Bondige samenvatting/tijdlijn. Benodigd bij het leermateriaal (McKay: hoofdstuk 15 t/m 19 en artikelen reader) van deeltentamen II voor het vak AGN te Universiteit Leiden.
AGN – Samenvatting en Tijdlijn Tentamen II
(Beginnend met elk hoofdstuk kort de antwoorden gegeven op de vragen
van Blackboard)
H15
1. De Fronde was een serie opstanden tijdens de jeugd van Lodewijk
XIV. (1648-1653)
2. De kern van de Engelse Glorious Revolution was het verzoek van het
parlement aan Maria Stuart en Willem III van Oranje om de Engelse
Troon over te nemen. (1688)
3. Het Edict van Nantes werd herroepen in 1685.
4. De Engelse monarchie werd afgeschaft en vervangen door een
republiek in 1649.
5. Engeland profiteerde het meest van de territoriale
machtsverhoudingen in het kader van de Vrede van Utrecht in 1715.
6. De Republiek van de Nederlanden werd bestuurd door de Staten
Generaal in de 17e eeuw.
7. In het begin van de zeventiende eeuw was Spanje veel machtiger
dan Frankrijk.
8. Bojaren is de betiteling voor de oude adel in Rusland.
9. De Grote Verwarring (Time of Troubles) vond van 1598-1613 plaats
in Rusland.
10. Ferenc (Francis) Rákóczy was een Hongaarse rebel en prins
tegen de Habsburgse hegemonie over Hongarije tijdens haar
veroveringen van 1683-1699.
11. Het handboek classificeert het bewind van Cromwell in
Engeland als een militaire dictatuur.
12. Het grootste deel van het Huidige Hongarije werd tussen 1526
en 1699 geregeerd door de Ottomaanse Sultan.
Tijdlijn 1589-1725 H15
Frankrijk
Hendrik IV (r. 1589-1610) start Bourbon-dynastie
Maria ‘d Medici wordt koningin-regent voor Lodewijk XIII (r. 1610-1643)
Richelieu in 1628 eerste minister, behoud Franse macht tijdens
Dertigjarige Oorlog
Opvolger Richelieu Mazin (1602)-(1661) – Samen met koningin-regent
Anna van Oostenrijk zet hij politieke strategie van Richelieu voort.
1661 Lodewijk XIV officieel koning (r. 1643-1715) na Mazin’s dood, nieuw
financieel genie dat bij Lodewijk in dienst was tot 1683: Colbert
mercantilisme
1648-1653 Fronde; Oude adel wilde macht bewaren spande samen
tegen koning vanwege centralisatiebeleid
1713-1715 Vrede van Utrecht
Habsburgse Rijk
1620 – 1740 tijd waarin absolutisme opkomt in Oostenrijk en Pruisen
Ferdinand III (r. 1637-1657)
,1683-1699 veel gebied verovert in Hongarije op Ottomanen
Pruisen
1640 Frederik Willem keurvorst Brandenburg, Hertog van Pruisen
1688 Frederik I eerste koning Pruisen
1713-1740 r. Frederik Willem I van Pruisen (soldatenkoning)
Rusland
1462-1505 r. Ivan III, eerste grootprins van Moscovië, 1480 machtig
genoeg autoniem te zijn van Mongolen
1533-1584 r. Ivan de Verschrikkelijke, eerste Russische tsaar vanaf 1547
1598-1613 Time of Troubles
1613-1645 r. Michael Romanov
1682-1725 r. Peter I de Grote
- 1700-1721 Grote Noorse Oorlog
Engeland
1625-1649 r. Charles I
1642-1649 Burgeroorlog
1649-1660 Engels Gemenebest, vanaf 1653 onder Cromwell tot 1658
- 1651 Navigation Act
1660-1685 r. Charles II na herstellen monarchie
- 1673 Test Act
1685-1688 r. James II
1688 Glorious Revolution
Spanje
Verval 17e eeuw:
- Mijnen waren leeg
- veel mensen gevlucht
- handel werd op neergekeken
- geen ontwikkeling (want dat kwam uit concurrerende landen)
- 1688 onafhankelijkheid Portugal.
Essentie H15
Wat waren de gemeenschappelijke crises en behalingen
(achievements) van de 17e eeuwse Europese staten?
‘Great Chain of Being’: Koning – geestelijken – adel – nieuwe adel – horigen
- In huishouden was de man (vader) baas over alles
- In 17e eeuw leefden de meeste Europeanen op het platteland
eten was nog altijd schaars
Dertigjarige Oorlog (1618-1648) Dertigjarige Oorlog was slopend voor
economie en maatschappij
In de 17e eeuw behaalden zowel absolutistische als constitutionele
overheden een nieuw niveau van centraal beleid (controle)
Meer autoriteit op 4 vlakken:
- Meer belasting
- Legergrootte groeit sturende kracht aan de eisen voor dit
beleid; heersers ging professionaliseren en werd een staand leger
- Grotere en meer effectievere bureaucratieën
- Meer afdwingen van gehoorzaamheid onderdanen
Om te voldoen aan de eisen voor dit beleid gingen heersers vertrouwen
vestigen op ministers
, Welke factoren leidde tot de opkomst van de Frans absolutistische
staat onder Lodewijk XIV, en hoe komt het dat absolutistisch
Spanje in dit zelfde bestek van tijd een neergang beleefde?
Frankrijk:
Door centraal beleid vorst steeds meer macht in 17e eeuw Lodewijk XIV
als Zonnekoning van Frankrijk(1638-1715)
Lodewijk XIV (r.1643-1715), regentes Anna van Oostenrijk en eerste
minister Mazin (1602-1661)
1661 Lodewijk officieel touwtjes in handen na dood Mazin. Frankrijk had
een sterke vorst nodig na een tijd van onrust.
Nieuwe minister Jean Baptiste Colbert (1619-1683) zorgde voor Frans
Mercantilisme: systeem van economische regelingen bedoeld om de
macht van de staat te vergroten gebaseerd op de overtuiging dat de
internationale macht van een staat was gebaseerd op zijn welvaart.
Door Colberts beleid was het niet nodig voor Lodewijk XIV om hoge
belastingen te vragen; na Colberts dood was er wel oorlogsdruk die echter
wel veel van zijn economische ontwikkelingen ontdeden.
Lodewijk trok edelen naar zijn hof toe in Versailles centraliseerde edelen
naar zich toe voor loyaliteit en om op hen te letten, maakte Lodewijk XIV
zeer machtig.
Spanje
Spanjes macht stagneerde zeer in de loop van de 17e eeuw imperial
overstretch
- Mijnen waren leeg
- veel mensen gevlucht
- handel werd op neergekeken
- geen ontwikkeling (want dat kwam uit concurrerende landen)
- 1688 onafhankelijkheid Portugal
Wat waren de sociale condities in Oost-Europa, en hoe
transformeerden de heersers van Oostenrijk en Pruisen hun
naties in een machtige, absolutistische monarchie?
Tussen 1620 en 1740 opkomst van absolutisme in Oostenrijk en Pruisen.
Echter andere ontwikkeling dan Westers absolutisme in Oosten waren
de horigen onder extreem scherp toezicht van de staat. Eindeloze
oorlogen in de 17e eeuw zorgden ervoor
- dat vorsten grote legers konden stichten
- meer belasting konden vragen
- en dat representatieve instituties onderdrukt konden worden.
Oostenrijk
Oostenrijkse Habsburgen gesloopt na Dertigjarige Oorlog. Wint wel
Bohemen als gebied onder het bewind protestantse edelen worden
verplaatst met katholieken uit het Habsburgse Rijk, Habsburgers willen
kosten wat kost het katholicisme in het rijk veiligstellen.
Pruisen
1640 Frederik Willem koning slaagt erin 3 provincies te samentrekken
tot 1 koninkrijk: Pruisen.
Junkers: edelen van Brandenburg en Pruisen.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Addonnis. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,89. Je zit daarna nergens aan vast.
