Deze samenvatting gaat over alle literatuur (artikelen + boeken) voor 'gedrag in de klas'.
Hoofdstukken uit de volgende boeken zitten in deze samenvatting:
- De sociale ontwikkeling van het schoolkind
- Handboek diagnostiek in de leerlingbegeleiding: Kind en context
- Observeren in psychologie...
Inhoud
Sociaal-emotionele ontwikkeling 1:........................................................................................................4
Hoofdstuk 1: Het sociale ontwikkelingstraject (Van der Ploeg)..........................................................4
Stichting School en Veiligheid (z.d.). Groepsdynamica in de klas.......................................................5
Sociaal-emotionele ontwikkeling 2:........................................................................................................6
Hoofdstuk 9: Het populaire kind (Van der Ploeg)...............................................................................6
Hoofdstuk 11: Leidinggevende kinderen (Van der Ploeg)...................................................................7
Hoofdstuk 12: Afgewezen kinderen (Van der Ploeg)..........................................................................8
Hoofdstuk 13: Eenzame kinderen (Van der Ploeg)...........................................................................10
Sociaal-emotionele ontwikkeling 3:......................................................................................................12
Hoofdstuk 14: Gepeste kinderen (Van der Ploeg).............................................................................12
Huitsing et al. (2015). Pesten als groepsproces................................................................................13
De Leeuw et al. (2019). Young children’s perspectives on resolving social exclusion within inclusive
classrooms........................................................................................................................................15
Observeren:..........................................................................................................................................16
Hoofdstuk 1: Dataverzameling door observatie (Goossens).............................................................16
Hoofdstuk 2: Naar een observatiesysteem.......................................................................................17
Hoofdstuk 3: De regels van het spel, van categorieën naar cijfers...................................................18
Hoofdstuk 4: De registratie van intensiteit.......................................................................................19
Hoofdstuk 5: Overeenstemming van observatoren (5.1-5.4)...........................................................20
Hoofdstuk 6: Betrouwbaarheid en validiteit (6.3-6.4)......................................................................21
Hoofdstuk 9: Observatie ten bate van de therapeutische ingreep (9.1-9.6).....................................22
Meervoudig risicomodel 1:...................................................................................................................24
Hoofdstuk 2: De invloed van het gezin (Van der Ploeg)....................................................................24
Hoofdstuk 6: De sociaal-economische situatie (Van der Ploeg)........................................................25
Hoofdstuk 12: Opvoeding en gezin (Verschueren & Koomen).........................................................26
Weaver & Schofield (2015). Mediation and moderation of divorce effects on children’s behavior
problems..........................................................................................................................................27
Meervoudig risicomodel 2:...................................................................................................................29
Hoofdstuk 4: De vrije tijd (Van der Ploeg).........................................................................................29
Hoofdstuk 7: Waarom kiezen kinderen voor elkaar? (Van der Ploeg)..............................................30
Hoofdstuk 8: Vriendschappen (Van der Ploeg).................................................................................30
Hoofdstuk 13: Relaties tussen kinderen op school (Verschueren & Koomen)..................................32
Attar-Schwartz et al. (2019). The role of classmates’ social support, peer victimization and gender
in externalizing and internalizing behaviors among Canadian youth................................................34
Meervoudig risicomodel 3:...................................................................................................................36
1
,Gedrag in de klas – PABA-A308
Van der Ploeg (2013). Stress bij kinderen.........................................................................................36
Hoofdstuk 2: Coping.....................................................................................................................36
Hoofdstuk 3: Wanneer is een copingstrategie effectief?..............................................................37
Hoofdstuk 10: Zelfconcept (Verschueren & Koomen)......................................................................38
Meervoudig risicomodel 4:...................................................................................................................40
Hoofdstuk 3: De school (Van der Ploeg)...........................................................................................40
Hoofdstuk 14: Didactisch en pedagogisch handelen van leerkrachten (Verschueren & Koomen).. .41
Hoofdstuk 15: Interacties tussen leerkrachten en individuele leerlingen (Verschueren & Koomen)
..........................................................................................................................................................44
Sprouls et al. (2015). Is positive feedback a forgotten classroom practice? Findings and implications
for at-risk students...........................................................................................................................46
Gedragsproblemen 1:...........................................................................................................................47
Hoofdstuk 8: Executieve functies (Verschueren & Koomen)............................................................47
Batstra et al. (2021). Teachers With Special Needs. De-Psychiatrization of Children in Schools......48
Diamond, A., & Ling, D. S. (2016). Conclusions about interventions, programs, and approaches for
improving executive functions that appear justified and those that, despite much hype, do not....49
Gedragsproblemen 2:...........................................................................................................................50
Hoofdstuk 7: Depressieve gevoelens (Lieshout & Deth)...................................................................50
Sijp et al. (2018). Zie mij: een literatuurstudie naar disclosure en het zoeken van hulp door
leerlingen met internaliserende problemen in het primair en voortgezet onderwijs.......................52
Gedragsproblemen 3:...........................................................................................................................54
Hoofdstuk 4: Angst (Lieshout & Deth)..............................................................................................54
Hoofdstuk 5: Faalangst (Lieshout & Deth)........................................................................................56
Werner-Seidler et al. (2021). School-based depression and anxiety prevention programs: An
updated systematic review and meta-analysis.................................................................................59
Gedragsproblemen 4:...........................................................................................................................60
Hoofdstuk 11: Autismespectrumstoornis (Lieshout & Deth)............................................................60
Van der Steen et al. (2020). Teaching students with Autism Spectrum Disorders: What are the
needs of educational professionals?................................................................................................64
Gedragsproblemen 5:...........................................................................................................................65
Hoofdstuk 10: Oppositionele, normoverschrijdende en agressieve gedragsstoornissen (Lieshout &
Deth).................................................................................................................................................65
Van Dijk et al. (2022). Was het wel expres? De invloed van ouder-kindgesprekken over sociale
conflictsituaties op vijandige interpretaties door jonge kinderen....................................................70
Gedragsproblemen 6:...........................................................................................................................71
Hoofdstuk 9: Aandachtsdeficiëntiestoornissen met en zonder hyperactiviteit (AD(H)D) (Lieshout &
Deth).................................................................................................................................................71
Wienen et al. (2019) The advantages of an ADHD classification from the perspective of teachers. 73
2
,Gedrag in de klas – PABA-A308
Interventies:.........................................................................................................................................74
Rademaker et al. (2021). It also takes teachers to tango: Using social validity assessment to refine
an intervention design......................................................................................................................74
Prenger et al. (2022) How can educational innovations become sustainable? A review of the
empirical literature...........................................................................................................................76
NJI (z.d.) Werken aan effectiviteit.....................................................................................................77
Boeken
Van der Ploeg, J. (2018). De sociale ontwikkeling van het schoolkind. Houten: Bohn Stafleu
van Loghum
Goossens, F.A. (2018). Observeren in psychologie en pedagogiek: Methodologie en
rapportage. Bussum: Coutinho bv.
Verschueren, & H. Koomen (2016). Handboek diagnostiek in de leerlingenbegeleiding: Kind
en context. Antwerpen-Apeldoorn: Garant
Van Lieshout, T. & Van Deth, R. (2018). Pedagogische adviezen voor speciale kinderen. Een
praktisch handboek voor professionele opvoeders, begeleiders en leerkrachten. Houten:
Bohn Stafleu van Loghum.
3
, Gedrag in de klas – PABA-A308
Sociaal-emotionele ontwikkeling 1:
Hoofdstuk 1: Het sociale ontwikkelingstraject (Van der Ploeg)
Sociale vaardigheden
3-5 jaar: kinderen leren samen spelen en omgaan met andere kinderen.
6-12 jaar: kinderen hebben vriendschappen, doen mee met groepsactiviteiten, begrijpen anderen
steeds beter, begrijpen het belang van regels.
- Relaties met anderen (omgaan en onderhouden)
- Oog hebben voor de ander
- Overleggen met de ander
- De ander aanvoelen
- Beheersen van eigen emoties
- Controleren van eigen gedragingen
- Oplossen van problemen
- Respecteren van regels
Aspecten van sociale competentie
- Situatieafhankelijk: gedrag is in de ene situatie wel sociaal competent, in de andere niet.
- Nieuwe situaties: in alledaagse en in nieuwe, onverwachtse en gespannen situaties sociaal
competent handelen.
- Integraal begrip: combinatie van emotionele en cognitieve aspecten.
- Perspectief van betrokken personen: sociaal competent handelen verschilt vanuit
verschillende perspectieven.
- Sociale competentie komt tot uiting in relatie tot anderen.
Het ik en de ander: Jonge kinderen zijn egocentrisch, ze moeten leren rekening houden met
anderen. De sociale ontwikkeling is het vinden van een evenwicht tussen rekening houden met jezelf
en met anderen. De uitdaging is: enerzijds jezelf realiseren en anderzijds je verbonden voelen met
anderen.
Een verwant begrip
Perspectief nemen: kinderen moeten leren begrijpen vanuit welk perspectief de ander denkt en
handelt, goed perspectief nemen = jezelf kunnen verplaatsen in de ander. Dit is voorwaarde voor
goede omgang met andere kinderen.
- De gevoelens van jezelf en de ander begrijpen
- Begrijpen dat jouw gedrag invloed kan hebben op (de gevoelens van) een ander
- Niet alleen letten op waarneembaar gedrag, maar je verplaatsen in de beweegredenen van
een ander
Interpersoonlijke sensitiviteit: dit is een antenne voor wat er speelt in onderlinge relaties.
Ontwikkelingsverloop van sociale vaardigheden
- 0-2 jaar: rudimentaire interacties met de omgeving
- 2-3 jaar: rudimentaire interacties met andere kinderen, spelen in aanwezigheid van elkaar
- 3-5 jaar: relaties buiten het gezin, interactief samenspelen
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper HannavdM. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,99. Je zit daarna nergens aan vast.
