Dit is een samenvatting van Thema 2. Voortplanting van Biologie voor jou (4 vwo). De samenvatting bevat informatie uit het boek en aanvulling van de docent. Alles is overzichtelijk en uitgebreid weergegeven. Het document bevat een begrippenlijst, inclusief definities. Veel plaatjes verduidelijken d...
Inhoudsopgave
§2.1. Ongeslachtelijke voortplanting.................................................................................................2
Celdeling.............................................................................................................................................2
Op natuurlijke wijze............................................................................................................................2
Op kunstmatige wijze.........................................................................................................................2
Celcyclus.............................................................................................................................................2
Mitose................................................................................................................................................4
Klonen................................................................................................................................................5
§2.2 Geslachtelijke voortplanting......................................................................................................5
Celfusie...............................................................................................................................................5
Meiose................................................................................................................................................5
Zaadcellen..........................................................................................................................................6
Eicellen...............................................................................................................................................6
Bevruchting........................................................................................................................................6
§2.3 Hormonen.................................................................................................................................8
Geslachtshormonen...........................................................................................................................8
Hypofyse en hypothalamus................................................................................................................8
Regeling bij de man............................................................................................................................8
Regeling bij de vrouw.........................................................................................................................9
§2.4 Zwanger...................................................................................................................................10
HCG..................................................................................................................................................10
Embryonale ontwikkeling.................................................................................................................10
Ontwikkeling van de placenta..........................................................................................................10
Cel differentiatie...............................................................................................................................11
Stamcellen........................................................................................................................................11
De geboorte......................................................................................................................................11
§2.5 Seksualiteit..............................................................................................................................12
Puberteit en adolescentie.................................................................................................................12
Seksualiteit.......................................................................................................................................12
Seksuele diversiteit...........................................................................................................................12
Seksueel geweld...............................................................................................................................12
§2.6 Soa’s en geboorteregelingen....................................................................................................12
Zwangerschap voorkomen...............................................................................................................13
§2.7 Ongewenst kinderloos..............................................................................................................14
Ongewenst kinderloos......................................................................................................................14
Ki en ivf.............................................................................................................................................14
Begrippenlijst..................................................................................................................................14
1
,§2.1. Ongeslachtelijke voortplanting
Celdeling
Bij celdeling ontstaan uit één moedermelk twee dochtercellen.
o De dochtercellen bevatten dezelfde informatie voor erfelijke eigenschappen als
moedercel.
Op natuurlijke wijze
Ongeslachtelijke voortplanting: reproductie waarbij één ouderlijk individu is betrokken.
o De nakomelingen zijn genetisch identiek aan de ouder.
o Bacteriën en archaea planten zich ongeslachtelijk voort door zich te delen.
o Bij meercellige organismen groeit een deel van het organisme uit tot een nieuw
organisme.
Uitlopers bij aardbeien.
Aardappelplanten vormen knollen met knoppen. Uit elke knol kan 1
aardappelplant ontstaan.
Bolgewassen planten zich voort door bollen.
Uit poliepen ontstaan nieuwe poliepen door knopvorming.
Op kunstmatige wijze
Ongeslachtelijke voortplanting kan op kunstmatige
wijze plaatsvinden.
o Stekken.
o Weefselkweek: stukjes weefsel van een
plant worden op een geschikte
voedingsbodem met plantenhormonen
gebracht. Ongedifferentieerd weefsel
ontstaat callus, hieruit groeien plantjes.
Kloon: een organisme dat door ongeslachtelijke
voortplanting uit één organisme is ontstaan.
(Vooral met de weefseltechniek.)
Celcyclus
Voorafgaand aan een celdeling vindt DNA-replica (DNA-synthese) plaats.
o Van elk DNA-molecuul wordt een kopie gemaakt.
o Vlak voor een celdeling spiraliseert het DNA, waarbij de beide DNA-moleculen aan
elkaar blijven zitten.
o Bij planten, dieren en schimmels begint een celdeling met de deling van de celkern.
De kerndeling heet mitose.
o Centromeer: de plaats waar de DNA-moleculen nog aan elkaar zitten. Zoals de DNA-
moleculen aan elkaar vastzitten, worden ze chromatiden genoemd.
De celcyclus bestaat uit de interfase en de mitose.
o De interfase bestaat uit de G1-fase, de S-fase en de G2-fase.
o Tijdens de interfase zijn de chromosomen niet zichtbaar.
De G0-fase is een rustdagen waarin geen celdeling plaatsvindt.
G1-fase: periode tussen mitose en DNA-replica. Hier vindt plasmagroei plaats.
S-fase: periode waarin DNA-replica plaatsvindt.
2
, G2-fase: periode tussen S-fase en mitose. Hier vindt verdere groei en ontwikkeling van
celorganellen plaats.
Er zijn controlepunten tijdens de G1-fase, de G2-fase en de M-fase.
M-fase: periode van mitose en celdeling.
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper AdVisser. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.
