Samenvatting aardrijkskunde Globalisering
Het wereldsysteem= 3deling van de landen in de wereld: centrum, semiperiferie,
periferie
- Centrum= kerngebied: hoge welvaart/ mondiaal veel economische en politieke
invloed (meest ontwikkeld)
- Semiperiferie= tussenpositie (opkomende economieën/nieuwe industrielanden)
BRICS
- Periferie= randgebied: lage welvaart/ afhankelijk v ontwikkelingen en beslissing in
centrum (minst ontwikkeld)
Effecten v globalisering
Economisch
Centrum
Over algemeen positieve economische effectenà goeie infrastructuur/ hoog kennisniveauà
vestiging internationale bedrijven/ mno’s
Deze multinationale ondernemingen kunnen dankzij uitschuiving winsten vergroten
Uitschuiving/ outsourcing= proces v ruimtelijke verplaatsing v bedrijven/ onderdelen naar
nieuwe gebieden met aantrekkelijkere omstandigheden (bv lage lonen)
Uitbesteden v hoogwaardig werk (India) -telecom
Uitbesteden v laagwaardig werk (China) -made in china
Zowel winsten voor bedrijven als consumentenà daling v prijzen als gevolg v productie in
lageloonlanden
(semi) periferie
Global shift= doordat de semiperiferie zich verder ontwikkeld (doordat mnos hun industrie
naar lageloonlanden verplaatsen) verschuift de invloed vd triade= VS, EU, JAP
(centrumlanden) naar de semiperiferie
In kort: verschuiving v het economisch zwaarte punt en economische activiteiten zoals:
productie/transport/kapitaalstromen
Oorzaken hiervoor: lonen in deze gebieden lagerà door lagere arbeidskosten hogere
winsten
Spread effecten= positief effect voor (semi) periferie als gevolg v economische ontwikkeling
in centrum- rijker worden v centrum
- Het proces v global shift zorgt met name in semiperiferie voor investeringen/ banen
- De hogere welvaart in centrumlanden leidt tot meer vraag naar producten uit de
(semi) periferie = spread effect
, Backwash effecten= negatief effecten voor (semi) periferie als gevolg v economische
ontwikkeling in centrum- steeds armer worden v periferie
- periferie wordt steeds armer doordat het centrum kapitaal/ grondstoffen en mensen
onttrekt
- Fragmentarische globalisering= modernisering v maar een deel v samenlevingà
hierdoor ongelijke verdeling v vooruitgang tussen
gebieden/bedrijven/bevolkingsgroepen in een land dat in ontwikkeling is
- Leidt tot toename v regionale ongelijkheid= ongelijkheid in welzijn en welvaart in
gebieden
- Groei sociale ongelijkheid= ongelijkheid in leefomstandigheden: welvaart (arm en
rijk) / woonomstandigheden/ gezondheid- vooral in semiperiferie
Cultureel
Diffusie= verspreiden v cultuurelementen
à amerikanisering- lingua franca
Demografisch
Globalisering leidt tot welvaartsstijging:
- Daling geboorte-sterftecijfer
- Toename v migratiestromen:
door tijdruimte compressie= afnamen in de relatieve afstand (afstand uitgedrukt in
tijd/ geld/moeite)
Migranten naar centrum landen/ ontwikkelde semiperiferie landen
Regionale ongelijkheid stimuleert migratie
Ecologisch
- Door toename wereldwijde productie/ transportà toename vervuiling/ CO2
Reacties op globalisering
- Centrum beschermt eigen bedrijven tegen té goedkope import (concurrentie)
àsubsidies en importheffingen (sprake v protectionisme)
- Veel centrumlanden ontmoedigen immigratie (werkeloosheid, conflicten)
àalleen politieke vluchtelingen/ migranten m werkvergunning
- Blokvorming= het aangaan v politieke/ economische samenwerkingsverbanden v
groep landen
(bv economisch verband: handelsverdragen om onderlinge handel te bevorderen)
- Anders-globalisten= tegenstanders v huidige manier v globalisering (tegenstanders
v mondiale ongelijkheid/ milieuvervuiling etc)
àzetten zich af
Globalisering kan leiden tot regionalisme = streven naar politiek zelfbestuur
à als mensen het gevoel krijgen dat hun cul/eco/pol belangen in de geglobaliseerde wereld
ondergesneeuwd raken- streven ze naar voor v zelfbestuur
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper elinedemeester1. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,99. Je zit daarna nergens aan vast.
