Uitgebreide samenvatting van alle hoorcolleges De Mens 1 uit Bachelor/ Propedeuse Collegejaar aan de Hogeschool Arnhem en Nijmegen. Samenvatting is overzichtelijk opgebouwd met behulp van opsommingen en voorbeelden zijn schuingedrukt! Verder gebruik gemaakt van afbeeldingen uit de hoorcolleges!
Atomen zijn opgebouwd uit protonen, neutronen en elektronen.
Protonen zijn positief geladen.
Neutronen zijn neutraal.
Elektronen zijn negatief geladen.
Atoomkern is opgebouwd uit protonen en neutronen.
Atoom is altijd neutraal. Dus aantal protonen en elektronen zijn gelijk.
Atomen volgt het edelgasconfiguratie.
Edelgasconfiguratie betekent dat de buitenste ring ‘vol’ moet zijn met elektronen.
1e schil wilt in totaal 2 elektronen in de buitenste schil.
Vanaf 2e schil willen in totaal 8 elektronen in de buitenste schil.
Er zijn 2 soorten chemische bindingen:
1. covalente binding (delen)
2. ionbinding (uitwisselen)
Bij covalente binding delen atomen elektronen met elkaar.
Bij covalente binding blijven de atomen bij elkaar.
Vb bij O2, H2O, C6H12O6.
Bij ionbinding wordt een elektron uitgeleend op tijdelijke basis.
Vb bij Na+, Ca2+ en Cl-.
Intermoleculaire krachten zijn krachten tussen de moleculen.
Er zijn 3 intermoleculaire krachten:
1. H-bruggen
2. Van der Waals krachten
3. hydrofoob gedrag
Waterstofmoleculen hebben een polariteit.
Waterstofmoleculen kunnen H-bruggen vormen vanwege een positieve en negatieve pool.
Van der Waals krachten zijn gebaseerd op de grootte van de moleculen.
Hoe groter de moleculen, des de groter de Van der Waalskracht.
Hydrofoob gedrag is vetachtige moleculen die een aantrekkingskracht hebben op elkaar.
,Alle hydrofobe delen wijzen naar elkaar toe als er water omheen zit.
De 6 voedingstoffen zijn:
1. koolhydraten
2. eiwitten
3. lipiden
4. vitaminen
5. mineralen
6. water
Koolhydraten zijn organische moleculen.
Koolhydraten zijn ringvormige moleculen.
Koolhydraten zijn brandstof.
Koolhydraten zijn belangrijk voor aanmaak van organische verbindingen.
Koolhydraten zijn een onderdeel van DNA en RNA.
Koolhydraten bestaan uit C-, H- en O-atomen.
Verhouding C, H, O is 1:2:1.
Monosacharide is één molecuul.
Disacharide zijn 2 monosachariden aan elkaar.
Trisaccharide zijn 3 monosachariden aan elkaar.
Polysacharide is een keten van monosachariden.
Er zijn 2 soorten suikers: rechte suikers en ringvormige suikers.
Lipiden zijn organische moleculen.
Lipiden zijn niet wateroplosbaar.
Lipiden bestaat uit vetten en oliën.
Lipiden is opgebouwd uit glycerol en vetzuren.
Vetzuren kunnen worden gebruikt voor de energieleverantie.
Er zijn 2 soorten vetzuren:
1. verzadigde vetzuren
2. onverzadigde vetzuren
Bij verzadigde vetzuren zijn er geen dubbele bindingen tussen de C-atomen aanwezig.
Bij onverzadigde vetzuren zijn er 1 of meer dubbele bindingen tussen de C-atomen aanwezig.
Functies van lipiden zijn:
- brandstof
- energiereserves
- bouwstof
- oplosmiddel (in lipide bolletje)
- isolatie
Eiwitten zijn organische moleculen.
,Eiwitten kunnen niet worden opgeslagen in het lichaam.
Er zijn geen reserve-eiwitten.
Eiwitten moet dagelijks worden ingenomen via voedsel.
Eiwitten zijn opgebouwd uit aminozuren.
Aminozuur bestaat uit C-atoom met een amino-, carboxyl- en restgroep.
Er zijn 20 soorten aminozuren.
Mensen kunnen 12 niet-essentiële aminozuren zelf maken in het lichaam.
De 8 essentiële aminozuren moet uit voedsel worden verkregen.
Twee aminozuren aan elkaar vormt een peptidebinding.
Functies van eiwitten zijn:
- bouwstof
- enzymen
- transport
- signaalwerking
- spierwerking
- afweer
- hormonale werking
- bloedstolling
- werking zenuwstelsel
- (energiebron)
Mineralen zijn anorganische moleculen.
Mineralen komen in kleine hoeveelheden voor in het lichaam.
Mineralen kan uit voedsel worden gehaald.
Kleine hoeveelheden mineralen van Fe-, Cu-, Al- en F-atoom is al voldoende (spoorelementen).
Te veel mineralen kunnen door het lichaam niet worden afgebroken of verwijderd.
Zouten zorgen voor kristalloïd-osmotische waarde.
Vitaminen zijn organische moleculen.
Vitamines zijn onmisbaar voor enzymsystemen in de celstofwisseling.
Er zijn 2 soorten vitamines:
1. wateroplosbaar
2. vetoplosbaar
Het lichaam bestaat voor ¾ deel uit water.
, Functie van water zijn:
- oplosmiddel
- medium
- transportmiddel
- temperatuurregulator
- reacties (hydrolyse)
Voedingsmiddelen zijn degene wat je eet.
Voedingsmiddelen bevatten voedingsstoffen.
Een voedingsmiddel kan meerdere voedingsstoffen bevatten.
Organische moleculen zijn:
- groot
- energierijk (door veel verbindingen)
- C-, H- en/of O-atoom (vaak ook: N-, S- en P-atoom)
- aanwezigheid van koolstofskelet
- koolhydraten, eiwitten en lipiden
Bv glucose en polypeptideketen.
Anorganische moleculen zijn:
- klein
- energiearm (door weinig verbindingen)
- bevat alle soorten atomen
- geen koolstofskelet
- mineralen
Bv O2, H2O en C2O.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper RUGtandheelkundestudent20222023. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.
