Samenvatting
Ethiek 3.3 - Rechtvaardigheid, wat is de juiste keuze? (volledige samenvatting)
volledige samenvatting van het boek: Rechtvaardigheid, wat is de juiste keuze?
[Meer zien]Voorbeeld 3 van de 31 pagina's
Voorbeeld 3 van de 31 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Gekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
23 beoordelingen
Door: angelpoorting • 3 jaar geleden
Door: angelpoorting • 3 jaar geleden
Door: mcblazemaster • 4 jaar geleden
Dusdanig veel grammaticale fouten dat het soms echt lastig is erachter te komen wat er bedoelt wordt,
Door: marloesburggraaf03 • 4 jaar geleden
Door: luuksmits11 • 4 jaar geleden
Door: robitow • 4 jaar geleden
Door: albertpleijsier • 5 jaar geleden
Veel schrijffouten in de samenvatting, daarom soms wat lastig te lezen
Voorbeeld van de inhoud
Ethiek - samenvatting rechtvaardigheid1. Wat is de juiste handelswijze?
Sowell verklaarde dat er niets onrechtvaardigs aan prijsopdrijving is. Ze
staan gewoon voor de waarde die kopers en verkopers hechten aan de
dingen die ze uitwisselen. Ook jeff jacoby is het hier mee eens hij zegt: er
is geen sprake van opdrijving wanneer je de prijs vraagt die e markt blijkt
aan te kunnen.
Woede is geen rechtvaardiging voor inmenging in de vrije markt.
Maar Crist stelt dat in een noodsituatie (zoals een orkaan) de kopers onder
druk staan en niet vrij zijn om te kiezen. Ze worden gedwongen veel geld
neer te tellen voor een eerste levensbehoefte als veilig onderdak.
Welzijn, vrijheid en deugdzaamheid.
Allereerst is het belangrijk om te weten wat rechtvaardigheid betekent.
Het draait om 3 elementen
1. Maximaliseren van welzijn -> markten het welzijn van de
samenleving als geheel bevorderen, voorzien van goederen die
andere mensen willen hebben.
2. Respecteren van vrijheid -> vrijheid van het individu, mensen kiezen
zelf welke waarde ze willen toekennen aan de goederen en diensten
die ze uitwisselen.
3. Bevorderen van deugdzaamheid
Verontwaardiging is woede over onrechtvaardigheid.
Crist stelde: hebzucht is een ondeugd, een slechte staat van zijn, helemaal
als we daardoor het lijden van anderen uit het oog verliezen. Het is een
individuele ondeugd, maar staat ook nog eens haaks op de deugd van het
burgerschap.
Een van de grote vraagstukken van de politieke filosofie: moet een
rechtvaardige samenleving ernaar streven de deugdzaamheid van haar
burgers te bevorderen? Of moet de wet neutraal zijn tegenover
verschillende opvattingen van deugdzaamheid, zodat burgers vrij zijn om
zelf te kiezen wat voor hen de juiste levenswijze is?
Tijdens de bankencrisis in Amerika, hadden de banken hulp nodig van de
overheid doormiddel van financiën. Hun roekeloze gokgedrag had tot de
crisis geleid. Maar hier was sprake van een situatie waarin de gezondheid
van de economie als geheel zwaarder word dan de overwegingen van
rechtvaardigheid. De grootste ophef was over directeuren die miljoenen
bonus ontvingen terwijl zij het financiële stelsel naar de afgrond hadden
gebracht nu rijkelijk beloond werden.
In de kern ging het bij de verontwaardiging over de bedrijven die door de
overheid gered waren om een besef van onrechtvaardigheid.
Een duidelijk verschil is dat de bonussen van na de financiële
reddingsoperatie van de belastingbetaler kwamen, terwijl de bonussen in
goede rijden door de ondernemingen zelf werden betaald. Maar als
,ontwaarding voortkomt uit de overtuiging dat de bonussen niet verdiend
zijn, maak het in morele zin niet uit wie ze betaalt. Het geeft echter wel
een aanwijzing: de belastingbetaler betaalt de bonussen van na de
reddingsoperatie omdat de ondernemingen hebben gefaald. Het echte
bezwaar van het Amerikaanse publiek tegen de bonussen is niet dat ze
hebzucht belonen, maar mislukking.
Drie benadering van rechtvaardigheid
Vragen wat een samenleving rechtvaardigheid rechtvaardig maakt, is
vragen hoe ze de dingen verdeelt die we belangrijk vinden: inkomen en
rijkdom, rechten en plichten, macht en mogelijkheden, ambten en
eerbetoon. Een rechtvaardige samenleving verdeelt deze zaken op de
juiste manier. Ze geeft elk individu wat haar of hem toekomst. Het wordt
pas lastig lastig wanneer we ons afvragen wat ieder mensen toekomt en
waarom.
Wanneer we met de spanning tussen oordeel en principe worden
geconfronteerd, is het mogelijk dat we ons oordeel over wat de juiste
handelwijze is te herzien, of dat we nog eens goed nadenken over het
principe dat we in eerste instantie hebben onderschreven.
Dit heen en weer gaan van de geest, van de wereld van het handelen naar
het domein van de redenen en weer terug, is waar morele reflectie uit
bestaat.
Morele reflectie geen streven van enkelingen is, maar een sociale
onderneming.
2. Het principe van het grootste geluk / het utilitarisme
Moreel besef bestaat uit het tegen elkaar afwegen van voordelen en
nadelen, maar eist wel dat alle sociale consequenties daarbij betrokken
worden.
2 rivaliserende benaderingen van rechtvaardigheid:
1. morele kwaliteit van een handeling uitsluitend afhangt van de
gevolgen van die handeling. Juist handelen is datgene doen waar,
alles bij elkaar genomen, de beste situatie uit voorkomt.
2. bij morele inschatting niet uitsluitend aandacht moeten besteden
aan de consequenties van een handeling. Er bestaan namelijk
rechten en plichten die we horen te eerbiedingen om redenen die
niets te maken hebben met hun sociale consequenties.
Het utilitarisme van Jeremy Bentham
Bentham was de grondlegger van het utilitarisme: Het hoogste principe
van de ethiek moet maximalisatie van geluk zijn. Daarbij is geluk de
toestand waarin genot over het geheel genomen een overwicht heeft over
pijn. Iemand kiest de juiste handelswijze wanneer hij steeds datgene doet
wat maximale ‘utiliteit’ (nut) oplevert.
, We worden allemaal geregeerd door gevoelens van pijn en genot. Zij
heersten over ons bij alles wat we doen en ze bepalen ook wat we behoren
te doen.
We houden allemaal van genot en haten pijn.
Bentham beweert dat elke morele argumentatie impliciet gebaseerd is op
de gedacht van de maximalisering van geluk.
Bezwaar 1: de rechten van het individu (over de gedachten van
Bentham)
Grote tekortkoming van het utilitarisme is het gebrek aan respect voor de
rechten van het individu. Omdat het zich alleen bekommert om de som
van alle genoegens, kan het de belangen van individuele mensen negeren.
Utilitarist zijn individuen wel belangrijk, maar alleen in de zin dat de
voorkeuren van elke individu bij elkaar opgeteld worden bij die van alle
andere individuen.
Zo stellen sommige mensen dat mensenrechten en menselijke
waardigheid een morele grondslag hebben die het afwegen van voordelen
en nadelen te boven gaat.
Als ze gelijk hebben is de filosofie van Bentham onjuist.
Als test voor moreel redeneren op basis van utilitaristische principes is het
scenario van de tikkende tijdbom echter misleidend. Het voorbeeld is
bedoeld om aan te toekennen dat aantallen ertoe doen. Als er maar
voldoende levens op het spel staan, zouden we bereid moeten zijn onze
scrupules over waardigheid en rechten opzij te zetten en als dat waar is,
draait het bij moreel besef uiteindelijk toch om de afweging van voordelen
en nadelen.
Bezwaar 2: een gemeenschappelijke munteenheid voor waarden
Utilitarisme weegt voorkeuren tegen elkaar af zonder hen inhoudelijk te
beoordelen. Ieders voorkeuren tellen gelijkelijk mee. Maar is het mogelijk
om alles wat moreel van belang is te vertalen in een enkele munteenheid
van waarden zonder dat er bij het vertalen iets verloren gaat?
Volgens dit bezwaar is het niet mogelijk alle waarden in een
gemeenschappelijke munteenheid van waarden te vangen.
Kan je bijvoorbeeld de een leven van iemand in geld uitdrukken?
We schrikken terug voor het uitdrukken van de waarde van een
mensenleven in geld. Utilitaristen zien in dat terugdeinzen een impuls is
die we moeten overwinnen, een taboe dat helder denken en rationele
sociale besluitvorming in de weg staat. Voor critici van het utilitarisme
wijst onze terughoudendheid echter op iets wat moreel gezien belangrijk
is.
De gedachten dat alle normen en waarden onmogelijk langs een en
dezelfde maatstaf af te meten zijn.
Pijn lijden tegen betaling
Thorndike bevestigden zijn bevindingen (vroeg aan mensen, hoeveel geld
ze zouden willen voor bijvoorbeeld, eten van regenworm, zwerfkat wurgen
ect.) de gedacht dat alles van waarde op een enkele weegschaal kan
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper KAmsterdam. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 50155 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen