Zhora Schorr ISNT 2022
Individuen, sociale netwerken en technologie 2022
Hoorcollege 1: Introductie
• Wat een sociaal netwerk is en wat de belangrijkste
onderdelen en kenmerken zijn
• Wat het onderscheid micro, meso, macro inhoudt
• Hoe je sociale netwerken in kaart kunt brengen
• Wat sociaal kapitaal is
• Hoe verschillende netwerkinvloeden werken
Drie verschillende niveaus, waarmee hele cursus samen te vatten is:
1.Microniveau:
• Individu (Ego) + persoonlijk netwerk met connecties (ties & edges)
(Persoonlijke relaties/sociaal kapitaal)
• Netwerk maakt dingen mogelijk (hulpbronnen) en beperkt
tegelijkertijd (sociale controle in een buurt, of sterke normen in een
vriendengroep bvb).
2. Mesoniveau
• Groepen mensen
• Wat is de structuur van de netwerken? Buurtnetwerken/Verenigingen
• Hoe zorgt dit voor gewenste of ongewenste uitkomsten?
• Polarisatie, collectieve actie/organiseren
3.Macroniveau
• Gehele netwerken
• Grootschalige maatschappelijke veranderingen die bijna iedereen
raken (technische veranderingen/individualisering)
• Grote ‘spelers’ die een invloed hebben op onze netwerken
(Nederlandse overheid die probeert te stimuleren om te netwerken/big
tech bedrijven)
, Zhora Schorr ISNT 2022
Wat is een sociaal netwerk?
Networks are a way of thinking about social systems that focus our attention on the
relationships among the entities that make up the system.” (Borgatti et al. 2013, p. 1)
“A network can be defined as a collection of links between elements of a unit ... Networks
are a mode of organization of complex systems in nature and society”
• Het is een manier van het in kaart brengen/systematiseren/analyseren van onze
sociale wereld, waar de focus vooral ligt op relaties.
• Een netwerk is een verzameling van nodes en ties.
Nodes/Vertices = actoren/spelers in een netwerk (mensen of bedrijven bvb)
Ties/Edges = verbindingen tussen die nodes
Nodes:
- Meer centraal of meer perifeer (in het midden of aan de rand)
- Degree centrality (hoeveel verbindeingen heb je?)
- Closeness centrality
- Betweenness centrality /brokerage
Video (TT):
Hij voorspelt dat er een griepepidemie gaat komen> hoe kan dat?
The degree of a node: Hoeveel connecties heeft iemand? Iemand met veel connecties ligt
centraal in het netwerk en iemand met weinig ligt aan de rand van het netwerk. Dus als
iemand met veel connecties in het midden van het netwerk griep krijgt, dan zal die griep
binnenkort om zich heen slaan. I.p.v. random steekproef van 6 mensen neem je 6 mensen in
het midden van een netwerk.
Hoe spoor je centrale nodes op?
• Vriendschapsparadox: jouw vrienden hebben gemiddeld meer vrienden dan jij. Dus
zij hebben ook weer meer vrienden dan zijzelf, etc.
>Dus een lijst opstellen (video) met die mensen en die centrale nodes met veel ties
worden vaak genoemd.
, Zhora Schorr ISNT 2022
Wat is sociaal kapitaal (SK):
“Social capital is defined as resources embedded in one’s social networks, resources that can
be accessed or mobilized through ties in the networks” and “then generate a return for the
actor. (Nan Lin)
Voorbeeld:
Gegeten in Japan voor een conferentie en teug in NL wilde hij het Japanse bonnetje
declareren, maar dat was lastig. Hij ging dit probleem oplossen dmv zijn sociaal kapitaal. Hij
zette het op facebook met de vraag wat ie nou gegeten had. Hij kreeg allemaal reacties.
De hulpbron in het voorbeeld is de kennis van Japans van een vriendin die had gereageerd
op zijn FB bericht. Uitkomst is door haar kennis kan de bon gedeclareerd worden.
Andere hulpbron is de informatie op de site die doorgestuurd werd.
Sense of sharing: levert social support door te zeggen ‘ik ben niet de enige met dit
probleem.’
SK komt voort uit sociale netwerken.
- Wie ken je en wat hebben ze je te bieden
- Netwerkkenmerken en posities (later in de cursus)
- SK is GEEN uitkomst, SK kan worden gemobiliseerd om een uitkomst te bereiken.
Sociale netwerken → hulpbronnen → uitkomsten
Sociaal kapitaal zit op microniveau
- Het is alleen van jou en niemand anders heeft dat op dezelfde manier, een
individueel goed.
- Maar het bestaat bij de gratie van connecties met hulpbronnen, dus geheel
individueel is het ook weer niet.
Je kan in sociaal kapitaal investeren:
- Netwerken op evenementen
- Sociale interacties (doelbestust of onbewust), band opbouwen met mensen
- Opbouwen mogelijk door uitbreiding
- Afbouwen is ook mogelijk als je je contacten niet onderhoudt, vertrouwen verdwijnt
namelijk (je kan niet 200 euro lenen als je iemand 2 jaar niet hebt gesproken).
Sociaal kapitaal als ruilmiddel (je staat bij diegene in het krijt) of soms als alternatief op
financiële zaken (bvb je moeder die een avondje gratis op je kinderen past).
Clustering is erg belangrijk in netwerken, vaak is er bij clustering iets aan de hand in het
netwerk, dus onderzoek naar het ‘probleem’.
Verschillende soorten netwerkinvloeden:
Video: Als je vrienden obesitas hebben, is de kans groot dat jij het ook hebt. Hoe verder de
obesitas van je is hoe kleiner de kans dat jij het krijgt. Een norm/idee spreidt zich namelijk. Je
vindt dik zijn minder erg, je wordt er meer bij betrokken gaat slechter eten, etc
Drie redenen hiervoor:
, Zhora Schorr ISNT 2022
1. Inductie (spreiding van persoon tot persoon): Sociale beïnvloeding. Als ik gewicht
erbij krijg, dat resulteert dat jij ook gewicht erbij krijgt.
2. Homophily: Wij zijn vrienden want wij hebben hetzelfde gewicht, we begrijpen
elkaar. Mensen gaan met elkaar om omdat ze op elkaar lijken, succesvolle relaties.
3. Confounding: ontmoetingssgelegenheden, mensen lijken op elkaar omdat ze op
dezelfde plekken komen.
Exactitudes: mensen die met elkaar zijn lijken op elkaar door homophily > Mensen gaan
connecties met elkaar aan omdat ze op elkaar lijken.
> datingsites gebruiken homophily d.m.v. algoritmes (bv door vragenlijst van tevoren)
Sociale beïnvloeding (tegenhanger van homophily):
Je gaat niet met elkaar om omdat je op elkaar lijkt, maar je gaat met elkaar om en begint na
een tijd steeds meer op elkaar te lijken omdat je elkaar beïnvloedt (ANWB-koppel).
• Three degrees of influence rule: gedrag spreidt zich uit naar buiten als een waterkring
Clustering is een signaal dat er iets aan de hand is.
1. Homophily
2. Sociale beïnvloeding: normen> je gaat je anders gedragen, anders denken > wat we
allemaal weten uit ons leven d.m.v. ervaringen
3. Ontmoetingsgelegenheden (sportscholen, hobbys, school, supermarkt)
Three degrees of influence rule: invloeden wordt niet alleen bepaald door de mensen die
we kennen, maar zelfs daarbuiten. Je krijgt niet alleen obesitas door het gedrag van mensen
om je heen, maar zelfs van de vrienden van je vrienden.
Dus: Effect (veranderd) gedrag ego beïnvloedt anderen in het netwerk als kringen in het
water
• Zelfs op de derde graad is sprake van sociale invloed op jezelf… Het effect wordt
immers wel minder hoe verder je buiten de kring bent.
Voorbeeld van griep: als een iemand 3 mensen besmet en die ook weer 3 mensen, dan
ontstaat er dus een exponentiële groei. > gaat supersnel.
Verschil griep en obesitas verspreiding: Bij griep is iedereen even besmettelijk, maar bij
obesitas gaat het om gedrag en ieder zijn invloed op gedrag is anders.
Netwerk externaliteiten:
Mensen om jou heen spelen onbewust een rol in jouw beslissingen door veranderen kosten
en baten.
VB: Hoe meer mensen een telefoon gaan kopen, des te handiger wordt het voor jou om een
telefoon aan te schaffen, meer baat bij. Er ontstaat een kritische massa. Mensen in jouw
netwerk doen bepaalde dingen en voor jou bepaalt dat de beslissing. Gebeuren bij politieke
protesten (geen zin om in je eentje te protesteren), bij lid worden van, bij echtscheidingen
(als je veel scheidingen in je netwerk hebt is de kans groter dat je ook gaat scheiden, ze
kunnen advies geven je vrienden).
