenkomst (6:217 BW)
- Aanbod;
- Aanvaarding daarvan.
Rechtshandeling (3:33 BW)
1. Wil (zie ook 3:35 BW gerechtvaardigd vertrouwen);
2. Op rechtsgevolg gericht;
3. In verklaring geopenbaard.
Twee mogelijke situaties:
1. Wil stemt overeen met de verklaring → rechtsgevolg: geldige rechtshandeling ontstaat
2. Wil stemt niet overeen met de verklaring (discrepantie) → rechtsgevolg: er ontstaat geen
geldige rechtshandeling
→ Bij situatie 2 kijken naar 3:35 BW
3:35 BW
1. Verklaring/gedraging van een ander;
2. Opgevat als verklaring van een bepaalde strekking (subjectief);
3. En die in de gegeven omstandigheden redelijkerwijs zo mocht worden opgevat (objectief).
Te goeder trouw 3:11 BW
a. Kennen, of;
b. Behoren te kennen (onderzoeksplicht).
Leer van 3:33 jo. 3:35 BW samen: wilsvertrouwensleer
Er is hier sprake van een aanbod door Litjens BV, doordat zij de apparaten te koop hebben staan
(openbaar aanbod) (6:217 BW). Het aanbod is geldig (rechtshandeling is geldig), omdat de wil
overeenstemt met de verklaring (3:33 BW).
Er is sprake van een aanvaarding daarvan door Karstens. Dit aanbod is echter niet geldig op grond
van 3:33 BW, omdat de wil en verklaring niet overeenkomen met elkaar. In beginsel is er dus geen
sprake van een geldige rechtshandeling, dus geen geldige aanvaarding.
Het is nu van belang om naar 3:37 lid 4 BW (risicotoedeling) te kijken. Dit artikel gaat over de
verklaring van Karstens. Als de wederpartij een middel van overbrenging heeft gekozen voor degene
die de boodschap over moet brengen, dan is die wederpartij verantwoordelijk daarvoor. De kans is
1
,groot dat hier een beroep op de tenzij-bepaling niet zal slagen, omdat het probleem bij het scannen
zit en niet bij het verzenden. Als een beroep daarop wel zou slagen zou er geen sprake zijn van een
verklaring, en dus niet van een rechtshandeling.
Daarom kijken we hier naar 3:35 BW. Er is aan de vereisten uit dit artikel voldaan. Litjens BV mocht
deze aanvaarding redelijkerwijs zo opvatten, de Korg 10 is immers gewoon een bestaand product.
Een geslaagd beroep op 3:35 BW betekent dat de wil en de verklaring overeenstemmen met elkaar.
Dit betekent dat er sprake is van een geldige aanvaarding en dus rechtshandeling.
Dit betekent dat er sprake is van aanbod en aanvaarding en dus van een overeenkomst tussen
Karstens en Litjens BV voor de koop van twee Korg 10 apparaten.
Casus I.2
a. Eerst kijken we wat de gevolgen waren geweest van een wel toereikende volmacht. Er was dan
een overeenkomst gesloten tussen Alberts en Driessen, Victor valt er dan tussenuit (3:66 BW). Er
wordt hier niet voldaan aan de vereisten van 3:66 BW. Er is hier sprake van een onbevoegde
vertegenwoordiging. Artikel 3:66 BW werkt dan niet. Er komt echter ook geen overeenkomst tot
stand tussen Victor en Driessen, omdat Victor niet vanuit zijn eigen naam handelde, maar vanuit de
naam van Driessen. Victor kan wel schadeplichtig zijn.
Op grond van 3:61 lid 2 BW kan er sprake zijn van gerechtvaardigd vertrouwen van Driessen door
een verklaring van Alberts. Daarvan is hier geen sprake. Alberts had namelijk een verklaring afgelegd
aan Driessen over de verleende volmacht aan Victor.
Het is nu belangrijk om naar artikel 3:69 BW te kijken. Op grond van dit artikel geldt de
overeenkomst wel wanneer Alberts de overeenkomst bekrachtigd. Daaraan is hier voldaan. Het is
echter ook van belang om naar 3:69 lid 3 BW te kijken. Er is hier aan de tenzij-bepaling voldaan,
waardoor die e-mail geen werking heeft.
Uit artikel 3:37 lid 3 BW blijkt echter dat een verklaring pas werking heeft wanneer deze de persoon
heeft bereikt. Dit betekent dat de bekrachtiging vanaf 3 november werking heeft.
Dit betekent dat er een koopovereenkomst tot stand is gekomen tussen Alberts en Driessen. De
vraag is wanneer deze overeenkomst tot stand is gekomen. Hiervoor kijken wij weer naar 3:69 BW.
Wanneer er wordt bekrachtigd, treden dezelfde gevolgen in wanneer zij krachtens een volmacht was
verleend. Dit betekent dat de overeenkomst al is gesloten op 1 november, dit is namelijk het
moment waarop de overeenkomst zou zijn gesloten wanneer er een toereikende volmacht was
verleend.
Kortom, er is een koopovereenkomst tot stand gekomen op 1 november tussen Alberts en Driessen.
b. Er is sprake van een aanbod en een aanvaarding van dat aanbod (6:217 BW), doordat er een wil is
en een op die verklaring gerichte wil (3:33 BW).
Er is hier sprake van een herroepelijk aanbod (6:219 lid 1 BW). De vraag is of het aanbod tijdig is
herroepen, hiervoor moet worden gekeken naar lid 2. De herroeping is niet tijdig gedaan, omdat er al
een aanvaarding vanuit Alberts is verzonden.
Dit betekent dat er gewoon een aanbod en een aanvaarding van dit aanbod zijn, wat betekent dat er
een overeenkomst tot stand is gekomen. Deze overeenkomst is tot stand gekomen op 3 november,
want dan ontvangt Driessen de brief van Alberts (3:37 lid 3 BW).
2
,Herroepen moet worden onderscheiden van intrekking van een verklaring (3:37 lid 5 BW).
Casus I.3
Vragen in dit kader
1. Is er sprake van een (volledige overeenkomst of van een rompovereenkomst?
2. Is er sprake van een voorovereenkomst?
3. Aansprakelijkheid voor afgebroken onderhandelingen?
a. Baris/Riezenkamp
b. Plas/Valburg
i. Contractsvrijheid, afbreken mag
ii. Terugtrekken mag niet zonder kostenvergoeding
iii. Terugtrekken mag niet meer, dan vergoeding kosten + gederfde winst
c. CBB/JPO
i. Contractsvrijheid
ii. Terughoudend → onaanvaardbaar
Er is geen sprake van een voorovereenkomst, er zijn geen afspraken gemaakt over vergoeding van
kosten.
De vraag is hier of er sprake is van aansprakelijkheid voor afgebroken onderhandelingen. De derde
situatie uit Plas/Valburg is een uitzonderlijke situatie, waarop veel nuanceringen zijn aangebracht.
Uiteindelijk kan men best tot de conclusie komen dat er kosten gedekt zullen moeten worden, omdat
de Stichting zich positief heeft uitgesproken over wat er al is ingediend en zij hebben al eerder zaken
met elkaar gedaan.
Week 2
Casus II.1
Anita probeert op 31 mei 2019 de overeenkomst te vernietigen. Verstappen zegt dat hij de gebreken
niet kende en vordert het restant van de betaling. Anita verkoopt de auto aan een andere handelaar.
Verstappen dagvaardt Anita en vordert betaling van het restantbedrag. Anita verweert zich met een
beroep op de vernietiging wegens dwaling.
a. Verstappen vordert nakoming op grond van 3:296 BW.
Eerst moet er gekeken worden op Anita op 31 mei 2019 de overeenkomst wel kon vernietigen op
grond van dwaling (6:228 lid 1 BW):
1. Gedwaald (onjuiste voorstelling van zaken)
2. Causaal verband
3. Een van drie gevallen:
a. Inlichting gegeven (niet hetzelfde als bedrog, daar is opzet voor nodig)
b. Mededelingsplicht geschonden
c. Wederzijdse dwaling
4. Kenbaarheidscorrecties (verwerkt in a, b en c)
→ Vernietigbaarheid
Uitzonderingen in lid 2:
- Uitsluitend toekomstige omstandigheid;
- Dwaling voor rekening van de dwalende.
Er is gedwaald door Anita, zij heeft op basis van verkeerde informatie haar keuze gemaakt. Zij dacht
een ander product te kopen. Er is sprake van een causaal verband tussen de dwaling en de aankoop,
3
, omdat Anita de auto niet had gekocht voor deze prijs als zij wist dat er meer mee gereden zou zijn. Er
is hier sprake van dwaling op grond van sub a, het maakt hiervoor niet uit of de verkoper te goeder
trouw is. De inlichting is hier het kaartje waarop de kilometerstand stond. Er zou hier ook sprake
kunnen zijn van wederzijdse dwaling, als wij mogen geloven dat de autohandelaar de gebreken niet
kende. Er is voldaan aan het kenbaarheidsvereiste.
Er is geen sprake van een uitsluitend toekomstige omstandigheid. Het probleem bij de auto bestond
namelijk al toen Anita de auto kocht, het probleem is niet pas later ontstaan.
Kortom, Anita heeft de overeenkomst terecht vernietigd op 31 mei 2019 op grond van 6:228 lid 1 sub
a BW.
Dit betekent dat Verstappen geen recht heeft op betaling van het restantbedrag.
b. Anita kan zelf door een buitengerechtelijke verklaring een rechtshandeling vernietigen (3:49 jo.
3:50 BW). De vernietiging werkt vervolgens terug tot het tijdstip waarop de rechtshandeling is
verricht (3:53 BW).
De 1000 euro zal terug moeten naar Anita en de auto zal terug moeten naar Verstappen. Dit kan op
grond van 6:203 lid 1 BW (onverschuldigde betaling). Dit zal echter niet mogelijk zijn voor Anita,
omdat Anita de auto alweer heeft verkocht. Het is dan nodig om te kijken naar 6:74 BW. Hiervoor is
een tekortkoming vereist, maar ook toerekenbaarheid op grond van 6:75 BW. Er is sprake van schuld,
omdat Anita al in mei wist dat de overeenkomst vernietigd was en toen heeft zij de auto nog
verkocht. Op grond van 6:204 lid 1 BW is de tekortkoming van Anita toerekenbaar.
Anita zal dus op grond van 6:74 jo. 6:75 BW een schadevergoeding moeten betalen aan Verstappen.
Anita kan op grond van 6:203 lid 2 BW het geld van Verstappen terugvorderen.
Andere nuttige bepalingen (hier niet van toepassing):
- 6:210 lid 2 BW;
- 3:53 lid 2 BW.
Casus II.2
Op 20 november breekt de varkenspest uit en op 1 december volgt een vervoersverbod voor
minimaal 4 maanden. Op 5 december verkoopt Artsen zijn varkens aan Boersma. De levering wordt
afgesproken plaats te vinden op 15 december. Levering blijft uit. Boersma stelt op 16 december een
aantal vragen.
3:40 BW
- Verrichten rechtshandeling (sluiten/aangaan overeenkomst)
- Inhoud rechtshandeling (prestaties waartoe overeenkomst verplicht)
- Strekking rechtshandeling (kenbare motieven en uitvoeringshandelingen)
4
