Samenvatting Studieboeken bestuur en beleid - Wereld in beweging, ISBN: 6433 Voor het vak internationale Betrekkingen van de bacheloropleiding integrale veiligheidskunde (IVK)
Samenvatting internationale betrekkingen | Remco van der Schoot
2020-2021 Samenvatting
internationale
betrekkingen
Remco van der Schoot
STUDENT INTEGRALE VEILIGHEIDSKUNDE
, Samenvatting internationale betrekkingen | Remco van der Schoot
INHOUDSOPGAVE
Belangrijkste begrippen .......................................................................................................................................... 4
De wereld in beweging .......................................................................................................................................... 16
1. De wording van het wereldbestel ..................................................................................................................... 16
1.1 Ontwikkeling van de internationale betrekkingen (niet volledig) ............................................................... 16
1.1.1. Vier hoofdvormen van politieke organisatie ....................................................................................... 16
1.1.2. Waar gaan internationale betrekkingen over ..................................................................................... 17
1.1.3. Voorlopers van het huidige statenstelsel ............................................................................................ 17
1.1.4. De staat als rechtsfiguur en de scheiding van machten ...................................................................... 17
1.1.5. De vrede van Westfalen en het machtsevenwicht ............................................................................. 18
1.2. Van westfalen tot Wenen .......................................................................................................................... 18
1.2.1. De revoluties van de achtiende eeuw ................................................................................................. 18
1.2.3. economische denken in de internationale betrekking ........................................................................ 20
1.2.4. De opkomst van de natie en het nationalisme ................................................................................... 20
1.2.5. De vermaatschappelijking in de negentiende eeuw ........................................................................... 20
1.3. Europa na het Weens Congres ................................................................................................................... 20
1.3.1. Van Wenen naar Berlijn ...................................................................................................................... 20
1.3.2. Het koloniale imperialisme ................................................................................................................. 21
1.3.3. De aanloop naar de eerste wereldoolog ............................................................................................. 23
1.4. Twee wereld oorlogen ............................................................................................................................... 23
1.4.1. De eerste wereldoorlog....................................................................................................................... 23
1.4.2. Het interbellum ................................................................................................................................... 24
1.4.5. Naar de tweede wereldoorlog ............................................................................................................ 25
1.5. De naoorlogse wereldorde en de ‘new world’ ........................................................................................... 26
1.5.1. De wereldorde na 1945 ....................................................................................................................... 26
1.5.2. De koude oorlog .................................................................................................................................. 27
1.5.3. Dekolonisatie en de oorlog in Vietnam ............................................................................................... 27
1.5.4. het einde van de koude oorlog ........................................................................................................... 28
1.5.5. Een nieuwe wereldorde ...................................................................................................................... 28
2. Economische ontwikkelingen van de internationale betrekkingen .................................................................. 29
2.8. Internationaal, maar illegaal ...................................................................................................................... 29
2.8.2. Aanpak internationale criminaliteit .................................................................................................... 29
2.8.3. Pecunia non olet: illegale financiële stromen en fraude ..................................................................... 30
3. Theorieën van internationale politiek ............................................................................................................... 30
3.1. Internationale betrekkingen op verschillende manieren bekeken ............................................................ 30
3.2. Modellen en scenario’s van de wereldpolitiek .......................................................................................... 30
3.2.1. Internationale scenario’s..................................................................................................................... 31
Pagina 1 van 74
, Samenvatting internationale betrekkingen | Remco van der Schoot
3.3. Internationale macht en invloed ................................................................................................................ 32
3.4. Realisme ..................................................................................................................................................... 33
3.4.1. Eigenschappen van realisme ............................................................................................................... 33
3.4.2. Machtsevenwicht en het veiligheidsdilemma ..................................................................................... 33
3.5. Liberalisme ................................................................................................................................................. 34
3.5.1. Liberalisme als theorie van internationale betrekkingen .................................................................... 34
3.5.2. Liberalisme vs. Realisme ..................................................................................................................... 35
3.6. De rationele keuze- en spelttheorie ........................................................................................................... 35
3.6.1. De rationele keuze-theorie ................................................................................................................. 35
3.6.2. Spelttheorie ......................................................................................................................................... 36
3.7. Tragedie van de meent .............................................................................................................................. 37
3.8. Constructivisme.......................................................................................................................................... 37
3.9. Wereldburgerschap .................................................................................................................................... 38
3.10. Politiek-economische theorieën .............................................................................................................. 39
3.10.1. De internationale politieke economie ............................................................................................... 39
3.10.2. Economische benaderingen van de internationale politiek .............................................................. 40
3.11. Traditionele niet-westerse benaderingen ................................................................................................ 41
3.11.1. China ................................................................................................................................................. 41
3.11.2. India................................................................................................................................................... 43
3.11.3. Zuidoost-Azië..................................................................................................................................... 44
3.11.4. De wereld van de Islam ..................................................................................................................... 44
3.12. Kritiek op het westerse systeem .............................................................................................................. 45
3.12.1. Marxisme in Latijns-Amerika ............................................................................................................. 45
3.12.2. Derdewereldbewegingen .................................................................................................................. 45
3.12.3. fundamentalisme .............................................................................................................................. 46
3.12.4. Hedendaagse kritische denkers ........................................................................................................ 47
4. Internationaal publiekrecht .............................................................................................................................. 48
4.1. Actoren in het internationaal recht ........................................................................................................... 48
4.2. De aard van het internationale publiekrecht ............................................................................................. 48
4.3. Beslechten van geschillen .......................................................................................................................... 49
4.4. Bronnen van internationaal recht .............................................................................................................. 50
4.5. Het klassieke volkenrecht .......................................................................................................................... 51
4.6. Moderne onderwerpen van internationaal pubiekrecht ........................................................................... 52
4.7. Vredeshadhaving: het systeem van collectieve veiligheid ......................................................................... 53
5.1. Indeling internationale organisaties .......................................................................................................... 54
5.1.1. Sterkte van staten ............................................................................................................................... 55
5.1.2. Dynamiek van het schema .................................................................................................................. 55
Pagina 2 van 74
, Samenvatting internationale betrekkingen | Remco van der Schoot
5.1.3. Internationale non-gouvernementele organisaties ............................................................................ 56
5.1.4. Integratie, invloed en macht ............................................................................................................... 56
5.2. Theorieën – het realisme ........................................................................................................................... 56
5.2.1. Realisme .............................................................................................................................................. 56
5.2.2. Collectieve veiligheid........................................................................................................................... 56
5.2.3. De VN en de collectieve veiligheidstheorie ......................................................................................... 56
5.2.4. Veronderstellingen van de collectieve veiligheidstheorie .................................................................. 57
5.3. Theorieën – het functionalisme ................................................................................................................. 59
5.3.1. De Vn en het functionalisme ............................................................................................................... 59
5.3.2. Fondsen, programma’s, gespecialiseerde organisatie en andere VN-instellingen ............................. 59
5.4. De NAVO..................................................................................................................................................... 60
6. De Europese Unie .............................................................................................................................................. 61
6.1. Inleiding ...................................................................................................................................................... 61
6.2. Geschiedenis .............................................................................................................................................. 61
6.3. Bevoegdheden en verantwoordelijkheden ................................................................................................ 62
6.4. Twee verdragen ......................................................................................................................................... 63
6.5. Subsidiariteitsbeginsel en artikel 5 VEU ..................................................................................................... 64
6.6. De instelling, organen en agentschappen .................................................................................................. 64
6.6.1. Instellingen .......................................................................................................................................... 64
6.6.2. Organen en agentschappen ................................................................................................................ 66
6.7. Besluitvorming op Europees niveau en rol nationale parlement ............................................................... 66
6.7.1. Co-decisieprocedure ........................................................................................................................... 66
6.8. Juridische instrumenten, eigen middelen, begroting en rechtspersoonlijkheid ........................................ 67
6.9. Externe betrekkingen ................................................................................................................................. 68
6.10. De burger ................................................................................................................................................. 68
6.11. Dreigingen en uitdagingen ....................................................................................................................... 68
6.12. Hervormingen .......................................................................................................................................... 69
8. Andere spelers .................................................................................................................................................. 70
8.2. Veiligheidsbedrijven en private strijdkrachten .......................................................................................... 70
8.2.1. Private strijdkrachten .......................................................................................................................... 70
8.3. Terroristische organisaties ......................................................................................................................... 71
9. Een onzekere toekomst..................................................................................................................................... 73
Pagina 3 van 74
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper RSCHO. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,99. Je zit daarna nergens aan vast.
