Hoorcollege 1 t/m 10 aantekeningen Inleiding forensische psychiatrie en psychologie
Hoorcollege 1 Inleiding forensische psychiatrie en psychologie
Wat is forensische psychiatrie?
- Het grensvlak tussen psychiatrie en (straf)recht
- Onvrijwillige opnames hoort bij recht ipv strafrecht. Of gezondheidsrecht
Ontoerekeningsvatbaar
- Veel discussies over verschillende grades van toerekeningsvatbaar.
- Ontoerekeningsvatbaar als je geen kennis hebt over wat fout is, of over wat je doet?
Of in meer gevallen of niet duidelijk?
Psychotische …/psychose:
- Wat iemand over dingen denkt, is een waanbeeld gedachten dat je
achternagezeten wordt, dat je een ernstige ziekte hebt etc.
- Sensorische/zintuiglijke ervaring is een hallucinatie dus of ze deze mensen ook
echt zien of horen of voelen
Bij straffen moeten we zeker weten dat iemand het heeft gedaan.
Bij ontoerekeningsvatbaar moeten we het aannemelijke achten.
Specifieke invloed of relatie van de afwijking/stoornis (bijv. hallucinatie) op het delict/ of het
ten laste gelegde
Waarom is er forensische psychiatrie? En geen forensische cardiologie of urologie?
- Als je ziek bent, ga je in bed liggen
- Dit kan in de psychiatrie ook gebeuren, dat je je bed niet uitkomt, maar je kunt ook
allerlei nieuw gedrag ontwikkelen en vertonen
Waarom zijn we geïnteresseerd in ontoerekeningsvatbaarheid?
“Niet strafbaar is hij die een feit begaat, dat hem wegens de psychische stoornis,
psychogeriatrische aandoening en/of verstandelijke handicap niet kan worden
toegerekend.”
Syndroom vs ziekte
- Ziekte kun je echt aantonen met een scan bijvoorbeeld en een syndroom kan
verschillende symptomen hebben. Bijvoorbeeld 9 symptomen van een depressie
bij 5 of meer van deze symptomen spreek je van een depressie.
1
,Voorbereidend college strafrecht voor niet-juristen
De Nederlandse rechtsorde
Publiekrecht: macht van de overheid bijvoorbeeld voor een dakkapel heb je toestemming
van de gemeente nodig.
Privaatrecht: overheid oefent geen macht uit, gelijkmatige verhoudingen
De Nederlandse rechtsorde
- Civil law
- Wetboeken
- Geen jury
- Geen pruiken
- Geen dissenting/concurring opinions rechters hebben geen eigen … ze spreken
als rechtstaat, als rechtbank
2
,Materieel recht gaat over de inhoud welk gedrag is strafbaar
- Welk gedrag is strafbaar?
- Onder welke voorwaarden?
- Welke straffen zijn er?
- Wetboek van strafrecht (Sr)
- Bijzondere wetten (bijv. de Opiumwet)
Formeel recht bevoegdheden van politie en officier van justitie
- Regels voor opsporing, vervolging en berechting
- Wetboek van strafvordering (Sv)
- Bijzondere strafwetten
Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens
Verbod op foltering (Art. 3 EVRM)
Recht op vrijheid
- De Nederlandse rechter toetst of aan deze rechten is voldaan, of het EVRM is
nageleefd
Het Nederlandse strafrecht: beginselen
- Vervolgingsmonopolie OM (geen eigenrichting)
- Legaliteitsbeginsel
o Materieel: je kunt alleen gestraft worden voor iets wat in de wet staat (in
strafrecht)
o Formeel: mensen mogen niet worden vervolgd op manieren die niet in de wet
staan (in strafvordering)
- Onschuldspresumptie: je bent onschuldig tot tegendeel is bewezen
- Nemo Tenetur: je hoeft niet aan je eigen veroordeling mee te werken, bijvoorbeeld
recht op zwijgen
- Recht op een eerlijk proces: allerlei sub-rechten onder zoals recht op een tolk als je
de taal niet spreekt
- Subsidiariteit (het meest geschikte middel)
- Proportionaliteit (geen grotere inbreuk dan nodig)
Het strafproces
Fasen:
- Voorbereidend onderzoek (door politie onder leiding van de officier van justitie)
o De opsporing
Onderzoek naar een strafbaar feit
Naar aanleiding van aangifte
Of het vinden van een lijk
Etc.
Belangrijke rol rechter-commissaris (om toestemming te geven tot
bepaalde manieren van onderzoek zoals afluisteren)
Een verdachte komt in beeld (politie denkt dat je verdacht bent)
Zwijgrecht
Recht op een advocaat
3
, Recht op inzage van de processtukken
o De vervolging
Opportuniteitsbeginsel: het OM hoeft niet te vervolgen
Sepot er kan worden geseponeerd (OM vervolgt niet, brengt niet
voor de rechter)
Transactie (vorm van strafbeschikking soort van maar verdachte
bekent geen schuld)
Strafbeschikking boete verdachte bekent schuld en krijgt
strafblad
Art. 12 Sv de bevoegdheid aan belanghebbende om te proberen
alsnog te vervolgen, als het OM niet wil vervolgen
Dagvaarding als van bovenstaande geen sprake is verdachte
voor de rechter brengen het onderzoek ter terechtzitting
- Het onderzoek ter terechtzitting
o Enkelvoudige of meervoudige kamer
Advocaat
Verdachte
Getuigen
Deskundigen
Slachtoffers/nabestaanden
o Na de zitting: beraadslaging en uitspraak
Het geheim van de raadkamer: rechters mogen niks zeggen over wat
er besproken is in de raadkamer
De rechter moet een beslissing nemen!
Uitspraak binnen een redelijke termijn
Verdachte kan in hoger beroep gaan
o Hoger beroep:
Eerste aanleg: de rechtbank
Hoger beroep: het gerechtshof
Cassatie: de Hoge Raad
Alleen rechtsvragen
Meestal geen zitting
- Tenuitvoerlegging
o De straf wordt ten uitvoer gelegd.
Samenvatting: het strafproces
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper jannekereijnen. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,49. Je zit daarna nergens aan vast.