Het is belangrijk om niet meteen advies te willen geven als hulpverlener.
In therapie 3 condities voor groei:
1. Onvoorwaardelijke positieve waardering
o Tonen dmv betrokkenheid (belangrijk om aan afspraken en tijd te houden, tijd vrij te
maken en moeite te doen, privacy en vertrouwen respecteren)
o Inspanning doen om cliënt te begrijpen (empathie, interesse tonen, actief luisteren:
parafraseren en reflecteren)
onvoorwaardelijke aanvaarding
o Attitudes gevoelens etc van cliënt niet afkeuren
o Niet onvoorwaardelijk goedkeuren, wel gezichtspunt van client serieus nemen.
o Uitgaan van goede wil van cliënt
o Probeer na te gaan waar gedrag en gevoelens vandaan komen en op deze wijze
begrip voor de situatie te ontwikkelen
Warmte uitdrukken en nabijheid: reduceert onpersoonlijk karakter, reflecteren op
gedacht gevoel en gedrag van jezelf of alle aanwezigen
2. Echtheid = jezelf zijn en geen rol spelen
Geen klemtoon leggen op je rol/autoriteit
Consistent zijn in gedrag woorden etc.
3. Empathie
Spontaneïteit
o Niet elke gedacht die bij je opkomt verwoorden
, o Wel op natuurlijke wijze uitdrukken en tactvol omgaan met cliënt
Openheid en zelfonthulling
o Verbaal/non-verbaal open zijn
o Je moet inschatten of de cliënt iets uit de zelfonthulling kan halen
o Het moet parallel staan aan gevoelens van de cliënt
o Ben hier moderaat in (niet teveel -> komt egocentrisch over, niet te weinig ->
komt onpersoonlijk over)
Iemand begrijpen en laten merken dat je begrijpt wat er in ze omgaat
Match met non-verbaal gedrag aan cliënt (spiegelen)
Monitor wat jouw gedrag etc doet op de cliënt en pas je gedrag aan op reactie van cliënt
op jou
Algemene klinische vaardigheden:
Luistervaardigheden:
Selectief
o Vragen stellen: helpen gedachten te verwoorden en problemen te verhelderen
(open/gesloten -> stel af op doel)
o Parafraseren: herformuleren inhoud
o Reflecteren: affectieve boodschap (het lijkt alsof…..)
o Concretiseren: zo nauwkeurig mogelijk probleem in kaart brengen (5 G’s)
o Samenvatten: info overzichtelijk weergeven
Niet selectief
o Non verbaal: laten merken dat er geluisterd wordt en zorgen dat cliënt doorgaat
met vertellen
o Verbaal volgen: laten merken dat er geluisterd wordt en zorgen dat cliënt
doorgaat met vertellen
o Gebruik van stiltes: nagaan wat er gebeurd en waardoor stilte ontstaat
Regulerende vaardigheden:
Openen gesprek en begincontact: verwachtingsbeeld geven en verwachtingen cliënt
verhelderen
Terugkoppeling doelen: procesbewaking, zorgen voor haalbare doelen en deze nastreven
Situatie verduidelijken: herstel relatie bij onduidelijkheden (gesprek over het gesprek)
Hardop denken: je eigen gedachten hardop verwoorden
Afsluiten van gesprek: verwachtingsmanagment, eindigen met samenvatting etc.
Nuancerende vaardigheden:
Interpreteren: verklaring voor gedrag gedacht en gevoelens geven of samenhang tussen
Confronteren: conflicten, gemengde gevoelens/boodschappen etc. beschrijven
Positief heretiketteren: positief labelen wat men als negatief ziet
Informatie geven
,Hoorcollege 2
De diagnostische cyclus
aanmelding
klachtanalyse
probleemanalyse
verklaringsanalyse
De diagnostische cyclus is er slechts als hulpmiddel en is geen vaste werkwijze of wordt niet altijd
strikt gevolgd.
Finance driven vs quality driven
Focaal behandelen = mensen doen maar een klein deel van de behandeling, er wordt op iets
specifieks gericht om hoeveelheid taken te verminderen
Stepped care: de psycholoog wordt pas later ingezet, eerst andere zorgverleners (huisarts,
praktijkassistent, basis ggz, evt specialistische ggz -> hierna weer afschalen
Aanmelding
De aanmelding tijdens de diagnostische cyclus verloopt anders tussen instellingen en van psycholoog
tot psycholoog. Soms is de aanmelding geen taak van psycholoog.
Formele rollen:
, Tijdens de aanmelding wil je antwoord krijgen op de volgende vragen:
Overrapportage vs. onderrapportage (
Vrijwillig vs. gedwongen
Zelf vs. door een ander
Dit alles duidt een bepaalde motivatie aan/beïnvloedt de motivatie van een cliënt om bij te dragen
aan de behandeling. Motivatie is belangrijk. Als motivatie ontbreekt en de cliënt te weinig info
verschaft is het niet mogelijk om het proces in te gaan.
Iets wat in een vroeg stadia belangrijk is om meteen te vragen heeft betrekking op de veiligheid van
de cliënt of omstanders (suïcidale gedachten) dit is belangrijk om meteen te vragen en hier hoeft niet
omheen gedraaid te worden. Er moet een risico taxatie worden gedaan, is de persoon een gevaar
voor zichzelf en/of anderen?
Er zijn wettelijke bepalingen die ervoor kunnen zorgen dat er wel/niet door kan gegaan met
diagnostische cyclus. (bijv. toestemming ouder onder 16 jaar)
Na de aanmelding:
Rapportage belangrijke info (denk aan privacy (AVG))
Uitnodiging voor intakgesprek (denk aan wie nodig je uit? -> rollen zijn van invloed)
Soms gegevensverzameling voor het intakegesprek -> neem die door
Klachtanalyse
Het verhaal en gedachte van de cliënt staat centraal.
‘Een klacht is een subjectieve gedachte, gevoel, gedrag, of gebeurtenis die door een cliënt als storend,
problematisch, ongewenst,of belemmerend worden beleefd’
Verheldering: Wat zijn de klachten en waar heeft cliënt behoefte aan?
Persoongerichte benadering wordt toegepast waarbij samenwerkingsrelatie van belang is. Er wordt
vanuit eigen beleving taal en overtuiging gepraat.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper noa-alewijns. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,99. Je zit daarna nergens aan vast.
