Les 17 + 18: Stemmingsstoornissen, suïcide en suïcidepreventie bij kinderen en jongeren
Inleiding
Stellingen:
➔ Het belangrijkste verschil met volwassenen met een depressie is dat bij kinderen
en jongeren een depressie tot uiting kan komen in een prikkelbare en agressieve
stemming of gedrag→ Waar.
➔ Depressie op jonge leeftijd vergroot de kans op een depressie in het latere leven
→ Waar.
➔ Depressie bij kinderen wordt veroorzaakt door een ernstig trauma of verlies
waarbij de omgeving er niet in slaagt om hier adequaat op te reageren→ NW, is
veel complexer dan dat (vele factoren).
Stemmingsstoornissen = internaliserende stoornissen→ ze zijn naar binnen gericht,
niet op de omgeving.
Emotie Vs. stemming
➔ Emotie = aan een specifieke gebeurtenis gekoppelde, meestal korte, reactie met
lichamelijke, gedrags- en gevoelskenmerken.
◆ Vb. blij, boos, bang, verdrietig, trots, verliefd, …
➔ Stemming = niet zo sterk aan een gebeurtenis gebonden en blijft langer bestaan
◆ Vb. 2 tal weken negatieve stemming aan het begin van de winter, angstige
en neerslachtige stemming tgv verandering school, …
Indeling stemmingsstoornissen:
● Unipolaire of depressieve stemmingsstoornissen = één kant of ‘pool’ van de
stemming is verstoord
○ In de les nadruk op: MDD Major Depressive Disorder
● Bipolaire stemmingsstoornissen = beide kanten kunnen achtereenvolgens
verstoord zijn, zowel de negatieve als de positieve kant
○ Bipolaire stoornis komt bij kinderen en adolescenten nauwelijks voor
1
,Indeling Stemmingsstoornissen DSM 5:
➔ Bipolar and related disorders
◆ Bipolar Disorders
● Manic Episode
● Hypomanic Episode
● Major Depressive Episode
● Bipolar Disorders
◆ Cyclothymic Disorder
◆ Bipolar and Related Disorder due to another medical condition
◆ Other specified Bipolar and Related Disorder
◆ Unspecified Bipolar and Related Disorder
➔ Depressive Disorders
◆ Disruptive Mood Dysregulation Disorder (alleen gesteld tot 18 jaar)
◆ Major Depressive Disorder
◆ Persistent Depressive Disorder (Dysthymia)
◆ Premenstrual Dysphoric Disorder
◆ Substance/Medication/Induce Depressive Disorder
◆ Depressive Disorder Due to Another Medical Condition
◆ Other specified Depressive Disorder
◆ Unspecified Depressive Disorder
→ Enkel ter illustratie, niet vanbuiten kennen. Het domein van de stemmingsstoornissen
is erg complex. Hier is de expertise van een psychiater zeker vereist
Criteria depressie DSM 5
Criterium A: symptomen/ kenmerken
Vijf (of meer) van de volgende symptomen zijn binnen dezelfde periode van twee weken
aanwezig geweest en wijken af van het eerdere functioneren; minstens één van de
symptomen is ofwel (1) een sombere stemming, ofwel (2) verlies van interesse of plezier.
1. Sombere stemming (NB bij kinderen en adolescenten kan de stemming
prikkelbaar zijn.)
2. Duidelijk verminderd(e) interesse of plezier in alle of bijna alle activiteiten
3. Gewichtsverandering (NB Bij kinderen moet gedacht worden aan het niet
bereiken van de te verwachten gewichtstoename.)
4. Slaapstoornissen
5. Psychomotorische agitatie of juist remming
6. Vermoeidheid of verlies van energie
7. Gevoelens van waardeloosheid of buitensporige of onterechte schuldgevoelens
8. Verminderd vermogen tot nadenken of concentreren, of besluiteloosheid
9. Terugkerende gedachten aan de dood, of suïcide plannen of - pogingen
2
, Criterium B
➔ De symptomen veroorzaken klinisch significante lijdensdruk of beperkingen in
het sociale of beroepsmatige functioneren of in het functioneren op andere
belangrijke terreinen.
Criterium C
➔ De episode kan niet worden toegeschreven aan de fysiologische effecten van een
middel of een somatische aandoening.
Criterium D
➔ Het optreden van de depressieve episode kan niet worden verklaard door een
schizoaffectieve stoornis, schizofrenie, een schizofreniforme stoornis, een
waanstoornis of door een andere gespecificeerde of ongespecificeerde
schizofreniespectrum- of andere psychotische stoornis.
Criterium E
➔ Er heeft zich nooit een manische of hypomanische episode voorgedaan.
Leeftijdsspecifieke symptomen of kenmerken
Differentiële manifestatie = Kinderen en jongeren uiten hun depressieve klachten in
symptomen die met het dan behaalde ontwikkelingsniveau en de fase gebonden
ontwikkelingstaken overeenstemmen, en niet in andere waartoe ze dan nog niet in staat
zijn.
➔ Verwoorden is moeilijk bij jonge kinderen.
➔ Cognitief vermogen van kinderen jonger dan 4 jaar is onvoldoende ontwikkeld
om depressieve gedachten te hebben.
➔ Vanaf een jaar of (7) 8 kunnen kinderen een negatief zelfbeeld hebben en
negatieve zelfevaluaties, zichzelf waardeloos voelen en sombere
toekomstverwachtingen hebben.
➔ Vanaf 8- of 9-jarige leeftijd kunnen depressieve kinderen gaan nadenken over de
dood en dood willen, maar suïcidepogingen komen in de puberteit (bij kinderen
van 11 tot 13 jaar) maar zelden voor.
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper kenzaaa. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.