100% tevredenheidsgarantie Direct beschikbaar na betaling Zowel online als in PDF Je zit nergens aan vast
Eerder door jou gezocht
Samenvatting Psychological Science, ISBN: 9780393928648 Inleiding Psychologie/Introduction To Psychology (P_BINLPSY) + ALLE college aantekeningen van bijbehorende colleges€7,59
In winkelwagen
Samenvatting Psychological Science, ISBN: 9780393928648 Inleiding Psychologie/Introduction To Psychology (P_BINLPSY) + ALLE college aantekeningen van bijbehorende colleges
Dit document bevat zowel aantekeningen van de hoorcolleges van het vak Inleiding Psychologie als een uitgebreide samenvatting van de bijbehorende hoofdstukken in grijs.
Aantekeningen hoorcolleges Inleiding in de Psychologie door Mieke Donk
Hoorcollege 1 Genes and Evolution
Psychologie: de studie van de mind, het brein en het gedrag (mind, brain and behavior)
Mind: mentale activiteit
Zintuigelijke ervaringen voelen, ruiken, horen en zien
Herinneringen, gedachten en gevoelens
Behavior: gedrag de totaliteit van observeerbare acties
Q: Wat produceert mentale activiteit?
A: Biologische activiteit in de hersenen
Amiable skepticism: staat open voor nieuwe ideeën, maar is een kritische denker wanneer
het draait om bewijs.
Critical thinking: is alert op fouten en kijkt of er niks ontbreekt aan het bewijs van het
onderzoek, gebruikt logica en kijkt naar alternatieve uitleg voor het fenomeen.
70s omgeving bepaalt gedrag
90s genen bepalen het gedrag
Heden interactie tussen genen en omgeving bepalen het gedrag
De genetische basis
Cel 46 chromosomen (23 paar) DNA adenine vormt een paar met thymine, guanine
vormt een paar met cytosine
Genen: selectie van het DNA molecuul bevatten informatie om een eiwit te vormen (in
ribosomen)
Genen worden gekoppeld aan elkaar op de chromosomen
Genexpressie: de aanwezigheid van een gen wil niet zeggen dat het eiwit ook gevormd
wordt of het gen tot uiting komt of niet bepaalt of het eiwit gevormd wordt.
Elke cel in je lichaam bevat dezelfde genen, maar sommige zijn huidcellen en sommige zijn
breincellen etc. verschillen in genexpressie.
Of een bepaald gen tot uiting komt of niet wordt bepaald door de biochemische omgeving in
de cel (bijvoorbeeld waar de cel zich bevindt).
Genotype: een set van genen specifiek voor een organisme
Fenotype: de uiterlijke eigenschappen van een organisme beïnvloedt door genen én
omgeving
Allel: bepaalde variant van een gen
Homozygoot: een organisme is homozygoot voor een bepaalde eigenschap als het twee
dezelfde allelen van een gen heeft in een chromosomenpaar.
,Heterozygoot: een organisme is heterozygoot voor een bepaalde eigenschap als het twee
verschillende allelen heeft in een chromosomenpaar.
Dominant allel: komt altijd tot uiting in het fenotype wanneer aanwezig
Recessief allel: komt alleen tot uiting in het fenotype wanneer beide allelen recessief zijn
Polygenetisch: van meerdere erfelijke factoren afhankelijk (bijv. lengte)
Genoom: complete set van genen
Genoom wordt gevormd door evolutie Darwin’s theorie
Darwin beweert:
Alle moderne organismes komen van dezelfde voorouders, maar zijn veranderd door
het proces van evolutie en natuurlijke selectie.
Natuurlijke selectie kan plaatsvinden onder drie voorwaarden:
o Er is variatie tussen individuelen in een populatie;
o Individuelen met een bepaalde eigenschap overleven en reproduceren
sneller/beter dan anderen;
o De eigenschap die voor dit voordeel zorgt, wordt doorgegeven aan de
volgende generatie.
Natuurlijke selectie zorgt ervoor dat organismen aangepast zijn aan de omgeving
waarin ze zich bevinden
Bewijs voor de evolutietheorie:
The fossil record: om de grote variatie in flora en fauna uit te leggen, voorspelde
Darwin dat de aarde heel oud moet zijn bewezen doordat er fossielen zijn
gevonden.
Laat ook zien hoe fossielen door de jaren heen zijn veranderd/aangepast.
De gelijkenis in genomen van verschillende organismes
Pseudogenen: inactief gen dat geen eiwitten produceert had waarschijnlijk wel een
functie in voorouders.
Verdeling van soorten over de hele wereld:
o Continentaal eiland: zat ooit aan het grote continent vast
Grote variatie aan soorten organismen
o Oceanisch eiland: heeft nooit aan het grote continent vastgezeten
Kleine variatie aan soorten organismen (moesten kunnen zwemmen of
vliegen om het eiland te bereiken)
Wie we zijn, wordt bepaald door welke genen tot uiting komen in onze omgeving.
New Zealand study! (p. 115)
Twin studies:
Identieke tweeling: hetzelfde genotype
Niet-identieke tweeling: ander genotype (net als normale broers/zussen)
Overeenkomsten in gedrag hebben meer te maken met genen dan met omgeving
Je kunt onderzoek doen naar identieke tweelingen die samen opgevoed zijn of apart
opgevoed hebben vaak veel overeenkomsten genetische invloed.
,Adoption studies:
Vergelijking tussen biologische en geadopteerde broers/zussen
Andere genen, dezelfde omgeving
Overeenkomsten in gedrag hebben meer te maken met omgeving dan met genen
Erfelijkheid (heridity): het overdragen van eigenschappen aan de volgende generatie door
genen.
Heritability: de mate waarin variatie in een eigenschap te wijten is aan genetische variatie in
een populatie
Epigenetica: de functie van een gen wordt anders (door de omgeving) zonder dat de DNA-
code verandert is erfelijk
Genetische modificatie: manipulatie van een gen
Kan gebruikt worden om de functie van een gen te onderzoeken
Het manipuleren van slechts één gen kan al leiden tot grote veranderingen in gedrag
Er is niet maar één gen dat het gedrag bepaalt, het zijn meerdere genen bij elkaar.
Knock-outs: bepaalde genen uitschakelen om de invloed op het gedrag daarvan te
onderzoeken.
Optogenetica: door middel van licht en gemodificeerde genen kunnen wetenschappers
bepaalde neuronen in- of uitschakelen (actiepotentiaal veroorzaken) en dit kan zorgen voor
verandering in gedrag.
Hoorcollege 2 The brain and the nervous system
Genen en omgeving bepalen je zenuwstelsel
Zenuwstelsel bestaat uit twee soorten cellen:
Gliacellen supportive function
Neuronen
Verschillende types neuronen:
Sensorisch neuron (afferent): stuurt informatie vanuit zintuigen naar de hersenen
o Sensorische receptor in de huid: kan fysieke stimulus omzetten in een
elektrisch signaal
o Somatosensorische neuronen: neuronen die informatie uit huid of spieren
ontvangen
Motorisch neuron (efferent): ontvangt informatie uit de hersenen en stuurt
bijvoorbeeld spieren aan
o Reflexen zijn automatische motorische reponsen
Schakelneuronen (interneurons): neuronen tussen sensorische en motorische
neuronen
Hoe ziet een neuron eruit?
, Zenuw: bundel axonen die informatie tussen het brein en het lichaam dragen
Dendrieten: ontvangen informatie, spelen deze door aan de celkern (nucleus)
Nucleus (soma, celkern): verwerkt informatie en stuurt elektrisch impuls naar het
axon
o Bevat DNA
Terminal buttons: uiteindes van axonen
Synaps: de plek waar de overdracht van het axon naar de volgende dendriet
plaatsvindt. Ze raken elkaar niet.
Functie van neuronen:
Neuronen worden aangestuurd door elektrische impulsen en communiceren met andere
neuronen door chemische processen.
Actiepotentiaal
Neuronen “fire” actiepotentiaal
Neuronen communiceren met elkaar door chemische stoffen uit te wisselen. Dit gebeurt met
behulp van een actiepotentiaal.
Actiepotentiaal: elektrisch signaal dat door het axon gaat en er voor zorgt dat de axon-
uiteindes chemische stoffen vrijlaten.
Rustmembraanpotentiaal: het potentiaal van een zenuwcel in rust. Er zitten meer
negatieve ionen in de cel dan erbuiten (polarized) -70mV
Natrium- en kaliumionen dragen bij aan het actiepotentiaal
Het potentiaalverschil tussen binnen en buiten de cel wordt veroorzaakt door de verplaatsing
van ionen.
Zie aantekening op papier over actiepotentiaal
Schwanncellen (myeline) isoleren de cel, ionen kunnen niet naar binnen of buiten. De
actiepotentiaal wordt supersnel doorgegeven. In de knoop van Ranvier kunnen vervolgens
nieuwe natriumionen binnenstromen.
Alles of niets principe: een neuron krijgt altijd een even sterk actiepotentiaal (+40mV)
De intensiteit varieert in:
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper manoukackermann. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,59. Je zit daarna nergens aan vast.