HOOFDSTUK 15
15.1 Energiestromen
De heuvels van Lachay
Een ecosysteem is een begrensd gebied met een wisselwerking tussen de organismen onderling
(biotische factoren) en hun omgeving (abiotische factoren). In elk ecosysteem gebruiken organismen
energie om organische stoffen te vormen. Organische stoffen hebben allemaal het element C met
daaraan H-atomen gebonden. Door fotosynthese maken planten(en sommige bacteriën) met behulp
van zonlicht energierijke C6H12O6. Het is gemaakt uit CO2 en H2O, dit zijn anorganische stoffen, ze
hebben geen C-H-bindingen. De energie die de planten vastleggen is beschikbaar voor de andere
organismen in het ecosysteem
Energiestromen
Aan het begin voedselketen, organismen die energie vastleggen in organische verbindingen. Dit zijn
de producenten van ecosysteem. Planten foto-autotrofe organismen, die m.b.v. lichtenergie
organische stoffen maken. Heterotrofe organismen zijn de consumenten, gebruiken deel organische
stoffen uit voedsel als bouwstof en rest als brandstof. Deel energie verlaat als warmte. Organismen
die leven van gestorven organismen en hun organische afvalproducten zijn reducenten, eind
voedselketen. Daarna blijft anorganische stoffen over.
Andere energiebronnen
Er zijn ook autotrofe organismen die geen licht gebruiken zoals planten. Deze gebruiken chemische
energie die vrijkomt bij de oxidatie van stoffen als ammonium en nitriet. Dit is chemosynthese:
opbouwen van organische stoffen uit anorganische m.b.v. energie die vrijkomt bij een chemische
reactie met anorganische stoffen.
- De vrijkomende energie gebruiken ook de zogeheten nitrietbacteriën voor vorming glucose.
- Andere oxideren nitriet verder tot nitraat en gebruiken ook de vrijkomende energie om
organische stoffen te maken.
Beide groepen zijn chemo-autotroof. Spelen rol in hergebruik van stikstof. Voor nitraatbacteriën is
nitraat een afvalstof, dit nemen planten op om eiwitten te maken.
15.2 populaties
Kleine, kwetsbare populaties
Fitness is het vermogen om bepaalde allelen door te geven aan de volgende generatie. Een
gevarieerde genetische samenstelling van populaties verhoogt de overlevingskansen van de
populatie. Als een populatie klein is kan er sprake zijn van inteelt. Dit kan leidde tot lichamelijke
gebreken, maar ook ziekte kan een populatie bedreigen. Predatie is het jagen van bijvoorbeeld
wolven op elanden. Als de wolven dood gaan door ziekte of inteelt stijgt de populatie elanden. Maar
ook de elanden kunnen dood gaan, door bijvoorbeeld parasieten. Ongunstige biotische en abiotische
factoren beïnvloedden de populatie negatief. Populaties nemen af door sterfte en emigratie en
groeien door geboorte en immigratie.
Leven in een nieuwe omgeving
Een groot eiland (of gebied) heeft meestal meer habitats en ecologische niches dan een klein eiland.
Veranderen de omstandigheden dan kunnen er andere habitats en ecologische niches ontstaan. De
grootste biodiversiteit vind je in een landschap waar ecosystemen langzaam in elkaar overgaan. Het
tussenliggende gebied vormt een gradiëntecosysteem. (bijv.: verloop van, hoog naar laag gebied, nat
naar droog, voederrijk naar voedselarme bodem). Dit leidt tot verschillende begroeiing en bewoners.
Aantallen soorten
De eilandtheorie beschrijft het verband tussen de biodiversiteit en factoren als grootte van een
eiland en de afstand die organismen moeten afleggen om er te komen. Aan begin wordt het snel van
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper manoukmels. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,69. Je zit daarna nergens aan vast.