4.1 - De kerk en het geloof
Innocentius III (1198-1216) was de machtigste paus ooit. Hij zei: ‘De paus is minder dan God, maar
groter dan ieder mens.’ Volgens hem behoort de wereld aan God en dus ook aan de paus. De kerk
was verantwoordelijk voor het eeuwige heil v/d onsterfelijke zielen v/d mens. De staat alleen over hun
tijdelijke lichamen. Innocentius III bestreed ook ketters (mensen die van het officiële christelijk geloof
afweken). Hij stelde de inquisitie (kerkelijke rechtbank om ketters op te sporen en voor de rechter te
brengen) in.
Het woord ketter is afkomstig van ‘katharen’, een godsdienstige stroming in Zuid-Frankrijk. Zij
erkenden het gezag van de paus en kerkelijke sacramenten niet en werden met de inquisitie
bestreden en uitgemoord.
De plannen voor kruistochten ontstonden rond de tijd van Gregorius VII (1073-1085). De eerste vond
plaats in 1095 en hadden als doel: bevrijding van heilige plaatsen in Palestina van de Islamieten.
Maar ze richtten zich ook op tegen de joodse bevolking. In totaal zijn er 8 officiële kruistochten
gehouden, waaronder een kinderkruistocht in 1212. De meeste mislukten.
Stemmen van protest
Mensen die het er niet mee eens waren dat de kerkelijke leiders meer bezig waren met macht dan
geloof richtten groepen op ‘de gewone gelovigen’ (leken). Zij volgden het voorbeeld van Jezus na. In
1175 ontstond er een lekenbeweging in Zuid-Frankrijk (de armen van Lyon). Petrus Waldes, een
koopman uit Lyon, die in Matteüs las dat Jezus een rijke man zijn bezittingen liet verkopen en het geld
aan de armen gaf. Petrus deed dit ook en trok rond met een groepje (de Waldenzen) om het
evangelie te verkondigen. Ze hadden kritiek op kerkelijke leiders die zich bezighielden met geld en
macht.
Ze werden tijdens paus Innocentius III van ketterij beschuldigd en door de Inquisitie vervolgd. Veel
zijn gevlucht naar het Alpengebied van Zuid-Frankrijk en Noord-Italië, sommigen sloten zich aan bij
de Zwitserse protestantse kerk.
Op maandag 22 juni 2015 bezocht paus Franciscus een kerk v/d Waldenzen in Turijn. Hij bood zijn
excuses aan en zei: ‘Ik vraag u namens de katholieke kerk om vergeving voor al het onchristelijke, ja
alle onmenselijke handelingen en instellingen die we in de geschiedenis tegen jullie in stelling
gebracht hebben.’
Franciscus van Assisi
In Assisi in Italië ontstond ook een lekenbeweging. In 1182 werd in het gezin v/d rijke lakenkoopman
Bernardone een zoon geboren genaamd Francesco. Hij was gewend veel geld uit te geven en te
feesten, maar op zijn 22ste veranderde zijn leven door een ziekte. Hij kreeg in een droom een visioen
waarin werd gezegd dat hij zich moest wijden aan de navolging van Christus. Nadat hij niet meer ziek
was begon hij met een kleine groep volgelingen een leven in de voetstappen van Jezus (het
evangelie).
In 1209 ging hij naar Rome voor een gesprek met Paus Gregorius III om te voorkomen dat hij als
ketterse groep gezien zou worden. Ze kregen toestemming voor hun manier van leven. Ze
verkondigen het evangelie in woord en daad. Franciscus stierf op 3 okt. 1226 en werd krap 2 jaar
(1228) later heilig verklaard.
Franciscus heeft ook een lied geschreven (Zonnelied) waarin hij de natuurelementen broeders en
zusters noemt. Na zijn dood werd 4 okt. als zijn feestdag in de kerkelijke heiligenkalender
vastgesteld. in 1929 werd dit Werelddierendag.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper lynnkok19. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.