Ethiek (in sociaalagogische beroepen) van Jacquelien Rothfusz, 2e editie samenvatting voor MWD (Maatschappelijk Werk en Dienstverlening) 2015/2016. HBO opleiding.
Ethiek in sociaal agogische beroepen
Hoofdstuk 1 Moraal en ethiek
Morele vragen gaan over goed en kwaad en de manier waarop mensen zouden
moeten leven, maar men moet in de keuze wel vrij zijn en zelf verantwoordelijk
zijn.
Morele opvattingen zijn een antwoord op de vraag hoe iemand zich goed en
verantwoordelijk kan gedragen.
Moraal kan gebaseerd worden op intuïtie, emoties, rationele overwegingen. Gaat
om waarden en normen
Moralen:
Hechtingsmoraal
o Hoe omgaan met mensen met wie we verbonden zijn
Geweldmoraal
o Hoe omgaan met bedreigende situaties
Reinigingsmoraal
o Reinheid koppelen aan goede en besmetting aan kwade
o Tegen vreemde stoffen werern
Samenwerkingsmoraal
o Hoe met elkaar omgaan en samenwerken
o Vertrouwen
o Collectieve samenwerking (door samenwerking iets krijgen dat ze
individueel niet zou lukken)
Beginselenmoraal
o Zoeken naar redelijke argumenten om goed of fout te onderbouwen
o Als enige niet instinctief
Micro-, meso- en macroniveau
Microniveau
o Morele vragen over manier van mens tot mens omgang
o In alle menselijke relaties
Mesoniveau
o Organisaties maken morele vragen
o Visie van de instelling
Macroniveau
o Manier waarop samenleving moet worden ingericht
o Politieke keuzes (vrijheid, gelijkheid, rechtvaardigheid,
verantwoordelijkheid)
Waarden, normen en deugden
Waarden
o Wat vindt men waardevol
o Waarnaar wordt gestreefd
o Idealen voor kwaliteit van het leven
Rechtvaardigheid, vrijheid, autonomie, gezondheid,
solidariteit, betrouwbaarheid
Normen
o Handelingsvoorschriften
Morele normen
, Wat zou moeten zijn
Omgangsnormen
Richtlijn voor handelen of maatstaf achteraf
Waarde kan vertaald worden in een norm
Soms bestaan er meningsverschillen
Te sterk gericht op normen is verstarring
Fatsoensnormen
Gedragsreels
Wat is gepast/fatsoenlijk
Vier criteria voor overtreden conventie (goede
manieren) of morele norm
o Ernst
Morele normovertreding is ernstiger
o Straf
Voor morele normovertreding zwaarder
o Regelcontingentie
o Autoriteit
Juridische normen
Opvattingen over wat een goede maatschappij is
Morele regels
Moralen, waarden en normen vastgelegd in wetten
Deugden
o Min of meer vaste, goede eigenschap van persoon die tot moreel
handelen leidt is een deugd
o Moed, zorgzaamheid, naastenliefde, hoop, respect, integriteit etc
bijvoorbeeld
o Komen vaak overeen met waarden
Zijn verinnerlijkt
Klein schemaatje
Begrip Definitie Voorbeeld
Waarde Ideaal, dat wezenlijk is Rechtvaardigheid
voor de kwaliteit van
leven
Norm Handelingsvoorschrift Geef mensen gelijke
kansen
Deugd Goede eigenschap die de Integriteit
handelswijze van de
mens bepaald
Ethiek
Descriptieve (beschrijvende) ethiek
o Moraal in een gemeenschap
o Feiten
Hoe gedragen mensen zich in morele kwesties en met welke
argumenten
Geen eigen mening nodig
Prescriptieve of normatieve ethiek
o Normatieve ethiek
Principes van de moraal kritisch onderzoeken
, Nieuwe uitgangspunten vinden voor morele keuzes
Hoe zouden mensen zich moeten gedragen
Gaat over waarden
o Prescriptieve ethiek
Algemene principes vinden waarmee bepaald kan worden wat
moreel juist gedrag is
Voorschrift voor gedrag van mensen
Beroepsethiek
o Voor bepaalde beroepsgroepen specifieke morele regels
o Descriptief vaak
o Prescriptief kan ook
Beroepscodes
Meta-ethiek
o Reflectie op betekenis, herkomst en geldigheid van visies op goed
en kwaad
o Hoe vrij zijn mensen in hun handelen
o Fundamentele meta-ethische vragen
Zijn waarden universeel of cultuurgebonden?
Cultureel relativisme of universele waarden
o Cultureel relativisme
Bepaalde handeling wordt in de ene
cultuur goedgekeurd en in andere
afgewezen
Normen en waarden van een cultuur zijn
niet perse beter of slechter dan van een
andere cultuur
Beschrijvend of normatief
Ethisch relativisme (alles van die cultuur
hoort erbij en kan gerechtvaardigd
worden) en subjectivisme (morele
principes zijn individueel en alleen juist als
persoon deze zelf goedkeurt)
Kritiek:
Leidt tot morele verlamming of
apathie (geen basis van waaruit het
bekritiseerd kan worden)
Hervorming kan niet echt meer
Tolerantie kan in theorie ook geen
universele waarde zijn dus kan
eigenlijk ook niet
o Universele waarden
Universalisme
Fundamentele morele principes zijn
universeel geldig en toepasbaar op
vergelijkbare mensen in vergelijkbare
situaties
Beschrijvend of normatief
o Schema:
Begrip Aspecten U
Cultureel relativisme Beschrijvend In
an
w
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper FabienneRook. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,49. Je zit daarna nergens aan vast.
