Samenvatting
Samenvatting Biologie voor jou vwo 4 thema 5 Ecologie
- Vak
- Biologie
- Niveau
- VWO / Gymnasium
Complete samenvatting thema 5 ecologie (vwo 4)
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 6 pagina's
Voorbeeld 2 van de 6 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Voorbeeld van de inhoud
Samenvatting BvjVwo 4b Thema 5 Ecologie
Thema 5 Ecologie
Basisstof 1 Ecologie op alle organisatieniveaus
Organismen worden beïnvloed door hun omgeving, maar omgekeerd de omgeving ook door
de organismen die er leven
Organisatieniveaus;
- Molecuul (DNA)
- Celorganellen (celkern)
- Cel
- Weefsel (botweefsel)
- Orgaan (dijbeen)
- Orgaanstelsel (skelet/beenderstelsel)
- Organisme/Individu
- Populatie (= groep organismen van dezelfde soort die onderling voortplanten)
- Levensgemeenschap (= alle biotische factoren in een gebied)
- Ecosysteem (= alle biotische & abiotische factoren in een begrensd gebied)
- Biosfeer/systeem aarde (alle ecosystemen bij elkaar)
eDNA = environmental DNA (DNA dat laat zien welke diersoorten in gebied voorkomen)
Ecogenomica = onderzoeksgebied waar aan de hand van het genoom (alle DNA-moleculen
in een cel van een organisme) soorten in een gebied worden vastgesteld
Biotische factoren; invloeden afkomstig van de levende natuur (niet aanwezig op planeet)
- Voedselaanbod, parasieten, concurrentie, predatie
Abiotische factoren; invloeden afkomstig van de levenloze natuur (wel aanwezig op planeet)
- Licht, wind, neerslag, temperatuur, zuurstofgehalte van het water, grondsoort
Autotroof: zelf organische stoffen aanmaak
Heterotroof: eten om aan organische stoffen te komen
Emergente eigenschappen; eigenschappen die specifiek zijn voor dat niveau
(populatie > dichtheid, geslachtsverhouding, geboorte-/sterftecijfer)
(levensgemeenschap > biodiversiteit, complexiteit)
Populaties krijgen te maken met;
- Voedselconcurrentie
- Coöperatie
- Nest concurrentie
- Partner concurrentie
- Predatie (predator of grazer)
- Ziektes (bacteriën/virussen)
- Parasieten
, Basisstof 2 Organismen
Bodem
Zand Klei
Grote bodemdeeltjes Kleine bodemdeeltjes
Veel lucht Weinig lucht
Weinig water Veel water
Kan water niet goed vasthouden Kan water goed vasthouden
Humus verbetert structuur bodem/gaat uitspoeling mineralen > diepere bodemlagen tegen
Licht
Zonplanten groeien bij hoge lichtintensiteit, schaduwplanten bij lage
Daglengte heeft invloed op tijdstip voortplanting
Water
Landplanten in een;
- Vochtig milieu; zwak ontwikkelde wortelstelsels, bladeren met dunne cuticula (vettig
laagje), veel huidmondjes
- Droog milieu; goed ontwikkelde wortelstelsels, bladeren met dikke cuticula, weinig
huidmondjes (onderkant van de bladeren)
Temperatuur
Enzymactiviteit is afhankelijk van temperatuur, te hoog > enzym kapot (NIET DOOD)
Poikilotherme dieren (wisselende lichaamstemperatuur)
Homoiotherme dieren (constante lichaamstemperatuur)
Lage temperatuur; poikilotherme dieren kunnen niet actief zijn
Warme gebieden; lichaams uitsteeksels bij homoiotherme dieren zijn groter dan in koude
Tolerantie
= het vermogen van organismen om schommelingen in een abiotische factor te verdragen
Areaal = verspreidingsgebied van een soort
Tolerantiegrens; de uiterste waarde waarbij organismen van de soort kunnen overleven
Die abiotische factor (waarvan die grens is
overschreden) is dan de beperkende factor
> bepaald hoeveel organismen in een bepaald
gebied kunnen overleven
Optimum = de factorwaarde die het gunstigst is
voor het organisme
x-as: abiotische factor
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper sanne035. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 53068 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen
