Werkgroep Romeins Recht
Week 2
Aantekeningen werkgroep:
Alternatieve verbintenis => waarbij een partij een keuze kan maken tussen 2 prestaties. Prestatie is
niet per se bepaald, maar wel bepaalbaar. Wie bepaald welke prestatie verschuldigd is? Vrij in
afspraak te bepalen, niets afgesproken? Dan kiest de schuldenaar.
Levering of mededeling bij alternatieve verbintenis gaat over naar een enkelvoudige verbintenis.
Vorm van een alternatieve verbintenis was een stipulatio/ belofte.
Voorbeeld:
1. A laat B aan hem beloven dat hij B of zijn koe, of zijn paard zal geven= alternatieve
verbintenis.
2. B kiest om paard te leveren aan A, dan wordt de verbintenis een enkelvoudige verbintenis
Overmacht => het buiten enige schuld niet kunnen presteren. Hoofdregel bij overmacht: geen
verbintenis verplicht tot het onmogelijke. Adagium; impossibilium nulla obligatio est.
Maar hoe zit de overmacht bij een alternatieve verbintenis? Als de verbintenis al is overgegaan tot
een enkelvoudige dan heeft de schuldenaar niet meer recht op de andere prestatie.
Bijzonder regime voor overmacht bij koop. Res peri temptori: de zaak gaat teniet ten laste van de
koper. Periculum est emptoris: het risico (op overmacht) is voor de koper.
Facultatieve verbintenis. Deze verbintenis lijk op de alternatieve verbintenis maar is gewoon een
enkelvoudige verbintenis. Er is bij een facultatieve verbintenis wel een tweede bevoegdheid voor de
schuldenaar om zichzelf te kwijten. Geen rechtsvordering voor de schuldeiser.
Facultatieve verbintenis vs. Alternatieve verbintenis:
- A koopt een kar van B voor 200.000 sestertiën
- Ze spreken af dat A er ook voor kan kiezen om oude kar in te leveren en 19.000 te betalen
- A vertelt B dat hij daar graag gebruik van maakt.
- A gaat onderweg naar B, maar wordt aangevallen door struikrovers
- Kan B iets vorderen van A, en wat? Als de hoofdverplichting wegvalt dan kan de andere
verplichting ook niet meer worden gevorderd. In dit geval moeten de 200.000 sesterties wel
worden geleverd want dit is de hoofdverbintenis en die is niet weggevallen.
Hoofdelijkheid:
Subject van een verbintenis (de partijen)
Normaal een schuldenaar/ schuldeiser
Hoofdelijkheid is uitzondering
Actieve hoofdelijkheid: twee echtgenoten; bankrekening
Passieve hoofdelijkheid: contractueel: meerdere personen kopen een huis, wettelijk: grote markt
afgelopen week (ruit van de opticien werd vernield door meerdere relschoppers dan is iedereen
aansprakelijk).
Ondeelbare verbintenis => prestatie van een verbintenis, de prestatie is niet te verdelen.
, Procesovereenkomst gevolgen:
1. Voorwaardelijke schuldvernieuwing: vernietiging oude rechtsbetrekking.
2. Bevriezen feiten op de dag van procesovereenkomst.
Vraag 1:
Op de verkoper rust het risico van de eerste die gestorven is en op de koper rust het risico op de
tweede slaaf die gestorven is. Als de slaven tegelijkertijd zijn gestorven dan is de koper de koopprijs
verschuldigd.
Deze informatie is gevonden op bladzijde 210.
Dit is schuldeisersverzuim. Nee, keuze voor Dama maakt het een enkelvoudige verbintenis doordat er
wordt geleverd. Ik weiger Dama waardoor er al sprake is van een enkelvoudige verbintenis (ik heeft
Dama al gezien).
Casus 1:
A. Blasius kan niet met succes een actie tegen Aulus instellen. De hoofdregel is dat de risico in
geval van overmacht op de koper rust. Het paard is door overmacht overleden. Verder is de
verbintenis ook overgegaan tot een enkelvoudige verbintenis overgegaan door mededeling.
B. Aulis heeft een actie tegen Blasius. Hij kan de koopprijs van Blasius opvorderen. Het risico
komt bij overmacht voor de koper waardoor hij de koopprijs alsnog moet betalen, ookal is de
gekochte zaak tenietgegaan.
Deze informatie is gevonden op bladzijde 209.
Vraag 2:
Er is in dit geval sprake van een noxale actie. Een noxale actie valt onder de facultatieve verbintenis.
De schuldenaar kan zich van de vergoeding der schade bevrijden door de eigendom van de slaaf over
te dragen.
Het kwaad zit in de zaak ofwel de slaaf dus de schuld gaat mee met de slaaf.
Vraag 3:
Een kwijtscheldingsovereenkomst ofwel acceptilatio. Bij kwijtschelding gaat de verbintenis teniet en
bij een beding van niet-opeisbaarheid gaat de actie tegen bijvoorbeeld D weg (exceptie). A kan dan
vorderen van C.
Vraag 4:
Nee, kwijtscheldingsovereenkomst: de schuldeiser stemt in. Vermenging is een toeval. Instemming
van de schuldeiser is niet nodig. De verbintenis blijft bestaan, andere schuldenaar blijft aansprakelijk.
(Deze vraag hoort niet bij de lesstof).
Vraag 5:
Er is sprake van een ondeelbare verbintenis. Bij een ondeelbare verbintenis kan iedere schuldenaar
worden aangesproken tot algehele voldoening. Een erfgenaam kan voor het geheel worden
aangesproken.
Casus 2:
Procesovereenkomst ook wel litis contestatio genoemd. Wanneer de eiser ten overstaan van de
praetor beweerde geld aan de gedaagde te hebben geleend zoals dat in de casus het geval is en dat
de gedaagde het geleende bedrag niet terugbetaalde, dan ging de op de geldlening gebaseerde claim
van de eiser teniet.
Bladzijde 55.
De vordering wordt afgewezen. De schuld is nog niet opeisbaar.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper dfgorter. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,69. Je zit daarna nergens aan vast.
