Definitie
We hebben ons zenuwstelsel nodig om communicatiegedrag te vertonen. Wanneer er een verstoring is in
ons zenuwen/een zenuwletsel optreedt dan zorgt dit voor problemen binnen ons communicatiegedrag.
1.1Neurogene communicatiestoornissen
Deze stoornis zal ontstaan door problemen binnen ons zenuwen. Hierbij kunnen we drie types
onderscheiden. Deze drie types kunnen geïsoleerd of gecombineerd voorkomen.
Afasie
Dysartrie
Apraxie
1.1.1 Afasie
Definitie
Het verlies van het gebruik van taal ten gevolge van een hersenbeschadiging en omvat een verlies in
decodering en encodering van betekenisvolle en linguïstische elementen.
Dit zal voor problemen zorgen bij het begrijpen, formuleren of het gebruiken van verbale boodschappen.
Hierbij zal zowel gesproken als geschreven taal aangetast worden.
1.1.2 Dysartrie
Dit is een stoornis in het uitvoeren van spraakbewegingen. Hierbij is de spraakmusculatuur gedeeltelijk
aangetast/gestoord. Hierdoor zal er een gestoorde coördinatie van de spraakbewegingen optreden. Dit
speelt samen met de motorische functies.
Ademhaling
Fonatie
Resonantie
Articulatie
Prosodie
1.1.3 Apraxie (spraakapraxie)
Een stoornis in het programmeren van de spraakmusculatuur. Er ontstaat een probleem bij het
programmeren van de achtereenvolgende spierbewegingen voor de bewust productie van woorden.
Er is geen gehele of gedeeltelijke verlamming
1
,Maud Comyn Neurogene communicatiestoornissen 1
Maar de patiënt weet niet goed meer welke opeenvolgende bewegingen hij precies moet
gebruiken.
Hoofdstuk 1: Neurofysiologische en
neuropsychologische beschouwing
1.Neuro-anatomie en neuro-fysiologie
De plaats van de laesie in het zenuwstelsel bepaalt de aard van de communicatiestoornis. Hierin kunnen
we kiezen het centrale en het perifere zenuwstelsel.
1.1 Het centrale zenuwstelsel
Het centrale zenuwstelsel bestaat uit
De hersenen
= bij het communiceren spelen onze hersenen een grote rol
o Grote hersenen
o Kleine hersenen
o De hersenstam
Het ruggenmerg
1.1.1 De grote hersenen
De grote hersenen bestaan uit twee hemisferen
De linkerhemisfeer (met vijf hersenkwabben)
o Frontale kwab
o Temporale kwab
o Pariëtale kwab
o Occipitaele kwab
o De centrale kwab/insula
De rechterhemisfeer (met vijf hersenkwabben)
o Frontale kwab
o Temporale kwab
o Pariëtale kwab
o Occipitaele kwab
o De centrale kwab/insula
1.1.1.1 De cortex
De cortex
Bestaat uit neuronen in verschillende lagen
Dunne grijze schorslaag
o Die uit cellichamen en kleine bloedvaatjes bestaat
Bevat gyri
2
,Maud Comyn Neurogene communicatiestoornissen 1
Bevat sulci
Bevat fissurae (= grote en diepe groeven)
De sulcus centralis (Rolando)
Is instaat voor een willekeurige motoriek
Onderverdeling van de corticale oppervlakten (de vier hersenlobben)
De vier verschillende lobben kunnen we aan vier verschillende functies linken
o Brodmann
Onderscheidde zevenenveertig cytoarchitecturale regio’s waarmee de cerebrale cortex in
kleinere anatomische verschillende regio’s kon worden onderverdeeld.
De cortex en de interne structuren
Thalamus
o Bestaat uit een netwerk met allerlei verschillende neuronen (= de grijze stof)
o Axonale zenuwbanen (= de witte stof)
= Deze lopen van en naar de cortex, deze axonale zenuwbanen zorgen voor de verbinding
van de verschillende structuren.
De motorische en sensorische cortex van de cortex
Het motorische gedeelte (= anterieure gedeelte -> licht vooraan)
o Frontale kwabben links en rechts
Het sensorische gedeelte (= posterieure gedeelte -> licht achteraan)
o Occipetaalkwabben
o Temporaalkwabben
o Parietaalkwabben links en rechts
Deze kwabben kunnen beide opgedeeld worden in een secundair en primaire zone
Primair secundaire sensorische area’s
Zorgt voor een visuele verwerking van informatie (links en rechts)
o Deze liggen in de occipitale kwab
Primair secundaire area’s
Zorgt voor de auditieve zone (= auditieve verwerking van informatie)
o Deze liggen in de frontale kwab
Somatopische organisatie
Een bepaalde prikkel in de ene lichaamshelft komt overeen met een bepaalde plaats in de cortex van de
andere hemisfer.
Dit wordt gelokaliseerd in de motorische cortex
Lichaamsdelen
Hand, tong, aangezicht (= hiervoor zijn er meer bezenuwing voor nodig)
o Deze zorgen dan ook voor willekeurige bewegingen
3
, Maud Comyn Neurogene communicatiestoornissen 1
Secundaire motorische area’s
Situeert zich in het premotorische gebied
Organiseren en programmeren van bewegingen
o Kan leiden tot apraxie
De tertaire zone
Thv het prefrontale gebied
Staat in verbinding met alle andere gebieden van de hersenen
o Kan leiden tot gebrek aan initiatief
Een leasie in de primaire zone veroorzaakt een verlamming in de contralaterale lichaamshelft, een leasie in
de secundaire zone een apraxie en een leasie in de tertaire zone kan leiden tot gebrek aan initiatief.
1.1.1.1.2 Het sensorisch gebied
Primair sensorische area’s
Zijn afferent (= zijn afvoerend)
Dit zal weergeven wat er in de zintuigen gebeurt/ zintuigelijke waarneming
o Zien (oog), horen (oor) en lichamelijke gewaarwording (proprioceptie)
De hersengebieden liggen contralateraal (gekruist)
Dit wil zeggen dat de somatosensorische area’s geprikkeld worden vanuit de contralaterale
lichaamshelft. Men spreek van een somatotopische organisatie.
Conclusie primair sensorische area’s
Visueel, auditief en tactiele verwerking
Somatotopische contralaterale organisatie (= zal gekruist werken)
Secundaire en tertaire sensorische area’s
Hoe complexer de processen worden, hoe minder ze op een bepaalde plaats in de hersenen
gelokaliseerd worden. Er zijn dan vaak meerdere delen van de hersenen betrokken.
(Voorbeeld: taal, geheugen, spreken en denken)
Hierbij spreken we over een verschil tussen de linker- en rechterhemisfeer. Het verschil hiertussen
speelt een grote rol in de taal- en spraakfuncties.
1.1.2 De hersenstam
Dit kunnen we in drie onderdelen verdelen
Mesencephalon
Pons
Medulla oblongata
De hersenstam bevat craniale zenuwen die in de hersenen ontspringen.
1.1.3 Het cerebellum of de kleine hersenen
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper maudcomijn1. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.