Hoorcollege 1.1, Theorie + Intro
Theorie uit boek:
- Het boek bestaat uit twee delen:
Één deel zijn teksten over de theorie van architectuur, verspreid over meer dan 200 jaar. Aan het
einde van deze lessen lezen we er een paar. Hier komen ook toetsvragen over.
In het andere deel worden thema’s besproken zoals moderniteit of techniek bijvoorbeeld. Hierin
wordt verwezen naar de teksten uit de andere helft van het boek. Hier komen geen toetsvragen
over, maar dit is wel interessant.
De toetsen hebben open vragen, geen meerkeuze. Hierin is het belangrijk dat je redeneringen snapt.
Eerst was het zo, toen zo en nu op deze manier en dat kwam daar en daardoor.
r
Verder werd er in de introductie besproken:
Naam van de woonwijk: Pruitt Igoe
Woonwijk is in 1972 gesloopt, in 1956 was hij klaar, deze heeft
dus maar kort bestaan.
Pruitt Igoe was een nieuwbouwwoonwijk in de Amerikaanse
stad Saint Louis, bestaande uit 33 gebouwen. Elke flat was 11
verdiepingen hoog, de gebouwen samen bevatten in totaal
1870 appartementen.
Het is ontworpen door Minor Yamasaki en de bouw kreeg veel internationale aandacht. Oorspronkelijk zou
de wijk in twee gedeelten bestaan: eentje voor Afro-Amerikanen (‘Captain W. O. Pruitt’-wijk) en een deel
voor blanken (‘William L. Igoe’).
In 1956, nog geen jaar na de oplevering, besloot de staat Missouri tot de invoering van een wet die
rassenscheiding in appartementencomplexen verbood. Hierdoor was dit oorspronkelijke plan van scheiding
niet uitvoerbaar. Het gebouw bleef grotendeels onbewoond, eind jaren 1960 was het vrijwel geheel
verlaten. Door deze leegstand raakte het complex snel in verval en trok het veel criminaliteit aan. Vanaf
1968 werd het zelfs aangerand om het complex te verlaten.
1789:
- Franse revolutie in Parijs Verlichting:
- De verlichting, mensen gaan nadenken, rationalisme, Periode waarin geloof en traditie plaatsmaken
eerst zien dan geloven, wetenschap, het gaat niet goed voor logische en verstandelijke redeneringen.
met god, dingen afspreken zoals eenheden voor meters Verlichte burgers waren kritisch over kerk,
en geld. Er werd afgevraagd waarom de koning de baas bestuur en samenleving en wilden deze
was. verbeteren. De verlichting was een stroming uit
de 18e eeuw die het optimisme, empirisme en
1889:
rationalisme uit de wetenschappelijke revolutie
- Industriële revolutie
toepaste op de maatschappij. Het nieuwe denk-
- Het jaar dat de Eiffeltoren af was, dit was onderdeel
en wereldbeeld van de verlichte denkers zorgde
van de wereldtentoonstelling.
voor grote ontwikkelingen in alle sectoren van de
- Massaproductie, nieuw type mens, stoom
samenleving.
1989:
- De Berlijnse muurval
, Hoorcollege 1.1, Theorie + Intro
Wat is theorie?
- Betekenis uit het woordenboek hebben we niks aan!
- Theorie is iets wat je kunt toepassen, iets wat ons verteld over hoe we een gebouw ontwerpen.
Wat doet theorie?
Hoe theorie?
Arie Graafland -
We gaan bij daklozen kijken in New York en Amsterdam hoe daar de daklozenopvang is. Vanuit daar gaan
we dan een theorie ontwikkelen over de architectuur
Laugier -
We beginnen bij de primitieve hut. Een uiterst in de romantiek, er waren
bomen en er lopen engeltjes rond. Dit wordt uiteindelijk een Griekse tempel.
Een echte primitieve hut in deze tijd ziet er heel anders uit, hier is geen
architectuur in te zien.
Filosofen -
Proberen huiselijkheid te definiëren, wanneer ben je nou thuis?
Hendrik Peters Berlage -
Zegt waarom we zo nodig theorie nodig hebben. Architecten die zich zonder
studie uit boeken (lazen dus niks) tot geoefende vaklui hadden opgewerkt,
slaagden er dan ook niet in een gezag te krijgen zoals overeenkwam met
hun inspanningen. Zij die daarentegen uitsluitend vertrouwden op theoretische
redeneringen en studie boeken waren ook niet goed. Diegene die zich in beide Primitieve hut van Laugier.
grondig hebben geschoold, zowel theorie als praktijk, bereikte hun doel snel en met gezag.
- Volgens Berlage moeten jullie de theorie tot jullie nemen en lezen/ begrijpen en gewoon heel veel
tekenen en doen.
Wat is architectuur?
Architectuur is kunst, maar wat is kunst?
Wat doet een architect?
Een architect maakt een tekening. (Door BIM maken we meer een ‘model’).
Maar wat is een tekening?
Een tekening legt iets vast, iets wat er al is en dit leg je vast. Een
architect tekent dingen die nog moeten komen, projectieve tekeningen.
Er zijn twee verhalen over hoe de tekenkunst is uitgevonden.
- Een Griekse mythe -> Zij is een pottenbakkers dochter, verliefd op hem.
Schaduw op de muur die zij overtrekt zodat ze haar vertrekkende vriend s
niet zal ‘kwijt raken’. Er is een olielamp, en de schaduw van hem valt op de
muur. Hierin is dus een vrouw de ontdekker van de tekenkunst.
- Dit is een schilderij gemaakt door een architect. Zelfde verhaal, want
ineens gaat er een vrouw weg en word de schaduw overgetrokken door een
man. 1830, een ander verschil is dat er geen olielamp meer is maar juist een
zon, dit zorgt voor een parallel schaduw. Hierin is de man de ontdekker van
de tekenkunst. Hij heeft zijn houtstooltje precies op haar oog, dit heeft dus
ook vanalles met kijken te maken.
, Hoorcollege 1.1, Theorie + Intro
Wat is het verschil tussen autografische en allografische kunstwerken?
Autografisch -
De Monalisa is bijvoorbeeld door hem ZELF gemaakt, als hij nieste zitten zijn snotjes er nog in en zijn
vingerdrukken staan er op. Dit is dus autografisch.
Allografisch -
Dit is bijvoorbeeld een muziekstuk van Bach op papier, er kunnen gemakkelijk kopieën van gemaakt
worden. Pas als de twee violen het werk spelen komt het echte kunstwerk naar voren. Het kunstwerk
bestaat alleen maar als het wordt gespeeld. Een toneelstuk of ballet is ook een voorbeeld van
allografisch werk.
Het originele werk op papier van
Bach is nogsteeds allografisch,
Stan Allen - Was het hoofd bij Prinston in de architectuur afdeling. Hij het heeft alleen meer waarde.
heeft een boek geschreven en daarin zegt die dat je twee soorten
theorieën hebt.
De domme praktijk:
B.
Gebouwen die tot stand zijn gekomen door verschillende krachten die daar op
‘beuken’ (zoals bijvoorbeeld het PVE, geld, het bouwbesluit en de opdrachtgever).
Gebouw is het resultaat van een heleboel gedoe.
- Building as a subset/resultant of professional codes and convention, which are
continually deformed to accommodate contingency: a closed figure.
De domme theorie:
Hier hebben we niks te maken met al deze krachten (pijltjes). Geld speelt geen rol,
duurzaamheid is niet interessant, gebruiksgemak ook niet. “Ik maak architectuur”.
Hierin wordt niet altijd rekening gehouden met functionaliteit, een kolom staat
bijvoorbeeld midden in het bed omdat dit volgens de berekeningen juist is. Schijt
aan alles
÷ö÷
- Building as a subset/resultant of the codes and conventions of theory, which turn
inward to protect building from contingency (onvoorspelbaarheid): a closed figure
unknown
Stan Allen vind dit beide niks en stelt wat anders voor:
Pragmatisch realisme: ..
Hierin zegt hij dat je tuurlijk wel wat moet doen met zo’n kracht, maar die theorie
en praktijk moet als een soort judo zijn. Zowel de domme praktijk als de domme
theorie vermijden.
“Een architect moet een
surfer zijn.” - Koolhaas
Een huis in Wenen, ontworpen door een filosoof Wittgenstein. Raam in de
ontbijtkamer. Raam in het midden van de muur.
Fischer von Erlach: niks met Adolf Loos: binnen moet het kloppen. Wittgenstein-Haus: verzint
binnen te maken, buiten moet Hij vond ook dat een beschaafd iemand een extraatje zodat het een
het kloppen. niet naar buiten keek, ramen waren om beetje lijkt te kloppen.
licht binnen te laten.
% 1/2 1/2
H
'
1/2 1/2 i '
%
| '
,
1/2 1/2 1/2 1/2
Inmiddels is het raam weg, het is gesloopt.
ij