De middeleeuwen beginnen in de 5e eeuw en eindigen in de 15e eeuw. Nederland en België waren nog
geen onafhankelijke eenheidsstaten. Men noemde ze de Nederlanden of de Lage Landen. Het bestond
uit 17 afzonderlijke gewesten, waarbij ieder gewest een eigen streekvariant van het Middelnederlands
had.
1.2 De macht van de rooms-katholieke kerk
In de middeleeuwen werd overal in West-Europa het christendom verkondigd. Er werd gebruik van
literatuur om de boodschap te verkondigen. Dit werd geestelijke letterkunde genoemd. De
Marialegenden zijn belangrijke geschriften ter ere van Maria. De profeet Mohammed was de
verkondiger van een nieuwe religie; de Islam. De christenen in West-Europa reageerden hierop met
een vervolg van kruistochten (1096-1291). Mohammed overleed in 632.
1.3 Feodale maatschappij
De feodale maatschappij kwam tot stand in de middeleeuwen. De kern hiervan was de band van trouw
en dienst tussen vrije mannen en hun adellijke heer. Een leger werd gevormd door ridders. Deze
leefden samen met de adel in een eercultuur. Hoofsheid is een levensideaal die gepropageerd werd op
kastelen en burchten. Het waren gedragsregels die onderlinge spanningen moesten voorkomen.
1.4 De hervorming
De hervorming kwam in de 15e eeuw op door misstanden die werden gevormd in de rooms-katholieke
kerk. Er was veel ontevredenheid over de macht die de geestelijkheid had. Maarten Luther en
Johannes Calvijn zijn twee belangrijke hervormers. Door de drukpers en de uitvinding van de
boekdrukkunst konden hun opvattingen snel verspreid worden.
1.5 De Tachtigjarige Oorlog en het ontstaan van de Republiek
Karel V was begin 16e eeuw koning van Spanje en heer van de Nederlanden. Hij regeerde in Spanje in
een absolute monarchie. Dit wilde hij ook in de Nederlanden hebben. Er kwam een verzet in de
Nederlanden tegen het absolutisme. De leider van het verzet was Willem van Oranje (1533-1584).
Tijdens de opstand werden de noordelijke gewesten een onafhankelijke republiek. Met de Vrede van
Munster kwam er in 1648 een einde aan de Tachtigjarige Oorlog.
1.6 Steden en handel
De steden in West-Europa kwamen vanaf de 10 e eeuw tot stand. De economische basis van de stad
waren handel en productie van goederen. De Portugezen en Spanjaarden vestigden de basis van
ontdekkingsreizen. De burgerij van de Republiek was de drijvende kracht achter de handel. De
welvarende burgers vormden de groep van regentenfamilies. De Gouden Eeuw is eigenlijk alleen tot
hen voor toepassing.
1. CULTURELE ACHTERGRONDEN
1.1 Middeleeuwse kunst
Er is een verschil tussen middeleeuwse kunst en hedendaagse kunst. In de middeleeuwen hechtten de
mensen veel belang aan symboliek. Kunstenaars werkten in opdracht. Ze waren afhankelijk van
opdrachten, mecenas (opdrachtgevers) verstrekte die. Bedoeling van middeleeuwse kunst: publiek
kon er lessen uit leren.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper vanishasital. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.