Inhoudsopgave
Probleem 2 I spy + Your wish is my command?...............................................................................................1
Kennisclip I Conformity.........................................................................................................................................1
Kennisclips II Conformity vs obedience................................................................................................................3
Literatuur I Spy + Your wish is my command?.....................................................................................................4
Hoorcollege 2: Prison studies.............................................................................................................................32
Part 1: Stanford Prison Experiment (1971).....................................................................32
Part 2: Kritiek op SPE.......................................................................................................33
Part 3: Social identity theory and identity leadership.....................................................35
Mensen opdragen iets te doen dat waarschijnlijker is, veroorzaakt ongehoorzaamheid
(Haslam et al, 2014).........................................................................................................36
Mensen zullen niet gehoorzamen als ze zich mishandeld voelen (Tyler & Blader, 2003)
.........................................................................................................................................36
Naleving komt van gedeelde sociale identiteit: identiteit met gemeenschappelijk doel
en handelen om dat doel te bereiken.............................................................................36
Naleving wordt beïnvloed door het gedrag van andere leden van onze
ingroup/community.........................................................................................................36
Part 4: BBC Prison Study (2006)......................................................................................37
Probleem 2 I spy + Your wish is my command?
Kennisclip I Conformity
Sociale psychologie: studie van hoe individuen denken, voelen en zich gedragen in sociale
interacties. Er zijn verschillende groepsprocessen:
a. Conformity (peer pressure): neiging van mensen om hun gedrag op lijn te brengen met
groepsnormen. Twee manieren om te conformeren:
1. Privately: je verandert meningen en gedrag om overeen te komen met groep
(overtuigd).
2. Publicly: je verandert tijdelijk of oppervlakkig voor buitenwereld, terwijl je van binnen
nog in je eigen mening gelooft (niet echt overtuigd).
b. Groepspolarisatie: beslissingsmakingsproces versterkt originele meningen van
groepsleden. Factoren waardoor dit gebeurt:
1. Niet alle meningen hebben gelijke invloed
2. Confirmation bias: zoeken naar argumenten die denkbeeld meerderheid versterken,
kritiek gericht op denkbeelden minderheid. Hierdoor kan denkbeeld meerderheid (in
nog grotere mate) worden bevestigd.
c. Groupthink (eenheid): harmonie in groep bewaren is belangrijker dan probleemanalyse.
Komt vaak voor in hechte groepen die sterke leider hebben. Mensen onderdrukken mogelijk
hun eigen mening en conformeren zich om vrede te bewaren. Vaak wordt de eerste de beste
suggestie van leider aangenomen.
Asch conformity studies (Asch line studies in +/- 1950s)
Een van bekendste onderzoeken naar conformiteit. Eén echte deelnemer. Je ziet 1 target lijn
en 3 vergelijkingslijnen en moet zeggen welke lijn hetzelfde is als target lijn, 18 keer herhaald
met andere lijnen en neppe deelnemers gaven 12 keer foute antwoord. 75% van echte
deelnemers gaf ten minste 1 keer foute antwoord om hetzelfde antwoord te kunnen geven
,als neppen. 37% gaf elke keer verkeerde antwoord als groep met neppe deelnemers dit
deed. Er was geen echte druk om te conformeren, alleen perceived pressure.
,Waarom conformeren?
1. Normative social influence: iets doen om bij groep te horen, sociale afwijzing willen
voorkomen, terwijl we intern misschien iets anders geloven.
2. Informational social influence: gedrag aanpassen omdat we aannemen dat anderen
beter geïnformeerd te zijn (eerst juiste antwoord denken te weten, maar na antwoord groep
toch denken dat je fout zit en veranderen).
3. Perceptual error: echt meteen denken dat groep juiste antwoord gaf en daarom ook
meteen dat antwoord geven, ze waren zich nooit bewust van de dissonantie.
Perception Judgement Action
Normatieve invloed x x ✓
Informationele x ✓ ✓
invloed
Perceptuele fout ✓ ✓ ✓
Waarom niet conformeren?
1. Zelfvertrouwen over eigen perceptions en judgements.
2. Niet veel zelfvertrouwen, maar toch bij eigen antwoorden blijven.
Kritiek op dit onderzoek > methodologische problemen:
- Zelfde soort mensen, mannen van universiteit.
- Vermoedens deelnemers over doel: mensen wisten dat het onderzoek was.
- Ecologische validiteit: omstandigheden onderzoek komen niet overeen met realiteit.
- Demand characteristics: mensen conformeerden niet vanwege groepsdruk, maar
omdat ze dachten dat onderzoekers dit wilden.
Solomon Asch
Gestalt psychology: mensen kunnen enkel worden begrepen door naar alle delen samen te
kijken, er moet naar tijden en situaties worden gekeken waar ze deel van uitmaken (setting
is belangrijk: plaats + functie). S.A. heeft WOII meegemaakt, dit kan invloed hebben gehad
op zijn onderzoeken naar conformiteit + waarom hij het belangrijk vond.
Kennisclips II Conformity vs obedience
What can we learn from the Milgram experiment?
Milgram study liet zien dat normale mensen zullen gehoorzamen aan autoriteit, zelfs als ze
tegen hun eigen morele waarden ingaan en anderen pijn doen.
Waarom gehoorzamen?
Geloof in just world phenomenon: idee dat wereld eerlijk is (slechte dingen gebeuren bij
slechte mensen). Zo rechtvaardigden deelnemers hun actie. Ook mogelijk om
verantwoordelijkheid af te schuiven op onderzoeker: “ik volgde enkel orders op”.
We moeten ons bewust zijn van:
- self serving bias: we denken van onszelf dat we bepaalde dingen nooit zullen doen.
- fundamental attribution error: neiging om te denken dat out-groep zich op bepaalde
manier gedraagt vanwege inherente persoonlijkheidskenmerken, terwijl wij, onze in-group,
zich enkel zo zouden gedragen vanwege situatie waarin we worden gezet.
Studie (onetnisch) is gerepliceerd en laat steeds zien dat 61-66% steeds gehoorzaamt.
Conformity (peer pressure): hoe we ons gedrag/denken veranderen om bij groep te horen.
Obedience: hoe we orders opvolgen en gehoorzamen aan autoriteit, heeft geen cognitief
component. Conformity en obedience kunnen zowel positief als negatief zijn.
Positief: als mensen wegrennen van gevaar, ren je ook weg (conformity), als brandweerman
zegt gebouw niet binnen te gaan, doe je dat niet (obedience).
, Negatief: slechte invloed van vrienden (conformity), ogenschijnlijk normale mensen volgen
verschrikkelijke orders op (obedience).
Verschillende soorten conformity:
Compliance: we doen iets voor beloning of om straf te voorkomen, we geloven er dus niet
per se zelf in en doen het niet als er geen beloning of straf is (vb belasting betalen).
Identification: we doen iets omdat we gemotiveerd worden door onze wens om op iemand te
lijken (vb fan kleedt zich als beroemdheid, niet als je geen fan bent).
Internalization: niet enkel publiek, ook privé: idee/geloof/gedrag is onderdeel geworden van
onze eigen structuur van geloven en waarden (vb je internaliseert idee dat sporten goed voor
je is, en blijft naar sportschool gaan ook al gaan vrienden van je niet meer).
Internalization is sterkste, omdat deze niet verandert als extern element verandert.
Literatuur I Spy + Your wish is my command?
Gleitman et al (2010)
Conformity: verandering in gedrag door expliciete of impliciete sociale druk.
Twee soorten invloed conformiteit:
Informational influence: reden tot conformeren based op verlangen om gelijk te hebben.
Je wordt door anderen geïnformeerd wat te doen als je er zelf onzeker over bent: vb
kijken naar wat anderen doen. Dit kan ertoe leiden dat je slechts selectieve informatie
krijgt (je buren hebben Toyota, dan kijk je alleen naar Toyota’s).
Normative influence: reden om te conformeren gebaseerd op verlangen om leuk gevonden
te worden (of er niet dwaas uit te zien).
Bewijs hiervoor blijkt ook uit Asch experiments: als mensen antwoord konden geven
zonder dat groep hun antwoord wist, conformeerden ze minder.
Conformiteit kan worden doorbroken wanneer 1 individu gesteund wordt door ander individu
dat anders denkt (hoeft niet eens per se dezelfde mening te zijn als die ene individu, zolang
het maar de consensus van de meerderheid doorbreekt) - Asch cs.
Culture and conformity
Asch cs in VS (individualistische cultuur) conformeren wel, maar vinden kloof tussen eigen
percepties en die van anderen vervelend. Individuen uit collectivistische culturen vinden
conformeren minder erg, ook al betekent dit het foute antwoord hebben.
Daarnaast conformeren mensen uit een individualistische cultuur eerder aan mensen waar
ze geen interpersoonlijke band mee hebben. Bij een collectivistische cultuur conformeren ze
eerder aan mensen waarmee ze traditionele band hebben (familie, vrienden, collega's).
