Tentamen GIO Samenvatting
Stof: H1 t/m H7 Leiderschap in Ontwikkeling, Goossens.
Datum: Woensdag 16-11
Hoofdstuk 1, Wat is leiderschap?
In dit hoofdstuk behandelen we:
- Welke definities van leiderschap zijn er?
- Wat zijn de verschillen en overeenkomsten tussen
leiderschap en management?
- Wat is de relatie tussen leiderschap en macht?
- Hoe wordt leiderschap onderzocht?
- Hoe vind ik de weg in de veelheid van boeken over
leiderschap?
Leider levert verschillende soorten bijdrage aan een
groep/team/organisatie:
1. Veiligheid en bescherming, door onzekerheid te reduceren
en bescherming te bieden. Bijvoorbeeld geven van informatie,
maken van regels, en bieden van werkomgeving. Maar ook het
beschermen van het team tegen onredelijke eisen van het
topmanagement.
2. Inspiratie en zingeving: denkende element. Leider geeft doel
van organisatie als geheel weer, en vertaalt dit naar bijdrage
van ieder individu.
3. Ondersteunen en faciliteren: over de vraag wat er nodig is
om het doel te halen. Het regelen van middelen en inrichten
van processen.
Stoker:
Leiderschap = beïnvloeden van gedrag van (een groep)
medewerkers, door een persoon die ten opzichte van die
medewerkers een formele positie inneemt. Dit beïnvloeden van
gedrag gebeurt door het gebruik te maken van bepaalde
,leiderschapsstijlen, eigenschappen en motivatie en door het
uitvoeren van verschillende activiteiten.
Blanchard:
Leiderschap = het vermogen mensen zodanig te beïnvloeden
dat hun capaciteiten ten goede komen aan het algemeen
belang.
Horizontale arbeidsdeling = dat de verschillende stappen in
het productieproces door verschillende mensen wordt
uitgevoerd. Een inkoper zorgt voor de grondstoffen, iemand
gaat afwegen, iemand kneedt het deeg, de ander verpakt, en
de ander snijdt.
Iemand die macht heeft = hij/zij het vermogen heeft de loop
der dingen naar zijn/haar hand te zetten. Wie macht heeft,
heeft controle over de situatie. Verschillende soorten macht:
1. Formele macht, macht die je hebt op basis van je functie of
positie. Is hierbij sprake van onderliggende wetten en
regelgeving noemen we het ook wel legitieme macht.
2. Expertisemacht, wanneer de macht gebaseerd is op iemands
ervaring of iemands kennis dan spreken we van gezag of
autoriteit.
3. Referentiemacht, iemands charisma of uitstraling. Heeft
invloed door rolmodel te zijn.
Met invloed heb je effect op keuzes die anderen maken, zonder
dat je dwang gebruikt.
Motivatie kunnen we opvatten als de intensiteit, richting en de
volharding van pogingen om een doel te bereiken.
Samenvatting
Er zijn verschillende definities van leiderschap. De elementen in
deze persoon zijn:
- De persoon van de leider
- Een groep volgers
- De relatie tussen leider en volger
- Een gezamenlijk doel en motieven om dat doel te bereiken
- Het gedrag van alle betrokkenen
2
,Blanchard voegt daar een morele dimensie aan toe wanneer hij
stelt dat leiderschap het vermogen is mensen zodanig te
beïnvloeden dat hun capaciteiten ten goede komen aan het
algemeen belang.
Wat zijn de verschillen en overeenkomsten tussen
leiderschap en management?
Er zijn 3 vragen relevant wanneer je een activiteit onderneemt:
wat ga ik doen, hoe ga ik het doen en waarom ga ik het doen.
Deze vragen gelden ook teams en voor hele organisaties. De
antwoorden op de eerste twee vragen horen bij het domein van
management. Het omvat onder andere taken en middelen
verdelen, processen inrichten, beheren en controleren.
Leiderschap houdt zich vooral met de laatste vraag bezig. Deze
waaromvraag heeft te maken met zingeving en motivatie.
Wat is de relatie tussen leiderschap en macht?
Onder macht verstaan we het vermogen de loop der dingen
naar je hand te zetten. Wie macht heeft, heeft controle over de
situatie .In zijn pure vorm betekent dit macht dat je iemand iets
kunt laten doen, zelfs als die persoon dat niet wil, of als het
tegen zijn belang in gaat. We onderscheiden 3 soorten macht:
- Formele macht: op basis van positie of functie, met
middelen om de macht af te dwingen
- Expertise macht: gezag of autoriteit op basis van kennis
en ervaring
- Referentiemacht: invloed op basis van eigenschappen die
door volgers gewaardeerd worden.
Hoofdstuk 2, wie is de leider?
In dit hoofdstuk behandelen we:
- Is leiderschap aangeboren of aangeleerd?
- Welke overeenkomsten zien we in de eigenschappen van
leiders?
- Zijn vrouwen betere leiders?
3
, - Wat is dat toch met leiders die uit de bocht vliegen?
- Welke manieren van denken hebben leiders nodig?
Eigenschappen van leiders:
1. gedrevenheid
2. leiderschapsmotivatie
3. eerlijkheid en integriteit
4. Zelfvertrouwen
5. Cognitieve vermogens, het kunnen verwerken van grote
hoeveelheden informatie.
6. Kennis van het bedrijf
7. Overige kenmerken
Tegenwoordig is de Big Five-test een veelgebruikt instrument:
1. Extravert (tegenover Introvert).
2. Vriendelijk (tegenover het eigen belang vooropstellen)
3. Zorgvuldig (tegenover gemakzuchtig, chaotisch)
4. Emotioneel stabiel (tegenover neurotisch)
5. Open (tegenover behoudend)
De uitgebreide Big5 test, wordt nu wel HEXACO genoemd.
De fysieke verschillen tussen man en vrouw= duiden we aan
met sekse.
Het tweede verschil noemen we gender: de sociaal-culturele
constructie van iemands geslacht.
5 verschillende mindsets van een manager:
- Reflectie: stelt de leider in staat om te leren, door het
eigen handelen, gevoelens en overtuigingen onder de loep
te nemen.
- Analyse: maakt het mogelijk grote hoeveelheden info te
verwerken, patronen te herkennen.
- Context: moet zicht bewust zijn van de omgeving waar
hij/zij in opereert.
- Relaties: collaboratieve werkwijze, gericht op het aangaan
en onderhouden van relaties.
4
