Leerdoelen
1. De geschiedenis van Gedragsbiologie beschrijven
2. De vier Why’s van Tinbergen beschrijven,
3. De functie van de belangrijkste hormonen betrokken bij gedrag
beschrijven
4. Aangeven wat motivatie is, welke modellen motivatie beschrijven en
welke factoren bij motivatie en resulterend gedrag een rol spelen
5. Verschillende motivatiesystemen en hun interacties beschrijven
6. Aangeven hoe emoties en beloningssystemen aan elkaar gerelateerd zijn en van belang zijn voor het
gedrag
7. Uitleggen wat dierenwelzijn is, kennis van diergedrag bij de groei en het hanteren van dieren in
gevangenschap toepassen
Hc 1 introductie
Ethologie: ethos —> gewoonte, karakter
—> de wetenschappelijke bestudering van het gedrag van een dier
‘Cost-benefit approach to behavioural biology’: gedrag is adaptief (en blijft bestaan) als de baten
ervan opwegen tegen de kosten, in termen van fitness
1. De geschiedenis van Gedragsbiologie beschrijven
19e eeuw
• Intelligentie evolueert van simpel naar complex
• Anekdotes
• Antropomorfisme
Francis Galton (1883)
• Bestudeerde erfelijkheid van intellect/ mentale capaciteiten Vreesde voor de verloedering van de
maatschappij wanneer voor de ‘sick and needy ’en ‘mental feeble ’wordt gezorgd Zijn advies:
‘selecteer op genialiteit, talent, temperament en persoonlijkheid
• ’Eugenetica ‘improve humankind through selective breeding’
Evolutietheorie, gedrag en de mens
• Darwinisme werd gebruikt om racisme te gedogen en immoreel gedrag naar anderen goed te
praten.
Lloyd morgan
• ‘In no case may we interpret an action as the outcome of the exercise of a higher psychical
faculty, if it can be interpreted as the outcome of the exercise of one which stands lower in the
, psychological scale ’Avoid interpreting animal behaviour in terms of human-like thoughts and
feelings
Vergelijkende psychologie 20e eeuw
• ‘Focus on observable reactions in animals, without presuppositions about mental processes’
• Behaviourisme
• Trial and error
• Klassieke conditioneren
• Operante conditioneren (skinner 1930)
• Focus op reinforcement leren
Europa
• Focus niet op leerprocessen in lab, maar juist op instinctief gedrag in natuurlijke omgeving
• Niko tinbergen —> vier vragen
• Konrad lorenz —> imprinten
Vb. Waarom zingt een vogel?
1. Causatie: omdat bepaalde hersengebieden actief zijn
2. Ontwikkeling: dit heeft hij geleerd toen hij jong was
3. Evolutie: zijn voorouders deden dit ook al
4. Functie: omdat hij een vrouwtje wil lokken
,Gedrag bestuderen
• Observationeel: Beschrijf gedrag en relateer het aan sociale of
ecologische omstandigheden, of aan interne ontwikkelingstaat -
correlaties
• Experimenteel: Manipuleer bepaalde omstandigheden van dier
zelf of van omgeving om duidelijke(re) verbanden te bepalen
• Comparative method: Bestudeer meerdere diersoorten om de
adaptieve waarde van een bepaald gedrag te onderzoeken –
bepaal algemene patronen & evolutionaire geschiedenis (bv convergente of divergente evolutie)
Evolutionaire lijn: Humaan gedrag
Communicatie (H7) + Taal (cursus B-B3SOEC16)
- Evolutionaire overwegingen als verklaring voor menselijke cognitie en gedrag - De geest/ brein is
geëvolueerd als gevolg van selectiedrukken in de steentijd (pleistoceen)
Welzijn
Hoofdstuk 1 introductie
Mini samenvatting
1. Alleen genen kunnen dupliceren, niet organismen
2. Evolutie is niet natuurlijke selectie. Evolutie is een gen frequentie verandering in een populatie.
Natuurlijke selectie is 1 van de oorzaken van evolutie. Zoals mutatie, migratie en genetische
drift
3. Natuurlijke selectie wordt niet begeleid door iets of iemand. Selectie “probeert’’ niks. De
individuen die meer reproduceren, dat veroorzaakt dat een populatie of soort evolueert over tijd
—> descent of modifcation
Welk gedrag is er geëvolueerd?
• Hypothese opstellen
—>Alternatieve hypothese ( als 1 van de aantal competerende hypothese een verklaring kan geven)
—> mutually exclusive hypothese (als meerdere hypotheses waar kunnen zijn)
Verklaren van gedrag?
—> meten van kosten en baten van dit gedrag. Waarom evolueert gedrag?
Convergente evolutie: verschillende voorouders, gedeeld gedrag
Divergente evolutie: zelfde voorouders, ander gedrag
, Hoorcollege 2 Neurobiologie van gedrag
Hersenen zien/ruiken/voelen de wereld om ons heen en bepalen ons
gedrag.
Informatie verwerking in het brein
1 brein —> 10^ 11 neuronen —> 10^15 synapsen
Neuronen communiceren via synapsen
Hersencellen hebben een membraanpotentiaal. Na input veranderd dit
potentiaal en als deze een drempelwaarde bereikt dan stuurt deze een een
actiepotentiaal. Cel is constant bezig met de som van de imputs te
‘’berekenen’’ en als dit genoeg is ontstaat er een actiepotentiaal.
Groepen van cellen activeren andere groepen van cellen
Synapsen
Twee soorten
1. Inhibitior (-) neurotransmitter gaba —> activeert chloride ion —>
negatief signaal
2. Exititoir (+) neurotransmitter glutamaat
Deze werken samen om de cellen wel of niet in een actiepotentiaal te laten gaan. De inhibitoire
input is juist ook heel erg belangrijk. 80/90 % is ex en 10% is inhibitoir.
Hoorcollege 3 leren
Leren: het aanpassen van gedrag door opgeslagen informatie van eerdere gebeurtenissen.
Leren mogelijk door plasticiteit hersenen
• Meer verbindingen
• Sterkere verbindingen
1. Toename myeline voor snellere overdracht axonen
2. Groei synapsen
3. Meer neurotransmitters (LTP)
4. Meer receptoren (LTP)
5. Vorming nieuwe dendrieten
Genen en omgeving
• Mate waarin dieren kunnen leren afhankelijk van:
—> genetische componenten
—> omgeving waarin ze leven —> selectiedrukken
• Zwaardere omstandigheden —> meer selectie op leervermogen
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper evcatsburg. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,19. Je zit daarna nergens aan vast.
