Wonen in Nederland
§1.1
Estuarium Verwijde trechtervormige monding, grote verschillen en meer erosie
Deltamonding Kleine eb- en vloedverschillen met veel sedimentatie
Stroomgebied Een gebied dat afwatert op een bepaalde rivier
Rijnoeverstaten Landen waar de Rijn doorheen stroomt
Waterscheiding De grens tussen twee stroomgebieden
Lengteprofiel Hoogteligging rivier over bovenloop, middenloop en benedenloop
Verval Hoogteverschil tussen twee plaatsen van een rivier
Verhang Hoogteverschil in een rivier per kilometer
Debiet Momentopname in m3 / seconde op een punt in een rivier
Regiem Jaarlijkse schommelingen in de waterafvoer
Stroomstelsel Hoofdstroom plus zijrivieren en zijtakken
Vertragingstijd Periode tussen waterstandsverhoging en de te verwachten verhoging beneden
Meander Natuurlijke bocht, sneller stromende water spoelt aarde in buitenbocht weg
Stoot- en glijoever Stootoever is waar wordt geërodeerd en glijoever waar materiaal wordt afgezet
Soorten rivieren Regenrivier, smeltwaterrivier en gemengde rivier
Krib Dwarsdam die loodrecht op de rivieroever is aangelegd om stroomsnelheid te vergrote
Kanalisatie beek of kanaal wordt rechtgetrokken en voorzien van stuwen en sluizen
Ruimtelijke inrichting rivierbedding Aanleg en constructie van o.a. waterwerken en inpassing in het landschap
§1.2
Waterafvoer De manier waarop overtollig water uit een gebied wordt verwijderd
Evapotranspiratie Water dat verdampt + water dat via levende organismen verdampt
Piekafvoer / afvoergolf Snel opkomende aanzienlijk grote extra waterafvoer van een rivier
Gevolgen hoge waterstanden Doorbraak dijken dreigt, beperkingen scheepvaart, horeca in gevaar
Gevolgen lage waterstanden Verzilting neemt toe, doorspoelen lage deel lukt niet goed, elektriciteitscentrales,
scheepvaart wordt moeilijker, verlaging grondwaterpeil en verdroging natuurgebieden
afname zuurstofgehalte heeft gevolgen voor water-ecosysteem
Verstening Verstedelijkt gebied zorgt voor minder infiltratie neerslag en overtollig water wordt
sneller afgevoerd
Absolute zeespiegelstijging Gemiddelde peil van eb en vloed gaat t.o.v. een vast punt omhoog
Relatieve zeespiegelstijging Absolute zeespiegelstijging wordt gecombineerd met de daling van het land
Absolute bodemdaling Zakken niveau maaiveld t.o.v. vast referentiepunt
Oorzaken bodemdaling Isostasie na laatste ijstijd, gewicht afzettingen liet Noordzee dalen, bodemdaling
Groningen door aardgaswinning
Processen zakking Inklinking (verdichting veenpakket), krimp (veen droogt uit en neemt af in volume),
oxidatie (veen vergaat door contact met zuurstof), zetting (wordt in elkaar geperst)
Gevolgen temperatuurstijging Bedekking van aarde sneeuw en ijs neemt af, meer water zal door rivieren worden
aangevoerd dan dat er verdampt, in Nederland verandert neerslagregiem
Gevolgen alles Afvoergedrag meer extremen, meer ruimte voor winterbed, laagwaterperioden,
verzilting, grondwaterspiegel omhoog en meer wateroverlast, kusterosie
§1.3
Driestapsstrategie Vasthouden, bergen, afvoeren
Maatgevende afvoer Hoeveelheid water die veilig en controleerbaar afgevoerd moet kunnen worden
Retentie Binnendijks omdijkt gebied, laat waterstand stroomafwaarts dalen
Groene rivier / bypass Bedijkt gebied dat aftakt van een rivier om een deel van het water te leiden
§1.4
Watertoets Gevolgen aanleg, bouwactiviteit mag driestapsstrategie niet verhinderen, geen gevolge
met waterproblemen, maatregelen en kosten voor opdrachtgever
Vasthouden Water wordt over een grote oppervlakte in kleine hoeveelheden opgeslagen
Bergen Water wordt tijdelijk bewaard in open water