ONTWIKKELINGSPSYCHOLOGIE
Inhoudsopgave
B1: Een inleiding in de ontwikkeling van het kind...........................................................................................5
1.1 Een oriëntatie op de ontwikkelingspsychologie..............................................................................................5
1.1.1 De reikwijdte van het vakgebied..............................................................................................................5
1.1.2 De invloed van de cohorten op de ontwikkeling.....................................................................................6
1.2.3 Vraagstukken bij de thema’s van de ontwikkelingspsychologie..............................................................7
Zelfstudieles ter voorbereiding b2.................................................................................................................. 9
1. Theoretische perspectieven en onderzoek........................................................................................................9
1.1 Perspectieven bij het kijken naar kinderen.................................................................................................9
B2: Theoretische perspectieven en onderzoek.............................................................................................. 11
2.1 Perspectieven bij het kijken naar kinderen...................................................................................................14
4. De geboorte en het pasgeboren kind..............................................................................................................15
4.3 Wat een pasgeboren baby allemaal kan...................................................................................................15
5. De fysieke ontwikkeling in de babytijd............................................................................................................16
5.1 Groei en ontwikkeling...............................................................................................................................16
5.3 de ontwikkeling van de zintuigen..............................................................................................................17
B3: cognitieve ontwikkeling in de babytijd................................................................................................... 18
6.1 cognitieve ontwikkeling volgens Piaget........................................................................................................18
6.2 de informatieverwerkingstheorie van cognitieve ontwikkeling....................................................................22
6.2.1 codering, opslag en terughalen..............................................................................................................22
6.2.2 het geheugen in de babytijd..................................................................................................................23
6.2.3 INDIVIDUELE VERSCHILLEN IN INTELLIGENTIE: IS DE ENE BABY SLIMMER DAN DE ANDERE?..............24
B4: De sociale ontwikkeling en de persoonlijkheidsontwikkeling in de babytijd............................................25
7.1 de basis van sociaal gedrag..........................................................................................................................25
7.1.1 emoties in de babytijd............................................................................................................................25
7.1.2 De ontwikkeling van het ik.....................................................................................................................26
7.1.3 Social Referencing..................................................................................................................................27
7.1.4 Theory of mind.......................................................................................................................................27
7.2.2 rollen van moeder en vader bij hechting...............................................................................................29
7.2.3 ontluikende relaties via interacties........................................................................................................30
Ontwikkelingspsychologie 2021-2022 Kara Steppe
, 7.3 verschillen tussen baby’s...............................................................................................................................31
7.3.1 DE PERSOONLIJKHEIDSONTWIKKELING: KENMERKEN DIE BABY’S UNIEK MAKEN...............................31
7.3.2 temperament.........................................................................................................................................31
7.3.3 geslacht en gender: mannelijk of vrouwelijk.........................................................................................32
9. de cognitieve ontwikkeling in de peuter-en kleutertijd...................................................................................32
9.1 de intellectuele ontwikkeling....................................................................................................................32
10. de sociale ontwikkeling en de persoonlijkheidsontwikkeling in de peuter-en kleutertijd............................35
10.1 Een antwoord op de vraag ‘wie ben ik?’.................................................................................................35
10.2 vrienden en familie: het sociale leven van peuters en kleuters.............................................................36
10.3 morele ontwikkeling en zelfbeheersing..................................................................................................38
12. de cognitieve ontwikkeling in de schooltijd..................................................................................................39
12.1 de intellectuele ontwikkeling..................................................................................................................39
13. de sociale en persoonlijkheidsontwikkeling in de schooltijd.........................................................................40
13.1 de ontwikkeling van het eigen ik.............................................................................................................40
13.3 relaties: de vriendschappen in de basisschooltijd..................................................................................42
basisles 8: deel 5: de adolescentie................................................................................................................ 43
14. de fysieke ontwikkeling.................................................................................................................................43
14.3 bedreigingen van het welzijn van adolescenten.....................................................................................43
15. de cognitieve ontwikkeling in de adolescentie.............................................................................................46
15.1 de intellectuele ontwikkeling..................................................................................................................46
15.2 de morele ontwikkeling...........................................................................................................................47
15.3 schoolprestaties en cognitieve ontwikkeling..........................................................................................49
15.4 keuze van een beroep.............................................................................................................................49
16. de sociaal-emotionele ontwikkeling en de persoonlijkheidsontwikkeling in de adolescentie......................50
16.1 identiteit: een antwoord op de vraag ‘wie ben ik?’................................................................................50
16.3 relaties: familie en vrienden....................................................................................................................52
16.4 verkering, seksuele geaardheid en genderidentiteit..............................................................................54
1. de fysieke ontwikkeling in de volwassenheid..................................................................................................55
1.1 het climacterium.......................................................................................................................................55
2. benaderingen postformeel denken.................................................................................................................56
2.1 evolutie van intellectuele vermogens.......................................................................................................56
3. de sociale en persoonlijkheids-ontwikkeling in de volwassenheid.................................................................57
3.1 de psychosociale theorie van erikson.......................................................................................................57
3.2 de partnerrelatie.......................................................................................................................................57
, 3.3 ouderschap................................................................................................................................................59
3.4 ontwikkelingen in het gezin......................................................................................................................59
3.5 beroepscarrière.........................................................................................................................................60
3.6 zelfbeeld en eigenwaarde.........................................................................................................................60
1. beeldvorming over ouderen............................................................................................................................61
2. de fysieke ontwikkeling in oudere volwassenheid..........................................................................................61
3. de cognitieve ontwikkeling in de oudere volwassenheid................................................................................62
3.1 het klassieke intelligentieonderzoek.........................................................................................................62
3.2 competent ouder worden.........................................................................................................................62
4. de sociale en persoonlijkheidsontwikkeling in de volwassenheid...................................................................63
4.1 de psychosociale theorie van erikson.......................................................................................................63
4.2 het grootouderschap.................................................................................................................................63
4.3 de pensionering.........................................................................................................................................64
4.4 het levenseinde / de dood........................................................................................................................65
3. het begin van het leven...................................................................................................................................68
3.1 erfelijkheid.................................................................................................................................................68
3.2 de interactie tussen erfelijkheid en omgeving..........................................................................................69
3.3 prenatale groei en verandering.................................................................................................................71
specialisatieles 2: MOTORISCHE EN FYSIEKE ONTWIKKELING DOORHEEN DE LEVENSLOOP...........................73
4. geboorte en complicaties bij de geboorte......................................................................................................73
4.1 geboorte....................................................................................................................................................73
4.2 complicaties bij geboorte..........................................................................................................................74
5. babytijd: motorische ontwikkeling..................................................................................................................75
5.1 groei en ontwikkeling................................................................................................................................75
5.2 de motorische ontwikkeling......................................................................................................................75
specialisatieles 3: DE CREATIEF-EXPRESSIEVE ONTWIKKELING, deel 1...........................................................81
1. fantasie...........................................................................................................................................................81
1.1 Kenmerken van fantasie bij 2- tot 4-jarigen..............................................................................................82
1.2 Motieven om te fantaseren......................................................................................................................82
1.3 Fantasievriendjes.......................................................................................................................................83
1.4 Verzinsels van anderen.............................................................................................................................83
1.5 Onderscheid fantasie – werkelijkheid.......................................................................................................83
Ontwikkelingspsychologie 2021-2022 Kara Steppe
, 2. TEKENONTWIKKELING....................................................................................................................................84
2.1 Verschillende stadia in tekenen................................................................................................................84
SPECIALISATIELES 4: DE CREATIEF-EXPRESSIEVE ONTWIKKELING, deel 2.......................................................86
1. Kenmerken van spel........................................................................................................................................86
2. Functies van het spel voor de ontwikkeling van het kind...............................................................................86
2.1 VOOR DE COGNITIEVE ONTWIKKELING....................................................................................................86
2.2 voor de emotionele ontwikkeling.............................................................................................................86
2.3 voor de sociale ontwikkeling.....................................................................................................................86
2.4 voor de zintuigelijke en motorische ontwikkeling....................................................................................87
3. Spelontwikkeling: een geïntegreerde indeling................................................................................................87
6. Wat met gamen?............................................................................................................................................89
7. Samenspel: spel en de sociale ontwikkeling...................................................................................................90
De taalontwikkeling............................................................................................................................................90
Terminologie...................................................................................................................................................91
De prelinguale fase..........................................................................................................................................91
Vroeglinguale fase (1 – 2,5 jaar)......................................................................................................................92
De differentiatiefase (2,5 – 5 jaar)..................................................................................................................93
De voltooiingsfase (5-9 jaar)...........................................................................................................................94
Het ontstaan van taal.........................................................................................................................................95
Joint Attention.................................................................................................................................................95
specialisatieles 6: Onderwijs, lezen, schrijven en rekenen.............................................................................96
onderwijs wereldwijd: wie mag er naar school?.................................................................................................96
onderwijstrends: meer dan lezen, schrijven en rekenen.....................................................................................96
SCHOOLRIJPHEID: WANNEER IS EEN KIND KLAAR VOOR SCHOOL?...................................................................97
Lezen: het ontcijferen van de betekenis van woorden........................................................................................98
Leesstadia: ontwikkeling van geletterdheid....................................................................................................99
Ontwikkelingspsychologie 2021-2022 Kara Steppe
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper karasteppe. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.