alle hoofdstukken samengevat uit de syllabus van genetica (OPGELET : neurowetenschappen niet)
Van de eerste keer door examen (15/20) door deze samenvatting te leren
HOOFDSTUK 1 : DE ERFELIJKE CODE EN DE WIJZE
WAAROP ZE WORDT DOORGEGEVEN
INLEIDING
- Mens is opgebouwd uit cellen (zo’n 100 000 miljard)
- Ontstaan mens = samensmelting van eicel en zaadcel bevruchte
eicel/zygote
- Die zygote gaat delen en delen ontstaan dochtercellen
- Differentiatie = na verloop van tijd krijgen die een specifieke vorm en
functie
- Erfelijke code = informatie die nodig is om de differentiatie mogelijk te maken
SITUERING IN DE CEL
- Kleinste cellen = witte bloedcellen
- Grootste cellen = eicellen
Gemeenschappelijk kenmerk: bevatten beiden een celmembraan, cytoplasma en celkern
HET CELMEMBRAAN
- Houdt het geheel samen en zorgt voor een selectieve
uitwisseling tussen het inwendige van de cel en haar
omgeving
- Bevat suikermoleculen – fosfolipiden – eiwitten
- Bevat ionkanaaltjes
o Functie: poortwachter bij de selectieve
uitwisseling van stoffen doorheen de ionkanaaltjes
HET CYTOPLASMA
- Plaats waarin alle stofwisselingsprocessen van de cel zich
afspelen
- Synoniem = celsap
- Bevat organische stoffen: eiwitten, suikers, vetten
- Bevat anorganische stoffen/mineralen: natrium, ijzer,
chloor,…
, - Bevat organellen: verantwoordelijk voor de werking van de cel
o Endoplasmatisch reticulum – microtubuli – Golgi-apparaat – vacuolen – lysosomen –
mitochondriën – ribosomen – centriolen (functie zie 1.1.2)
- Vergelijking cel met middeleeuwse stad
o Membraan = stadsmuur die vijanden buitenhoudt maar ook goed bewaakte poorten
heeft waarlangs diverse goederen selectief in en uit gebracht kunnen worden.
o Kern = het belfort met schatkamer waarin het archief van de stad met belangrijkste
documenten en oorkonden wordt bewaard.
o Endoplasmatisch reticulum = talloze straatjes en steegjes
o Microtubuli = diverse muurversterkingen
o Ribosomen = vele werkplaatsen en boetiekjes
o Mitochondriën = windmolens
o Golgi – apparaat = postgebouw
o Vacuolen = diverse opslagruimten
o Lysosomen = opruimingsdienst
DE NUCLEUS OF CELKERN
- Bevat het erfelijk materiaal
- Bevat een kernplasma, kernmembraan, kernporiën
- Kernkleurstof/chromatine = aantal fijnkorrelige, donkere
vlekken
- Kernlichaampje/nucleolus = den nog donkerder gekleurde
vlek
o Beslissende rol in het doorgeven van erfelijke informatie vanuit celkern naar
cytoplasma
- Chromosomen = chromatine die zich deelt
UITZICHT VAN HET ERFELIJK MATERIAAL
DE ENKELVOUDIGE CHROMATINEDRAADJES
, - Menselijke celkern bestaat uit 46 chromosomen
- Chromosomen bestaan uit 2 componenten:
o Erfelijk materiaal (dun kettinkje)
o Klopjes eiwitten die rond de ketting zitten
- Tijdens normale werkingsfase (wanneer ze dus niet delen) chromosomen niet apart
zichtbaar vormen een kluwen van dooreen gestrengelde chromatinedraadjes
OMVORMING TOT CHROMOSOMEN
- Wanneer cel begint te delen chromatinedraadjes worden korter en dikker worden
apart zichtbaar als 46 chromosomen
- 46 chromosomen vormen 2 parallelle groepjes van 23 verschillende exemplaren
o 1 groepje van de eicel: moeder
o 1 groepje van de zaadcel: vader
Homologe chromosomen = chromosomen die geen identieke maar wel eenzelfde soort
informatie bevatten
o Bv. Twee homologe chromosomen bevatten code voor oogkleur maar de ene
heeft een code voor bruine ogen en de andere voor blauwe ogen
- Autosomen = chromosomen (44) die geen verschil maken tussen man en vrouw
- Geslachtschromosomen (2)
o Vrouw: 2 X – chromosomen
o Man: 1 X – chromosoom en 1 Y – chromosoom
DE CHROMOSOMENKAART OF HET KARYOGRAM
- Het overzicht van de geordende chromosomen van een individu.
- Rangschikking :
o Lengte van de chromosomen
Rangschikking van groot naar klein
o Plaats van de centromeer
Metacentrisch: evenwichtige vorming van
het chromosoom: centromeer ligt mooi in
het midden
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper lauradbbb. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.