Samenvatting
Samenvatting Population
- Instelling
- Rijksuniversiteit Groningen (RuG)
samenvatting boek: population & Society
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 17 pagina's
Voorbeeld 2 van de 17 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Voorbeeld van de inhoud
Population and societyTransitions: thinking about population over time
Population change
Om het simpel te houden, zullen populaties groeien. De volgende formule hoort bij de populatie (P) van
2010. Dit is de populatie (P) van 2000, plus de geboortes (B), minus de sterftes (D): P(2010) = P(2000) + B
–D
Hierbij gaan we uit van gesloten wereldsysteem. Echter heeft migratie ook een invloed op de
omvang van een populatie: P(2010) = P(2000) + B – D + I – E. De I staat voor het aantal immigranten, de E
voor het aantal emigranten.
Om het nog ingewikkelder op te schrijven: P(t+n) = P(t) + B(t,t+n) – D(t,t+n) + I(t,t+n) – E(t,t+n).
Hierbij staat de t voor een bepaalde tijd, en t+n voor dezelfde tijd plus een n aantal jaren.
Deze bovenstaande formule is weer samen te vatten: population change = natural increase + net
migration.
De oorzaken van populatieverandering is overal verschillend. In kleine landen zullen migratiecijfers
meer invloed hebben op de populatie dan in grote landen, hier zal juist natuurlijke populatiegroei meer
invloed hebben.
Box 2.1: Crude birth and death rates
Ruwe geboortecijfer (CBR) = aantal levendgeborenen in een jaar/totale populatie in het midden van dat
jaar x 1000.
Ruwe sterftecijfer (CDR) = aantal sterftes in een jaar/totale populatie in het midden van dat jaar x 1000.
Ruw toenamecijfer = CBR – CDR
In Westerse landen begon de populatiegroei als eerst af te nemen (vanaf 1950). Hierna begonnen de
ontwikkelingslanden met deze afname in groei. Geboortecijfers zijn in elk land afgenomen. Nu is de
volgende ontwikkeling begonnen: de afname in sterftecijfers per jaar. Dit betekent dat groei minder snel
afneemt dan voorheen. Voorspelling: in de toekomst zullen geboortecijfers en sterftecijfers gelijk zijn aan
elkaar zodat er geen sprake meer zal zijn van populatiegroei.
Malthus and pre-transition population dynamics
Revd Thomas Maltus is bekend om het bekijken naar pre-transition societies, waar geboortecijfers en
sterftecijfers hoog waren (dus voor 1950). Hij maakte zich zorgen om populatiegroei en de aanwezigheid
van bronnen: 1. Eten en passie tussen beide geslachten is van belang voor het bestaan van de mensheid;
2. Populatie groeit, maar productiecapaciteit zal dit niet bij kunnen houden
Wanneer dit bovenstaande zal gebeuren, zijn er twee vormen om populatiegroei te verminderen: 1.
Ongeplande oorlogen, pesten en hongersnood. 2. Geplande huwelijke op latere leeftijd en dus uitstellen
van seksuele activiteit.
De English Poor Laws zouden armlastigen aanmoedigen, en dit zou een slecht fenomeen zijn
volgens Malthus. Ook seksuele vrijheid werd gepromoot in zijn tijd, Malthus was het hier ook niet mee eens
en was van mening dat een gelimiteerde populatiegroei wenselijk en nodig was.
Malthusian trap: een gesloten systeem waar populatiegroei uiteindelijk onder controle zal worden
gebracht in een toename van sterftes door middel van gelimiteerde productiecapaciteit. De beste oplossing
hiervoor is het verminderen van populatiegroei in de eerste instantie (zie punt 1 en 2 hierboven).
Demografen zijn gefascineerd door het feit dat Malthus fout zat over de onmogelijkheid van aanhoudende
populatiegroei. Populatiegroei is gaande en tot nu toe sustainable.
The demographic transition model (DTM)
Thomspon kwam met het eerste demografische transitiemodel dat de populatieveranderingen moest
uitleggen. Notestein werkte zijn idee uit. De populariteit van dit model komt puur door de simpliciteit ervan.
De vier stadia van het demografische transitiemodel:
1. Pre-transition/pre-industrial societies: hoge geboortecijfers en hoge sterftecijfers. Er is vrijwel geen
sprake van populatiegroei.
2. Nog steeds hoge geboortecijfers, maar een afname van sterftecijfers. Er is nu dus sprake van een
grote populatiegroei.
, 3. Ook de hoge geboortecijfers nemen af, waardoor de populatiegroei een stuk minder is.
4. Lage geboortecijfers en lage sterftecijfers.
De belangrijkste drivers van de demografische verschuiving van grote naar kleine families: modernisatie,
afname in kindersterfte en individuele welvaart. Een afname in geboortecijfers is waarschijnlijk een reactie
op de daling van sterftecijfers.
We zijn vooral benieuwd naar 1. Of het model simpelweg een relatie weergeeft tussen afname van
geboorte- en sterftecijfers, 2. Of het model een verklarende kracht wil laten zien tussen afname van
geboorte- en sterftecijfers.
Replicating the demographic transition model
De Europese populatieverandering vanaf eind 19e eeuw heeft consequenties voor de recente
populatieverandering in Latijns Amerika, Azië en Sub-Sahara Afrika. Het demografisch transitiemodel is
volgens Reher tijd en plaats specifiek:
- Forerunners: landen in Europa en Noord-Amerika. Ski-jump effect: er is hier sprake van een enorme
toename van geboortecijfers net voordat de afname begint.
- Followers: landen in Azië en Noord-Amerika (voornamelijk landen met een Europese verband op
gebied van etniciteit of politiek). In vergelijking met de followers hebben de forerunners een langere
tijd tussen afname van geboorte- en sterftecijfers wat ervoor zorgt dat bij de forerunners sprake is
van een intensievere populatiegroei.
- Trailers: landen in Azië, Afrika en Zuid-Amerika. Het enige verschil met de followers: later in de tijd
was bij trailers afname in geboorte- en sterftecijfers.
- Latecomers: Sub-Sahara Afrika. Pas in 1970 begon hier de afname in geboortecijfers. Maar nu nog
geen synchronisatie tussen geboorte- en sterftecijfers. Misschien is het DTM dus minder relevant
voor deze groep.
In Afrika zijn er veel nationale verschillen als het gaat om populatieverandering: burgeroorlogen, aids et
cetera.
Demographic transition model as an explanatory model
Om het DMT te zien als een verklarend model van de relatie tussen afname in geboorte- en sterftecijfer te
zien, moeten we weten hoe een afname in sterftecijfer de oorzaak kan zijn voor de afname in
geboortecijfers. Dit wordt gekenmerkt door drie mechanismes: fysiologie, vervanging en verzekering.
Fysiologie: hoge kindersterfte wordt geassocieerd met kortere geboorte-invallen. Wanneer
kindersterfte daalt zal het totale geboortecijfer afnemen. Vervanging: wanneer een kind sterft, zal een
koppel dit kind snel willen vervangen met een ander kind. Verzekering: wanneer een kind van koppel
overleeft zal de geboortes verminderen omdat zij een erfgenaam hebben voor de familie.
Er zijn echter ook factors die laten zien dat deze relatie niet bestaat, dus is de verklarende kracht
van het DTM gelimiteerd.
Mortality decline
Medische innovatie, inkomen en omgevingsfactoren hebben te maken met het de hoogte van het
sterftecijfer. Dit verschilt per land, per tijd en is dus erg verschillend. De vraag is of de afname van
sterftecijfers door interventies in de gezondheidszorg komt, of afhankelijk is van de verbeteringen op het
gebied van economie en welzijn.
McKeown vroeg zich af of interventies in publieke gezondheid (zoals inentingen) effectiever zijn dan
verbeteringen in leefomstandigheden in het algemeen met betrekking tot afname in sterftecijfers. Hij is van
mening dat de algemene verbeteringen in leefomstandigheden van toepassing zijn. Anderen denken dat
een laag sterftecijfer ook in arme populaties, door interventies in gezondheidszorg, haalbaar is, zodat
kindersterfte kan worden teruggedrongen. Volgens Caldwell zou een land dan wel aan een aantal punten
moeten voldoen:
- Voldoende vrouwelijke autonomie;
- Toewijding aan gezondheidszorg en educatie voor zowel vrouwen als mannen;
- Toegankelijke gezondheidszorg voor iedereen ongeacht locatie of inkomen;
- Efficiënte gezondheidszorg;
- Voorzieningen met betrekking tot voedingsmiddelen;
- Universele vaccinatie;
- Prenatale en postnatale gezondheidszorg.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper HumanGeography101RUG. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 53068 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen