Openingscontext c Het element fosfor komt in cellen van plantaardige en
dierlijke voedingsmiddelen in ruime mate voor in de
energiedragers ATP, NADP, in de informatiedrager DNA en
Honderd jaar hardlopen in alle membranen in fosfolipiden.
Over de beoordeling van je uitwerkingen krijg je
informatie van je docent. 8 a Van organische resten zoals poep.
b De CO2 die vrijkomt bij de verbranding van biogas is kort
1
daarvoor aan de atmosfeer onttrokken door de
koolstofassimilatie bij de productie van voedsel. Dat is
de korte kringloop.
Chemie in cellen 9 Het leven als bouwstof voor planten.
2
1a D e moleculen van organische stoffen zijn relatief groot,
bevatten altijd koolstofatomen en waterstofatomen en
bevatten relatief veel chemische energie. De moleculen
van anorganische stoffen zijn klein, bevatten meestal
geen koolstofatomen en bevatten weinig chemische Enzymen
energie.
b De functie van assimilatie is de vorming van de 10 a Met het sleutel-slotprincipe wordt bedoeld dat alleen het
organische stoffen waaruit een organisme bestaat. De substraatmolecuul (de sleutel) precies past in het actieve
functie van dissimilatie is het beschikbaar maken van centrum van het enzymmolecuul (het slot). Hierdoor is
energie voor processen in een cel. een enzym substraatspecifiek.
c Autotroof betekent ‘zelfvoedend’. Autotrofe organismen b Een enzym verlaagt de energiedrempel, zodat er minder
zijn in staat om de organische stoffen waaruit ze activeringsenergie nodig is om een reactie te laten
bestaan, zelf op te bouwen uit anorganische stoffen. Ze plaatsvinden.
hebben geen organische stoffen van andere organismen c Een enzymmolecuul wordt bij de reactie niet verbruikt,
nodig. zodat het vele malen dezelfde reactie mogelijk kan
maken.
2 a Warmte.
b Nee, niet altijd. Sommige organismen gebruiken de 11 a ATP vervult de functie van co-enzym.
warmte om hun lichaam op temperatuur te houden. b ATP’ase vervult de functie van apo-enzym.
c Het concentratieverschil van waterstofionen aan weers-
3 anneer gemiddeld meer assimilatie dan dissimilatie
W zijden van een membraan is potentiële energie die
plaatsvindt, neemt de hoeveelheid organische stoffen toe. beschikbaar komt als de H+-ionen onder invloed van
Hierdoor wordt het individu zwaarder. diffusie via ATP-synthase naar buiten stromen. Door
fosforylering wordt deze energie omgezet in de
4a AMP maakt deel uit van HS-co-enzym A, NAD+, NADP+, chemische energie van ATP.
ADP en cyclisch AMP.
b De moleculen NAD+, NADP+ en ADP zijn ook 12 In de reageerbuis treft hij het enzym sacharase aan.
energiedragers.
c Op een gemeenschappelijke ontstaanswijze. 13 Pectinase breekt de pectine uit de middenlamellen af;
d ADP + Pi → ATP + H2O cellulase breekt de cellulose uit de celwanden af. Hierdoor
wordt de tussencelstof afgebroken en komt er meer
5 a 31 kJ/mol. celvocht (sap) vrij.
b 8800 kJ / 31 kJ/mol × 0,507 kg/mol = 144 kg
14 a Enzymen zijn organische stoffen (eiwitten) met
6a Stralingsenergie → chemische energie van glucose → katalytische werking die door organismen worden
chemische energie van ATP → chemische energie van gemaakt en gebruikt.
eiwit. b Veel vitaminen zijn co-enzymen. Bij een tekort aan
b In chloroplasten (licht naar glucose), mitochondriën vitaminen in de voeding zijn enzymen die een co-enzym
(glucose naar ATP) en ribosomen (ATP naar eiwitten). nodig hebben, niet meer werkzaam. Hierdoor treden
stoornissen op in de stofwisseling in de cellen.
Tweede leven voor urine 15 a Bij temperatuur Q zet een intact enzymmolecuul per
7a Het element stikstof (N) komt voor in energiedragers minuut meer substraat om dan bij temperatuur P. De
(bijvoorbeeld ATP, NADP) en signaaldragers (bijvoorbeeld totale hoeveelheid omgezet substraat is bij beide
cyclisch AMP, DNA). temperaturen gelijk, maar bij temperatuur Q is een
b Ook het element fosfor (P) is een belangrijk bestanddeel groter deel van de enzymmoleculen inactief geworden.
van energiedragers (bijvoorbeeld ATP, NADP) en b Het enzym kan het best worden bewaard in de ruimte
signaaldragers (bijvoorbeeld cAMP, DNA). met temperatuur P. Hoe lager de temperatuur, des te
groter blijft het percentage intacte enzymmoleculen.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Sosa01. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,99. Je zit daarna nergens aan vast.