100% tevredenheidsgarantie Direct beschikbaar na betaling Zowel online als in PDF Je zit nergens aan vast
logo-home
Eerder door jou gezocht
Eerder door jou gezocht
logo
Samenvatting Hoofdstuk 13 - Sensorisch stelsel €2,99   In winkelwagen
Snel navigeren naar
Voorbeeld
  2.  
  3. Hogeschool Rotterdam (HR)
  4.  
  5. Anatomie en fysiologie

Samenvatting

Samenvatting Hoofdstuk 13 - Sensorisch stelsel

1 beoordeling
 401 keer bekeken  4 keer verkocht

Samenvatting hoofdstuk 13, sensorisch stelsel

Voorbeeld 2 van de 11  pagina's

Document informatie

  • 8 maart 2016
  • 11
  • 2015/2016
  • Samenvatting

Onderwerpen

Geschreven voor

Alle documenten voor dit vak (57)

1  beoordeling

review-writer-avatar

Door: aniharutunjan • 8 jaar geleden

Verkoper

avatar-seller
Mell-l

Ontvangen beoordelingen

Voorbeeld van de inhoud

Samenvatting anatomie en fysiologie van de mens
Hoofdstuk 13 Sensorisch stelsel

De sensorische informatie die aan het zenuwstelsel wordt aangeboden wordt sensoriek genoemd. Alle
organen die betrokken zijn bij de sensoriek vormen samen het sensorische stelsel. Sensorische informatie
kan van de buitenwereld afkomstig zijn; je kunt bijvoorbeeld lekker eten ruiken, warmte voelen, muziek
horen en de woorden die je nu leest zien. Ook in het lichaam zitten veel sensoren waarmee je bepaalde
prikkels kunt waarnemen, zoals kiespijn, buikpijn, stijve spieren, honger en dorst.

13.1 Sensoren
Een sensor (receptor=ontvanger) is een gespecialiseerde cel die prikkels opvangt en in impulsen omzet.
Er zijn verschillende prikkels, bijvoorbeeld:
 Warmte
 Licht
 Geluid
 Chemische stoffen

Een prikkel is een veranderde omstandigheid in de omgeving van de sensor.

13.1.1 Indeling van de sensoren
Op basis van de prikkelherkomst
Op basis van de herkomst van de prikkels, kunnen sensoren ingedeeld worden in:
 Exterosensoren
 Propriosensoren
 Interosensoren

Exterosensoren:
 Ontvangen prikkels van de buitenwereld
 Liggen in de zintuigen: neus, tong, huid, oog en oor
 Maken deel uit van de animale sensoriek

Propriosensoren:
 Ontvangen prikkels van het bewegingsapparaat en het evenwichtsorgaan
 Liggen in spieren, pezen en gewrichten (motoriek) en in binnenoor (evenwicht)
 Maken deel uit van de animale sensoriek

Interosensoren:
 Ontvangen prikkels vanuit de wand van de holle organen
 Liggen onder andere in bloedvaten, mondholte, darmkanaal, longen en urinewegen
 Maken deel uit van de vegetatieve sensoriek

Op basis van de prikkelsoort
Op basis van het soort prikkel, kunnen sensoren ingedeeld worden in:
 Chemosensoren
 Mechanosensoren
 Thermosensoren
 Fotosensoren
 Nocisensoren

Chemosensoren: nemen chemische prikkels waar (reuk,- en smaakstoffen, koolstofdioxide, osmotische
waarde en zuren), voorbeelden:
 Smaaksensoren (tong)
 Reuksensoren (neus)
 Osmosensoren (hypothalamus, registeren de natriumgehalte in het bloed)

1

,  Chemosensoren (wand van de aortaboog, nemen verandering van de zuurgraad in het bloed
waar)
Mechanosensoren: nemen mechanische prikkels waar (druk, trilling, vloeistofbeweging en trekspanning),
voorbeelden:
 Tast- en druksensoren (huid)
 Spierspoelen (skeletspieren)
 Pees- en gewrichtssensoren
 Sensoren die vloeistoftrilling en beweging waarnemen (oor)
 Bloeddruksensoren (in aorta en halsslagaders)
 Rekkingsgevoelige sensoren (longweefsel en urineblaas)

Thermosensoren: nemen temperatuurveranderingen waar, voorbeelden:
 Koude- en warmtesensoren (huid en hypothalamus)

Fotosensoren: nemen lichtprikkels waar (elektromagnetische straling), alleen in het netvlies van de ogen

Nocisensoren: nemen dreigende beschadiging van weefsel waar (vrije zenuwuiteinden), overal in het
lichaam aanwezig

13.1.2 Algemene kenmerken
Sensoren hebben de volgende algemene kenmerken:
 De sensor transformeert een bepaalde vorm van energie (chemische, mechanische,
elektromagnetische, thermische) altijd in elektrische energie (impuls), de laagste prikkelsterkte die
een impuls opwekt is de prikkeldrempel; De elektrische lading die in de sensor als gevolg van de
prikkeling ontstaat, heet de sensorpotentiaal
 De sensor is gevoelig voor een specifieke prikkel, dat is de adequate prikkel;
 Prikkeling van de sensor heeft een specifieke waarneming tot gevolg, bepaald door de plaats in
de hersenschors waar de prikkel naartoe gaat;
 Elke sensor heeft een specifiek bereik;
 Sensoren vertonen adaptatie: bij gelijkblijvende prikkeling worden er meer (positieve adaptatie)
of minder impulsen (negatieve adaptatie) opgewekt;
 Discriminatievermogen: het vermogen om prikkels gescheiden waar te nemen.

13.2 Reukzintuig
Het reukzintuig is de neus. Ruiken gebeurt met 100 miljoen reuksensoren in het reukslijmvlies boven in
de neusholte.

Reuksensoren:
 Zijn dunne, langgerekte cellen met draadvormige uitlopertjes (cilia) die in de neusholte uitsteken
 Lopen aan de andere kant uit in reukharen (fila olfacotria) die via openingen in het emoid naar
de bulbus olfactorius gaan.
 De bulbus olfactorius is het begin van de reukzenuw (N. olfacotrius) die verbindingen heeft met
de hersenstam, limbische systeem, hypothalamus en hersenschors.

Ruiken
Reuksensoren zijn chemosensoren: ze nemen opgeloste stoffen waar.
Er zijn ontelbaar veel geuren en de mens kan er duizenden onderscheiden, maar er bestaat niet voor elke
geur een reuksensor. De meeste geuren zijn combinaties van een aantal primaire geuren die wel door
aparte reuksensoren kunnen worden waargenomen. Elke reuksensor kan één primaire geur waarnemen.
Primaire geuren:
 Rottingsgeur (bedroven ei of vlees, rioollucht)
 Scherpe geuren (schroei- of brandgeur, rook)
 Muskusgeur (lichaamsgeur, zweet)
 Geur van etherachtige stoffen (gassen, benzine, spiritus en ether)


2

Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:

Verzekerd van kwaliteit door reviews

Verzekerd van kwaliteit door reviews

Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!

Snel en makkelijk kopen

Snel en makkelijk kopen

Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.

Focus op de essentie

Focus op de essentie

Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!

Veelgestelde vragen

Wat krijg ik als ik dit document koop?

Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.

Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?

Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.

Van wie koop ik deze samenvatting?

Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Mell-l. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.

Zit ik meteen vast aan een abonnement?

Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.

Is Stuvia te vertrouwen?

4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)

Afgelopen 30 dagen zijn er 62555 samenvattingen verkocht

Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen

Start met verkopen
€2,99  4x  verkocht
  • (1)
  Kopen