LU0017
Actief bijdragen aan kwaliteit van zorg op
afdelingsniveau
HZ University of Applied Sciences
1 ste gelegenheid
Naam:
Studentnummer
Instelling:
Opleiding: HBO-V deeltijd
Docenten:
Inleverdatum:
2
,Inhoudsopgave
Inleiding:.................................................................................................................................................2
1. Probleemanalyse................................................................................................................................3
1.1 Aanleiding van het probleem ......................................................................................................3
2. Methode van onderzoek ....................................................................................................................5
3. Analyse van de verzamelde gegevens................................................................................................6
3.1 Resultaten enquête......................................................................................................................6
3.2 Analyse met behulp van het MOTTO- model..............................................................................12
3.3 Resultaten aanvullende interviews.............................................................................................14
3.4 Cultuurtypering...........................................................................................................................15
4. Samenvattende conclusie.................................................................................................................16
5. Aanbevelingen..................................................................................................................................17
6. Reflectie m.b.v. de STARR(T)-methode.............................................................................................19
Bibliografie...........................................................................................................................................21
Bijlage A. Enquête Delirium Observatie Screening (DOS) schaal..........................................................23
Bijlage B. Aanvullende interviews.........................................................................................................26
Bijlage C. Interview protocollenbeheer................................................................................................31
Bijlage D. Meetinstrument cultuurtypering..........................................................................................32
Bijlage E. Praktijkvalidatie.....................................................................................................................34
2
,Inleiding:
Gemiddeld komt een delirium bij 15% van de 65-plussers voor in het ziekenhuis. Hoe hoger de
leeftijd, hoe hoger het risico op een delirium (BTSG, 2021). Vanuit de kwaliteit accreditatie van
Qualicor Europe en het patiënttevredenheidsonderzoek zijn een aantal patiëntenproblemen naar
voren gekomen. De keuze voor het onderwerp is gebaseerd op de mogelijkheid van de
kwaliteitsverbetering, de frequentie van het gebruik van de Delirium Observatie Screening (DOS)
schaal en de reeds bekende cijfers vanuit de organisatie over het gebruik van de DOS.
Het meetinstrument ‘Delirium Observatie Screening (DOS) schaal is een observatie hulpmiddel voor
het herkennen van de verschijnselen van een delirium door verpleegkundigen. De DOS-schaal wordt
ingezet bij patiënten van 70 jaar of ouder met een vastgesteld verhoogd risico op een delirium
(VMSzorg, 2017a).
De huidige situatie op de afdeling cardiologie is het gebruik van een meetinstrument voor de
herkenning van een delirium. De Delirium Observatie Screening (DOS) schaal wordt ingezet bij
patiënten met een vastgesteld verhoogd risico op een delirium (VMSzorg, 2017a). Uit de
organisatieresultaten blijkt dat deze screeningslijst niet consequent en accuraat wordt ingevuld.
Indien de score hoger dan drie punten uitwijst wordt hier niet altijd volgens protocol op gehandeld.
De gewenste situatie is dat de verpleegkundigen van de verpleegafdeling cardiologie de DOS-schaal
consequent gaan gebruiken, zodat delirant gedrag vroegtijdig herkend kan worden. Bij het vroegtijdig
herkennen van delirant gedrag kunnen interventies ingezet worden. In Hoofdstuk 1 wordt de
probleemanalyse met behulp van de 6W-methode weergegeven (Verhoeven, 2018).
Verpleegkundige relevantie
Het onderzoek is relevant voor de verpleegkundigen, patiënten, naasten en betrokken disciplines. De
verpleegkundigen hebben de juiste kennis nodig bij de observatie en het toepassen van
preventiemaatregelen bij patiënten met een verhoogd risico op een delirium. Door het gebruiken van
Evidence Bases Practice (EBP) is het mogelijk om de juiste en passende interventies in te zetten.
Doelstelling
Het doel van dit onderzoek is dat de verpleegkundigen van de verpleegafdeling cardiologie na het
uitbrengen van dit adviesrapport, de meest effectieve methode toepassen om vroegtijdig een
delirium te herkennen en te behandelen. Tevens is het van belang om de juiste
preventiemaatregelen toe te kunnen passen bij patiënten met een verhoogd risico op een delirium.
Onderzoeksvraag
Is verbetering mogelijk in het huidige beleid ten aanzien van het voorkomen, observeren en
behandelen van een delirium bij kwetsbare ouderen die opgenomen zijn op de verpleegafdeling
cardiologie en is het mogelijk om de kwaliteit van zorg op afdelingsniveau te bevorderen door middel
van aanbevelingen en aanvullende interventies?
2
, 1. Probleemanalyse.
In dit hoofdstuk wordt de probleemanalyse weergegeven met behulp van de 6W-methode
(Verhoeven, 2018).
1.1 Aanleiding van het probleem
De cijfers uit de praktijk laten zien dat op de verpleegafdeling cardiologie niet voldaan wordt aan de
kwaliteitseisen die het Nederlands Instituut voor Accreditatie Ziekenhuizen (NIAZ) stelt
(Qualicor Europe, 2021). Kwaliteitsnorm is het behalen van een score <90%. Verpleegafdeling
cardiologie blijft met een score van gemiddeld 75% onder de kwaliteitsnorm (Louwiesse, T.,
persoonlijke communicatie, 24 februari 2021).
1.2 6W- methode
De 6W-methode wordt gebruikt om het opstellen van de aanleiding. Volgens Verhoeven (2018)
wordt hierbij gebruikt gemaakt van zes vaste vragen, alle beginnend met de
W. Migchelbrink (2002) heeft deze methode geïntroduceerd als de 5xW+H-forumle. Deze methode
wordt ingezet tijdens de probleemanalyse en probleemafbakening. Verhoeven (2018) maakt gebruik
van een aangepaste versie van Migchelbrink.
Wat is het probleem?
Wordt er op verpleegafdeling cardiologie voldoende aandacht besteed aan het vroegtijdig signaleren
van (een verhoogd risico op) een delirium, complicaties en (vermijdbaar) functieverlies te
beperken bij kwetsbare ouderen?
Het veiligheidsmanagementsysteem (VMS) heeft onder het thema ‘kwetsbare ouderen’ vier
geriatrische problemen vastgesteld, waarvan delirium één onderdeel is (VMSzorg,
2018). Ziekenhuizen worden verplicht vanuit de Rijksoverheid (2020) om een VMS-thema te
gebruiken en zorgen voor certificatie en accreditatie. Accreditatie gebeurt via het Nederlands
Instituut voor Accreditatie Ziekenhuizen (NIAZ) (Qualicor Europe, 2021). Om vroegtijdig een
verhoogd risico op een delirium te screenen, wordt er tijdens de afname van de anamnese de
screening kwetsbare ouderen afgenomen. De screening kwetsbare ouderen is geïmplementeerd in
het Elektronisch Patiënten Dossier (EPD). De opgevraagde cijfers met betrekking op het volledig
invullen van de screening kwetsbare ouderen op verpleegafdeling cardiologie laten zien dat in
2020 een gemiddelde score van 85% behaald werd. (Persoonlijke communicatie, 26 februari 2021).
Wie heeft het probleem?
Het probleem doet zich voor bij kwetsbare ouderen van <70 jaar en ouder. Op de verpleegafdeling
cardiologie worden geregeld patiënten opgenomen waarbij er sprake is van een verhoogd risico op
een delirium. De verpleegkundigen en stagiaires van verpleegafdeling cardiologie zijn de
belanghebbende voor de resultaten en eventuele aanbevelingen voor dit onderzoek. Bijkomende
belanghebbende waarmee wordt samengewerkt gericht op het patiënten probleem ‘delirium’ zijn de
geriatrische verpleegkundige, de geriater en de dienstdoende cardioloog.
Wanneer is het probleem ontstaan?
Het probleem bestaat gedurende een langere tijd. Sinds 2019 wordt meer aandacht geschonken aan
beleid en kwaliteit, waaronder de cijfers van de kwetsbare ouderen waarvan de DOS-score een
onderdeel is.
Waarom is het een probleem?
Patiënten met een delirium hebben een toegenomen kans op complicaties, zoals incontinentie,
decubitus, ondervoeding, dehydratie, infecties en vallen, deze complicaties kunnen zorgen voor een
langere opnameduur (VMSzorg, 2017b). Het doormaken van een delirium verhindert het gedrag van
de patiënt de behandeling, verzorging en het herstel. Na het doormaken van een delirium heeft de
2