Samenvatting Memo-Geschiedenis: de tijd van de wereldoorlogen-Oorlog en crisis.
Basisstof 1 tm 6
1.1 Oriëntatie
1.2 Spanningen in Europa
1.3 De eerste wereldoorlog
1.4 Onrust na de oorlog
1.5 Economische wereldcrisis.
1.6 Franklin Delano Roosevelt
Geschiedenis: de tijd van de wereldoorlogen-MeMo
Hoofdstuk 1: oorlog en crisis.
1.1 Oriëntatie
Periode wereldoorlogen is: 1900-1950
Eerste wereldoorlog is: 1914-1918
De periode vanaf 1800 heet ook wel de: moderne tijd
1.2 Spanningen in Europa
Begrippen:
Massaproductie: Het maken van veel dezelfde producten in korte tijd met behulp van de lopende band.
Nationalisme : Grote liefde voor eigen land, volk en cultuur.
Wapenwedloop: Een race tussen landen om zoveel en zo krachtig mogelijke wapens te produceren.
Ottomaanse rijk: Turkse Rijk dat van 1300 tot 1923 bestond.
Aan het eind van de 19e eeuw kwamen de eerste autobussen en de eerste metrolijn. De rijksten kochten een auto.
Ook op andere gebieden veranderde veel, zoals door nieuwe communicatiemiddelen, welke zijn dat?
- Telegraaf, radio, telefoon en film.
De moderne samenleving veranderde dus heel snel en iedereen werd er beter op, maar deze moderne samenleving
had ook schaduwkanten, welke?
- Het oorlogschip Dreadnought stond in 1906 symbool voor de snelle technische vooruitgang.
- De chemische industrie leverde een bijdrage aan de ontwikkeling van nieuwe wapens, zoals gifgas.
- Er kwam een machinegeweer op de markt dat meer dan 600 schoten per minuut kon afvuren. De kanonnen
werden steeds krachtiger.
- Met de komst van al deze nieuwe wapens werd de vernietigingskracht onvoorstelbaar groot!
Wat waren de oorzaken dat de spanningen tussen de Europese landen opliepen aan het einde van de 19e eeuw?
- Rivaliteit Frankrijk-Duitsland: Frankrijk was eerst het machtigste land op het Europese vastenland geweest,
maar na een snelle overwinning op de Franse legers riepen de Duitsers bij Parijs het Duitse keizerrijk uit.
Duitsland was nu een sterke eenheid. Duitsland nam ook de Franse mijn en industriegebied Elzas-Lotharingen
over. De Fransen voelden zich vernederd en wilde wraak op Duitsland.
- Kolonialisme: Na 1871 had Duitsland de snelst groeiende economie en vonden zei dat ze ook recht hadden op
kolonies. Duitsland ging dus ook een strijd aan om de kolonies en dat maakten Engeland en Frankrijk nerveus.
- Wapenwedloop: De Duitsers lieten een sterke vloot bouwen, Engeland de machtigste land op de zee, voelde
zich bedreigd en breidde ook zijn oorlogsvloot uit. Zo ontstond tussen Engeland en Duitsland de
wapenwedloop.
- Nationalisme: Het nationalisme op de Balkan was bedreigend voor Oostenrijk en het land bestreed het
nationalisme waar het kon.
- Bondgenootschappen
De toenemende spanningen brachten een oorlog dichterbij. Veel Europese landen sloten daarom
bondgenootschappen. In 1882 spraken Duitsland, Oostenrijk-Hongarije en Italië af om elkaar te steunen. Wat was
de naam van deze bondgenootschap en tegen welk land was dit vooral gericht?
- Triple alliantie
- Het was vooral gericht tegen Frankrijk
Ook de landen Frankrijk, Rusland en Groot-Brittannië sloten in 1907 samen een bondgenootschap af, hoe noemde
ze die en tegen welk land was dit vooral gericht?
- Triple entente
- Het was vooral gericht tegen Duitsland
1.3 De eerste wereldoorlog
Begrippen
Eerste wereldoorlog: Een grote oorlog die tussen 1914 en 1918 vooral in Europa werd uitgevochten, maar waarin ook
soldaten uit de Europese kolonies in Azië en Afrika meevochten. Vanaf 1917 deden ook de Verenigde Staten mee.
1
, Schlieffenplan: Duits oorlogsplan uit 1905 om een tweefrontenoorlog te voorkomen. Het Duitse leger moest via België
eerst Frankrijk aanvallen en verslaan en daarna Rusland aanvallen.
Tweefrontenoorlog: Een oorlog waarbij een land op twee plekken tegelijk moet vechten en het leger moet splitsen.
Loopgraven: Uitgegraven greppels waarin soldaten bescherming zoeken tegen de vijand.
Wat was de aanleiding voor de 1e Wereldoorlog (1e WO)
- 28 juni 1914 – werd Frans Ferdinand kroonprins van Oostenrijk-Hongarije doodgeschoten. Oostenrijk was
woedend over deze aanslag en gaf de Servische regering de schuld
- 28 juli 1914 – verklaarde Oostenrijk-Hongarije met de steun van Duitsland de oorlog aan Servië. Doordat veel
Europese landen verbonden waren door middel van bondgenootschappen (Tripple Entente en de Triple
Alliantie) werden binnen enkel dagen veel Europese landen bij deze oorlog betrokken.
Er waren ook diepere oorzaken van de 1e wereldoorlog, welke?
- Imperialisme: Het Britse Imperium besloeg een zesde deel van al het aardoppervlak, Duitsland wilde ook zo’n
groot rijk. Daarom liet keizer Wilhelm II een sterke vloot bouwen. Veel landen werden anti-Duits door deze
plannen van Wilhelm.
- Nationalisme: Ook veel Fransen waren anti-Duits. Dit kwam door de Frans-Duitse oorlog waarin de Fransen
verslagen werden. Veel van hen wilden wraak. Kinderen leerden op school trots te zijn op eigen land en volk,
andere volken werden gezien als bedreiging.
- Militairisme en wapenwedloop: Het opkomen van nieuwe wapens was steeds meer aanwezig, alle mannen
moesten in het leger.
- Economische concurrentie: Duitsland streefde Engeland voorbij in industrie en vloot, hierdoor ontstonden
onderlinge spanningen.
- Bondgenootschappen: snel oorlog met meer landen zoals bijv: Duitsland- Engeland
Aan de vooravond van de Eerste Wereldoorlog waren er twee machtsblokken: de geallieerden en de centralen. Wie
zaten er in de centralen en waarom werden zij zo genoemd?
- Duitsland en Oostenrijk-Hongarije
- Deze landen liggen centraal, in het midden van Europa, vandaar de naam.
De geallieerden zijn Engeland, Frankrijk en Rusland. Wat was de reden dat Engeland zich bij de andere twee
aansloot?
- Engeland was bezorgd over de imperialistische plannen van Duitsland.
Wat was het Duitse aanvalsplan voor de aanval op Frankrijk en Rusland? (Het ..................plan)
- Von Schlieffen plan.
Hoe verliep de 1e wereldoorlog?
- Duitsland verslaat Frankrijk in een oorlog. (1870-1871)
- Franz Ferdinand werd gedood. (juni 1914)
- Oostenrijk-Hongarije verklaart Servië de oorlog met steun van Duitsland( juli 1914)
- Duitsland verklaart Rusland de oorlog omdat Rusland Servië steunt. (1914)
- Duitsland valt België binnen om daarna met Frankrijk in oorlog te gaan. (augustus 1914)
- Het Schlieffenplan mislukte, Duitsland moest op twee fronten vechten.
- Soldaten groeven greppels en loopgraven, zo ontstond er een loopgravenoorlog.
- Slag bij Tannenberg: verpletterende grote nederlaag van de Russen aan het Oostfront. (aug 1914)
- De slag aan de Somme (1916) kostte aan meer dan 500.000 soldaten het leven.
- De VS sluit zich aan bij de geallieerden (1917)
- Eind 1917 trok Rusland zich terug uit de oorlog.
- In maart 2018 sloot Rusland met Duitsland een vredesverdrag.
- Nov 2018 sloten de Duitse regering en de Geallieerden een wapenstilstand.
- Juni 1919 werd het verdrag van Versailles ondertekend. Dit maakte een einde aan de eerste wereldoorlog.
De eerste WO was de eerste totale oorlog, waarom?
- Het was een oorlog waarbij niet alleen het leger, maar de hele samenleving betrokken is.
2
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper moniquevanmunster. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,39. Je zit daarna nergens aan vast.
