Samenvatting
Samenvatting hoofdstuk biologie gedrag en waarneming , 5 vwo, biologie voor jou
- Vak
- Biologie
- Niveau
- VWO / Gymnasium
Samenvatting hoofdstuk biologie gedrag en waarneming , 5 vwo, biologie voor jou
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 6 pagina's
Voorbeeld 2 van de 6 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Verkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
Samenvatting hoofdstuk waarneming en gedragParagraaf 1
Interne en externe prikkels
Externe prikkels : prikkels uit het externe milieu (gehoor, gezichtszintuig). Interne prikkels :
prikkels uit het interne milieu (osmoreceptoren en PH-receptoren). Proprioceptoren :
registreren verandering van de spierspanning of stand van een lichaamsdeel.
Je hebt verschillende soorten receptoren:
- Mechanische receptoren --> reageren op vormen van mechanische energie
(aanraking, druk, geluid, beweging etc.).
o Bij gehoor- en evenwichtsreceptoren buigen de haartjes en vervormt het
celmembraan als de vloeistof beweegt, er ontstaat dan een impuls.
o Bij tast- en drukreceptoren ontstaat er een impuls als het celmembraan wordt
vervormd door lichte aanraking of druk. Drukreceptoren liggen dieper dan
tastreceptoren.
- Chemische receptoren --> kunnen bepaalde moleculen uit de omgeving binden.
o Bij temperatuurreceptoren ontstaat een impuls wanneer deze receptor boven
of onder de normwaarde komt.
o Bij pijnreceptoren (uiteinden van bepaalde neuronen) ontstaat een impuls
door extreme druk, temperaturen of door stoffen die vrijkomen bij
beschadiging of ontsteking van weefsel.
o Bij lichtreceptoren ontstaat er een impuls bij licht.
Het ontstaan van impulsen in zintuigcellen
Zintuigcellen zijn gespecialiseerde neuronen of uitlopers van neuronen. Impulsen ontstaan
als prikkel sterker is dan drempelwaarde (prikkelwaarde). Adequate prikkel: de soort prikkel
waarvoor de prikkelwaarde het laagste is. Hoe sterker de prikkel, hoe hoger de
impulsfrequentie. Adaptie: aanpassing van de gevoeligheid van een zintuig aan een
aanhoudende prikkelsterkte (na tijdje voelt broek niet meer strak).
Paragraaf 2
De bouw van het oog
- Harde oogvlies = witte gedeelte stevig blies dat het binnenste van oog beschermt
- Hoornvlies = voorkant waar het harde oogvlies overgaat in hoornvlies doorzichtig
zodat licht naar binnen kan
- Iris (regenboogvlies) = gekleurde gedeelte (deze kleur wordt gevormd door
pigmenten) regelt de hoeveelheid licht die via de pupil het oog binnen valt door
pupil groter of kleiner te maken
- Pupil = opening in de iris
- Traanklieren produceren traanvocht waardoor oog wordt beschermd tegen
uitdroging + reiniging van de ogen
- Glasachtig lichaam = oog is gevuld met geleiachtig lichaam.
- Wand van oog bestaat uit drie lagen
o Vaatvlies veel bloedvaten, zorgt voor voeding van het oog
, o Netvlies glasachtig lichaam op zijn plek houden, heeft lichtreceptoren
- Gele vlek = plek in het centrum van het netvlies, met deze lichtreceptoren kan je
goed zien.
- Blind vlek = plaats in netvlies waar de oogzenuw het oog verlaat en doorgang naar
bloedvaten
- Ooglens = bolle lens achter de iris en pupil
Beeldvorming
Het hoornvlies, de ooglens en het straalvormig lichaam zorgen ervoor dat een scherp beeld
op het netvlies ontstaat.
- Lichtstralen die een oog binnenvallen, worden gebroken door het hoornvlies en de
ooglens.
- Straalvormig lichaam = hierin liggen de accommodatiespieren
- De lezen hangen met behulp van lensbandjes in de straalvormige lichaam
Kijken van veraf (rusttoestand) springspieren ontspannen en lensbandjes strak
gespannen, ooglens wordt hierdoor platter
Kijken van dichtbij springspieren trekken samen, lensbandjes zijn minder strak,
ooglens is boller
Accommoderen is dus het boller en platter worden van de lens. Kringspieren noem je
accommodatiespieren, want door onscherp beeld verandert door de accommodatiereflex de
spanning op de kringspieren.
- Receptor kringspier
- Conductor neuronen aan binnenzijde van netvlies
Lichtbreking door positieve en negatieve lenzen
Zie aantekeningen schrift.
De pupilreflex
Bij samentrekking van de kringspieren wordt de pupil kleiner. Bij samentrekking van de
straalsgewijs lopende samentrekken, wordt de pupil groter. Bij fel licht wordt de pupil
kleiner en bij zwak licht wordt de pupil groter.
De bouw en de werking van het netvlies
Netvlies bestaat uit drie lagen:
- Laag neuronen geleiden impulsen naar czs
- Laag lichtreceptoren (staafjes en kegeltjes) hierin ontstaan impulsen
- Laag pigment absorbeert licht en beschermt hiermee zintuigcellen
Contrasten en kleuren
Staafjes overal in hele netvlies, maar nauwelijks in gele vlek en NIET in blinde vlek
- Lage prikkeldrempel voor licht
- Gevoelig voor alle kleuren licht, maar ongevoelig voor rood
- Alleen contrasten waarnemen in zwart-grijs-wit
Kegeltjes je kan kleuren in detail waarnemen
- Hogere prikkeldrempel
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper 509399. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,39. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 79223 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen