- Hormoon : in het lichaam gevormde chemische stof die via bloed
gaat, regelt orgaan of weefsel. Het zijn boodschappers die aan een
, receptor kleeft, soort van puzzel op het membraam van een cel of
cytoplasma, waardoor de cel de boodschap gaat kopiëren.
- Endocriene klieren : klier binnen bloedbaan
- Exocriene klieren : klier buiten bloedbaan, uitwendig
- Pancreas is zowel endocrien als exocrien > vertering van het eten
en zorgen voor de suikergehalte in je bloed is endocrien, en maakt
enzymen (sap) aan voor de vertering van de voedsel > exocrien =
het sap
- Peptide hormonen : gemaakt op basis van eiwitten, waterachtig, zijn
voor rode bloedcellen, spiermassa en groeihormoon. Kunnen niet
door membranen heen, zoeken receptoren op het membraan
- Steroïde : vet oplosbaar, wordt gemaakt uit cholesterol. Zijn voor de
testosteron, cortison, aldosteron, en oestrogeen
- De 6 belangrijke hormoonklieren :
1. Hypofyse (voorkwab en achterkwab)
2. Schildklier / thyreoid
3. Bijschildklieren
4. Bijnieren
5. Mannelijke en vrouwelijke geslachtsklieren
6. Alvleesklier / pancreas met de eilandjes van Langerhans
- Hypofyse : weegt 0,5 gram en niet groter dan een erwt, bestaat uit 2
delen en ligt onder de hersenen in het Turkse zadel (uitholling van
het wiggenbeen) Zonder hypofyse kan je lichaam geen hormonen
aanmaken.
- Voorkwab : maakt de hormonen
- Achterkwab : maakt niets, slaat alleen onderstaande
hormonen op
-
- FSH : Follikel Stimulerend Hormoon
, - ADH : anti diuretisch hormoon – urine producerende hormoon : zorgt
ervoor dat urine omlaag krijgt. Hoe hoger de ADH, hoe minder urine
je hebt. Als je ADH laag is, dan plas je veel. Werkt op de nieren.
- Oxytocine: ‘knuffelhormoon’; wekt weeën op, zorgt voor binding tussen
moeder&baby, en afgifte van melk. Werkt op glad spierweefsel in
borsten en baarmoeder.
- Aldosteron komt van de bijnierschors en werkt op de nieren
Hormoon Werkt op Functie
Groeihormoon Hele lichaam - Lentegroei botten
- Ontwikkeling
spierweefsel
Bijnierschors Stimulerend Bijnierschors Stimuleren van productie van
hormoon (ACTH) o.a. aldosteron en cortisol
Schildklier stimuleren Schildklier Stimuleren van productie
hormoon (TSH) thyroxine
Geslachtsklier stimulerend Eierstokken FSH : stimuleert follikelrijping
hormoon (FSH en LH) Zaadballen en ovulatie/productie van
zaadcellen.
LH : stimuleert productie van
progesteron/testosteron
Prolactine Borstklier Stimuleert de melksecretie
Hypofyse maakt de volgende hormonen aan :
Hypothalamus : controleert autonome zenuwstelsel en het endocriene
systeem. Regelt temperatuur, RR etc. Verbinding hypofyse met
hersenstam.
Feedbackmechanisme : hypothalamus werkt met hypofyse. Ze werken ook
samen met de autonome zenuwstelsel.
Schildklier : zorgt voor verbranding in rust. Noemt ook wel
grondstofwisseling of basaalmetabolisme. Ligt tegen het strottenhoofd,
bestaat uit 2 lobben die met elkaar verbonden zijn. Heeft jodium nodig
voor ontwikkeling en productie.
- Thyroxine maakt schildklier aan. Heet ook T4.
- TSH : wordt door hypofyse gemaakt. Als die verhoogt is, is T4
verlaagd. Dat is dan hypo. Dus TSH zelf zegt niet alles, T4 is ook
belangrijk. Dat is bepalend.
- Snelle schildklier : ziekte van Graves > medicatie of operatie met
bestraling (schildklier kleiner maken)
- Trage schildklier : ziekte van Hashimoto > medicatie
Bij te snelle schildklier is medicatie : thyreostatica ; merk > thiamazol of
>strumazol
Bij te trage schildklier is medicatie : thyreomimetica ; merk >
levothyroxine, >thryax
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper saraceylin. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.
