Leesverslag waarin het hoorspel Gysbreght van Aemstel, geschreven door Joost van den Vondel, behandelt wordt.
Onderwerpen:
- Primaire gegevens
- Relatie tussen datum opvoering en de oorspronkelijke datum
- Vorm
- Inhoud
- Korte samenvatting van de inhoud (met bron)
- Beoordeling
- Bekendste...
LEESVERSSLAG 6: GYSBREGHT VAN AEMSTEL, de lockdown versie
(hoorspel)
Voor het maken van de opdrachten in dit leesverslag gebruik je:
- de informatie uit het literatuurboekje Renaissance
- de informatie op de website van theater Kwast
- de online tekst van de Gysbreght van Aemstel (bulkboek online die in It’s
Learning staat).
1 Primaire gegevens: genre, regisseur, titel, datum en plaats
a Vermeld de titel en het genre (bijvoorbeeld: komedie, cabaret, tragedie
etc.)
Titel: Gijsbreght van Aemstel lockdown-editie
Genre: Treurspel
b Noteer de naam van het toneelgezelschap en de regisseur
Toneelgezelschap: Theater Kwast
Regisseur: Marloes Verheijen
c Vermeld de schrijver van de tekst waarop het toneelstuk gebaseerd is en
het jaar waarin het oorspronkelijk is geschreven / uitgevoerd
Schrijver: Joost van den Vondel
Jaar: 3 januari 1638
d Noteer de datum en plaats van deze uitvoering (de lockdown versie)
Datum: 03-01-2021
Plaats: Hotel The Dylan die gevestigd is op de plek van de oude Schouburg
e Noteer de namen van de belangrijkste acteurs en welke rol ze spelen
Bert Apeldoorn: Abt Willebord, Vosmeer, Broer Peter, Bisschop Gozewijn &
Rafael
Florus van Rooijen: Gijsbreght van Aemstal & Diedrick van Haarlem
Imre Besanger: Bode
Marius Bruijn: Arend van Aemstel, Poortier van ’t Klooster, Willem van
Egmont & De heer van Vooren
Marloes Verheijen: Klaeris van Velzen
Merel Hutten: Badeloch
2 Beschrijf de relatie tussen de oorspronkelijke datum van
opvoering én de datum waarop dit hoorspel wordt uitgezonden.
De eerste opvoering van het toneelspel Gijsbreght van Aemstal is op 3
januari 1638 opgevoerd in de Amsterdamse Schouwburg. Het hoorspel is
ook opgevoerd op 3 januari, alleen dan in het jaar 2021. De relatie is dus
dezelfde dag in dezelfde maand.
3 Vorm (geen vraag/antwoord verslag, maar een beargumenteerde
verwerking met voorbeelden)
a Hoe wordt het toneelstuk gepresenteerd? Is er sprake van korte scènes of
van langere aaneengesloten stukken?
Het toneelstuk is opgedeeld in 5 bedrijven, hierdoor is er sprake van niet al
te lange scènes die elk hun eigen onderdeel hebben.
b Is er veel actie, of wordt er voornamelijk gepraat?
In het begin wordt er voornamelijk gepraat, met name omdat de list eerst
binnengebracht moet worden en Vosmeer de Amsterdammers moet
, overtuigen om het schip naar binnen te halen, maar niet verder uit te
halen. Pas vanaf de kerstnacht ontstaat er actie, te merken aan de
verandering van toon en spannende muziek om dit op te bouwen.
c Hoe wordt de wisseling van tijd en plaats verduidelijkt? Welke speciale
‘techniek’ wordt hiervoor gebruikt?
Er wordt gebruik gemaakt van een bode die verteld wat er aan de hand is
over iets wat je niet kan zien of merken, waaronder tijd. Als voorbeeld
kwam er na de slotzang een bode die zei: “De vijand is in de stad, de
wraak voor de moord op graaf Floris vaagt aan.” Hierdoor weet je dat de
vijand zich in de stad bevindt.
d Welke middelen gebruikt de regisseur in het hoorspel om spanning op te
wekken?
Er worden instrumenten gebruikt, met name drum om spanning op te
bouwen omtrent spannende stukken. Daarbij wordt er op een wat
spannendere manier verteld wat er gebeurt door de stem te verheffen/
e Beschrijf hoe dit toneelstuk voldoet aan de eisen van een klassiek
toneelstuk uit de Renaissance. Noem de eisen en illustreer die met
voorbeelden uit het toneelstuk.
1) Vijf bedrijven, waarvan de eerste vier eindigen met een slotzang (rei)
Zoals in vraag c ook al beschreven is, eindigden de vier bedrijven met een
slotzang, hierna kwam een bode die ons op de hoogte bracht van een
gebeurtenis. Na de slotzang en bode kwam er een nieuw bedrijf met een
nieuwe scène.
2) Eenheid van tijd, plaats(en) en handeling(en)
De bestorming van Amsterdam is binnen 24 uur gebeurd en voldoet
daardoor aan de eenheid van tijd. Daarnaast vindt het hoorspel zich de
gehele tijd plaats in Amsterdam. Als laatste is de eenheid van handeling de
enige handelingsverloop in het hoorspel, namelijk de bestorming van
Amsterdam.
3) De held staat centraal in de strijd tegen het noodlot
Gijsbrecht staat inderdaad centraal in de val van Amsterdam, echter sterft
hij niet zoals in andere klassieke toneelstukken gebeurd. Dit komt omdat
hij nog een stad in Duitsland moet stichten
4) Deus ex machina:
In het hoorspel is de deus ex machina de aartsengel Rafaël, die Gijsbrecht
en zijn vrouw verteld te vluchten uit Amsterdam en dat binnen 300 jaar
Amsterdam zal herrijzen als een van de grootste steden.
4 Inhoud
a De kerstnacht speelt een belangrijke rol in dit toneelstuk. Beschrijf twee
situaties waarin de kerstnacht gunstig is voor de vijand.
1. Vosmeer kon de vijand overtuigen om het Zeepaard niet verder uit te
laden omdat het bijna kerstavond was, waardoor de mannen die in het
schip waren verstopt niet tevoorschijn kwamen.
2. Iedereen heeft zich verzameld in de kerk op kerstavond om te bidden,
hierdoor kon de vijand makkelijk de stad overnemen en in brandsteken.
b Aan het eind van het toneelstuk wil Badeloch de stad niet ontvluchten. Ze
wil bij haar man Gysbreght blijven, terwijl Gysbreght haar wil behoeden
voor de aanval van de vijand. Hoe wordt dit dilemma opgelost?
Aartsengel Rafael beveelt Gijsbreght te vluchten, waardoor Gijsbreght en
Badeloch samen wel moeten vluchten uit te stad, hierdoor is het dilemma
opgelost.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper emmalynn. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,48. Je zit daarna nergens aan vast.