Inhoudsopgave
.........................................................................................................................................................3
H1. Het recht....................................................................................................................................4
1.2 Omschrijving van het doel van het recht....................................................................................4
1.3 Rechtsgebieden..........................................................................................................................4
1.4 Publiek en privaatrecht..............................................................................................................5
1.5 Materieel recht en formeel recht...............................................................................................6
1.6 Onderlinge indelingen van het recht..........................................................................................6
Kernbegrippen H1.......................................................................................................................6
H2. Publiekrecht. Rechtsbronnen.....................................................................................................7
Rechtsbronnen zijn vindplaatsen van recht......................................................................................7
2.2. Het internationale verdrag........................................................................................................7
2.3 De wet........................................................................................................................................7
2.4. De jurisprudentie.......................................................................................................................8
2.5. De gewoonte (casus in het boek)..............................................................................................9
Kernbegrippen H2.......................................................................................................................9
H3. Volksvertegenwoordiging en regering........................................................................................9
3.2 De staat......................................................................................................................................9
3.3 Bronnen van staatsrecht..........................................................................................................10
3.4 De volksvertegenwoordiging....................................................................................................10
3.5 De werkwijze van de Kamers....................................................................................................11
3.6 Het tweekamerstelsel...............................................................................................................11
3.7 De regering...............................................................................................................................11
3.8 Het staatshoofd........................................................................................................................12
3.9 kabinetsformatie......................................................................................................................13
Kernbegrippen H3.....................................................................................................................14
H4. Democratie en rechtsstaat.......................................................................................................14
4.2 Vrije verkiezingen.....................................................................................................................14
4.3 Het parlementaire stelsel.........................................................................................................15
4.4. Grondrechten..........................................................................................................................15
4.5 De rechtsstaat..........................................................................................................................17
Kernbegrippen H4.....................................................................................................................18
H5 Wetgeving.................................................................................................................................19
5.2 De leer van de machtenscheiding.............................................................................................19
5.3 Decentralisatie Decentralisatie wil zeggen dat wetgevende en bestuurlijke bevoegdheden
verspreid zijn over verschillende overheidsniveaus........................................................................19
5.4 De gang van een wetsontwerp.................................................................................................20
5.5. Wetten in materiele zin...........................................................................................................21
5.6 De rangorde van regelgeving...................................................................................................22
5.7 Attributie en delegatie..............................................................................................................23
Kernbegrippen H5.....................................................................................................................24
,H6 Rechtspraak...............................................................................................................................25
6.2 De rechterlijke macht...............................................................................................................25
6.3 Kenmerken van de Nederlandse rechtspraak...........................................................................25
6.4 De rechterlijke organisatie.......................................................................................................26
6.5 Karakter van burgerlijke rechtsspraak, strafrechtsspraak en bestuursrechtspraak.................27
6.6. Rechtsvinding..........................................................................................................................28
Kernbegrippen H6.....................................................................................................................28
H7. Bestuur (materieel)..................................................................................................................29
7.2 De ontwikkeling van de bestuurstaak......................................................................................29
7.3 De algemene wet bestuursrecht (Awb)....................................................................................29
7.4 Het bestuursorgaan en de belanghebbende............................................................................30
7.5 Twee soorten besluiten............................................................................................................32
7.6 Attributie, delegatie en mandaat.............................................................................................32
7.7 Algemene beginselen van behoorlijk bestuur...........................................................................33
Kernbegrippen H7.....................................................................................................................35
H8 Materieel Strafrecht..................................................................................................................36
8.2 Legaliteitsbeginsel....................................................................................................................36
8.4 Misdrijven en overtredingen....................................................................................................38
8.6 De dader...................................................................................................................................38
8.8 Deelneming..............................................................................................................................39
8.9 Strafuitsluitingsgronden...........................................................................................................40
8.12 Maatregelen..........................................................................................................................42
Kernbegrippen H8.....................................................................................................................43
H9 Strafrechtproces........................................................................................................................44
9.2 Uitgangspunten.......................................................................................................................44
9.3 Het strafproces.........................................................................................................................44
9.4 Personen in het strafproces......................................................................................................45
9.5 Het Openbaar Ministerie..........................................................................................................46
9.6 Dwangmiddelen.......................................................................................................................46
9.7 Bijzondere opsporingsbevoegdheden.......................................................................................48
9.8 De terechtzitting.......................................................................................................................48
9.9 De beraadslaging.....................................................................................................................49
9.10 Rechtsmiddelen......................................................................................................................50
Kernbegrippen H9.....................................................................................................................51
H10 Rechtsbescherming tegen de overheid (formeel)....................................................................51
10.4 Voorprocedures......................................................................................................................52
10.5 Beroep....................................................................................................................................53
10.6 Hoger beroep.........................................................................................................................53
10.7 Voorlopige voorziening..........................................................................................................53
10.8 Rechtsbescherming door de burgerlijke rechter.....................................................................54
10.9 De Nationale ombudsman......................................................................................................54
10.10 De juiste vorm van rechtsbescherming.................................................................................54
10.11 Nieuw bestuursrecht............................................................................................................55
Kernbegrippen H10...................................................................................................................56
H11 Verbintenissenrecht, algemeen...............................................................................................57
11.2 het karakter van het burgerlijk recht......................................................................................57
11.3 Het Burgerlijk Wetboek..........................................................................................................57
2
, 11.4 Rechtsfeiten...........................................................................................................................58
11.6 Verbintenissen........................................................................................................................60
11.7 Handelingsbekwaamheid.......................................................................................................61
Kernbegrippen H11...................................................................................................................61
H12 Verbintenissen uit overeenkomst............................................................................................62
12.5 De inhoud van de overeenkomst............................................................................................64
12.6 Uitleg van de overeenkomst...................................................................................................65
12.8 Niet-nakomen van de overeenkomst......................................................................................66
H13 verbintenissen uit de wet........................................................................................................69
13.3 Rechtvaardigingsgrond en relativiteitseis..............................................................................69
13.5 Andere vorderingen uit onrechtmatige daad.........................................................................70
13.6 Risicoaansprakelijkheden.......................................................................................................71
13.7 Overige verbintenissen uit de wet..........................................................................................72
H18 Burgerlijk Procesrecht.............................................................................................................73
18.2 Kenmerken van het burgerlijk procesrecht.............................................................................73
18. 3 Absolute en relatieve competentie........................................................................................73
18.4 Verloop van de procedure (eenvoudige procedure bij de rechtbank).....................................74
18.5 Kantonzaken..........................................................................................................................75
18.8 Bewijs.....................................................................................................................................77
18.9 Executie..................................................................................................................................77
Kernbegrippen H18...................................................................................................................78
H19 Internationaal recht.................................................................................................................79
19.2 Bronnen van internationaal recht..........................................................................................79
19.3 Het karakter van internationaal recht....................................................................................79
19.5 Internationale organisaties....................................................................................................80
19.6 Raad van Europa....................................................................................................................80
19.7 Europese Unie........................................................................................................................81
19.8 De Verenigde Naties...............................................................................................................83
3
, H1. Het recht
1.2 Omschrijving van het doel van het recht.
Het recht is het geheel van overheidsregels dat de samenleving ordent.
Als er in boeken over recht wordt geschreven gaat het vaak over wat men inhoudelijk met recht wil
bereiken. Het recht wordt kennelijk gezien als een belangrijk instrument om de samenleving te
beïnvloeden.
Wat je precies met recht moet bereiken en welk doel er nagestreefd moet worden is een zaak van
politieke keuzes. Door de politieke keuzes krijgen woorden als ‘rechtvaardigheid’ en ‘bescherming
van de keuzes’ handen en voeten. Bijvoorbeeld met de vraag:
Hebben alleenstaande ouders met kleine kinderen recht op een
bijstandsuitkering of moeten zij naast hun zorgtaken zelf de kost verdienen?
Recht wordt inhoudelijk door de politiek bepaald, dit is ook de reden waarom het (gedeeltelijk) van
land tot land verschilt.
Veel juridische schrijvers vinden het belangrijkste doel van het recht: Het ordenen van de
samenleving en het geven van regels om conflicten op te lossen, zodat de orde kan terugkeren.
1.3 Rechtsgebieden
Om enige ordening aan te brengen in de enorme massa juridische regels wordt het recht ingedeeld in
verschillende onderdelen, die rechtsgebieden worden genoemd.
Staatsrecht
Rechtsgebieden: Bestuursrecht
Strafrecht
Burgerlijk recht
Staatsrecht
Het staatsrecht geeft grondregels voor de organisatie van de Staat. Het biedt een beschrijving van de
verschillende organen van de Staat, van hun onderlinge verhouding en van de relatie tussen burger en
overheid. Het staatsrecht biedt een ‘organisatieplaatje’ van de overheid.
Bestuursrecht
Het bestuursrecht geeft regels over de bestuurstaak van de overheid en de ordenende taak van de
overheid.
Het bestuursrecht geeft regels voor de uitoefening van deze veelzijdige bestuurstaak.
Er wordt in het bestuursrecht beschreven wat de overheid in dit soort contacten wel en niet mag
doen en hoe ze zich ten opzichte van burgers dient te gedragen.
Het bestuursrecht biedt burgers recht op bezwaar en beroep als ze zich tegen handelingen of
besluiten van besturende overheid willen verzetten .
Strafrecht
Typerend is dat het strafrecht verboden gedragingen beschrijft waarop straf staat. Wie zich schuldig
maakt aan zo’n gedraging, kan door de rechter gestraft worden. De wetgever neemt zo’n gedraging op
in het strafrecht als hij vindt dat deze gedraging de rechtsorde zozeer schendt, dat een bestraffende
reactie van de overheid moet volgen.
Belangrijke rollen voor het Strafrecht:
Politie: spoort strafbare feiten op en de personen die van deze feiten verdacht worden.
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Zaccino. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.