Dit is een samenvatting van alle hoorcolleges van het vak Gezondheidscommunicatie (AB_). Dit is een tweede- en derdejaars keuzevak voor studenten Gezondheidswetenschappen aan de Vrije Universiteit Amsterdam.
Gezondheidscommunicatie
Hoorcollege 0 – Introductie
Relevantie voor iedereen
- Volksgezondheid betreft individu en maatschappij
- Ziekte- en sterftecijfers zijn indicatoren voor voorspoed in land
- Ziekte en zorg geeft kosten voor individu en maatschappij
- Gezondheid kan beschermd worden en bevorderd worden
Actueel: preventie
- Preventieakkoord 2018. Na 4 jaar geen enkel effect
Determinanten zijn de redenen dat je bepaald gedrag vertoont
Planmatige gezondheidsbevordering,
evaluatie. Model Planmatige
Gezondheidsvoorlichting en
Gedragsverandering Brug et al (2017)
Waarom planmatige
gezondheidsbevordering?
- Brengt pad in kaart van
herkenning van een naar identificatie en implementatie van oplossing
- Oplossing Probleem
- Interventie Determinant Gedrag Gezondheidsprobleem
o Bijvoorbeeld: stoppen met roken interventie intentie om te stoppen met roken
roken tijdens zwangerschap zuigelingensterfte
Wat is Intervention Mapping?
- Planmatige aanpak voor interventie ontwikkeling, implementatie en evaluatie
- Protocol met zes stappen dat helpt om adequaat gebruik te maken van
o Theoretische inzichten
o Empirische gegevens
o Input van stakeholders uit gemeenschap
- WHO definitie van gezondheid: Health is state of complete physical, mental and social well-
being and not merely absence of disease or infirmity.
, o Complete state
Definitie is onwerkbaar
Betekent dat meeste mensen bijna altijd niet gezond zijn
- Positieve gezondheid: vaardigheid om zich aan te passen en om te gaan met sociale, fysieke
en emotionele uitdagingen en veranderingen
Dimensies ziekte
- Illness: subjectief
- Disease: objectief
- Sickness: sociale rol
Indicatoren van gezondheid, omvang en verspreiding gezondheid en ziekte in bevolking
- Indicatoren:
- Ziekte en aandoeningen. Wat zijn
belangrijkste ziekten in NL bevolking?
o Prevalentie
Aantal mensen dat op
gegeven moment lijdt
aan aandoening
Fractie, percentage, of
aantal gevallen per 1.000-100.000
Op een moment: puntprevalentie
In tijdsperiode: bijvoorbeeld jaarprevalentie
o Incidentie
Aantal mensen dat gedurende bepaalde periode specifieke aandoening krijgt
(nieuwe diagnoses)
Per 1.000-100.000
o Gemeten via zorgregistraties, enquêtes, GGD-registraties
o Prevalentie versus
incidentie
- Sterfte en doodsoorzaken
o Levensverwachting:
gemiddeld aantal
levensjaren dat men
mag verwachten te
leven na geboorte
o Sterftecijfer: aantal
sterfgevallen aan
specifieke doodsoorzaak
binnen gegeven periode
Per 1.000-100.000
Primaire doodsoorzaak: eerste oorzaak in reeks gebeurtenissen die
tot dood hebben geleid
o Verloren levensjaren (burden of disease): aantal levensjaren dat met sterfgevallen
verloren gaat
- Functioneren en kwaliteit van leven
o Ervaren gezondheid
, Enkelvoudige vraag: Hoe beoordeelt u uw eigen gezondheid?
Subjectief
o Kwaliteit van leven
Beperkingen in functioneren door ziekten, leiden tot verlies kwaliteit leven
Meerdere domeinen: lichamelijk, psychisch, sociaal
Zowel subjectieve als objectieve maat
o Functioneren
Lichamelijke beperkingen, handicaps, ziekteverzuim, arbeidsongeschiktheid
- Samengestelde volksgezondheidsmaten
o Gezonde levensverwachting
Aantal jaren dat men mag verwachten in goede gezondheid te leven
Levensverwachting en kwaliteit leven (ervaren gezondheid)
o QALY (quality adjusted life years)
Met kwaliteit gewogen levensjaar
Elk jaar in lagere kwaliteit van leven telt minder mee
= geleefde jaren en kwaliteit van leven
Maat voor aantal jaren dat iemand nog te leven heeft, gecorrigeerd voor
kwaliteit ervan
QALY 0,33 3 jaar leven met ziekte of aandoening is gelijk aan 1 jaar leven
in volledige gezondheid
o DALY (disability adjusted life years)
Aantal levensjaren dat iemand verliest door ziekte
= verloren levensjaren en verloren ziektejaren
Optelsom van verloren levensjaren + verloren gezonde jaren
o QALY versus DALY
QALY + kwaliteit leven, hoe groter hoe beter
DALY – vermindering kwaliteit leven, hoe kleiner hoe beter
- Ondanks dat er nauwelijks mensen overlijden aan stemmings- en angststoornissen,
veroorzaken deze aandoeningen wel veel ziektelast
Determinanten van gezondheidsanalyse van gedrag
- Lalonde rapport (1974)
o Gezondheid is meer dan gezondheidszorg
o Gezondheid wordt ook beïnvloed door genen, omgeving en leefstijl
o Gezondheidszorgsysteem: slechts vangnet voor slachtoffers van bedreigingen van
omgeving en gedrag
o Omgeving en leefstijl bieden beste mogelijkheden voor bevorderen volksgezondheid
o Determinanten Gezondheid Lalonde
Omgeving
Fysieke omgeving:
schone omgeving en
lucht, veilige huizen
en wegen
Sociale omgeving:
opleiding, inkomen
Gezondheidszorg
Kwaliteit zorg, toegang tot zorg
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper lahbijpost. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,52. Je zit daarna nergens aan vast.
