Samenvatting MKFO-1
Verpleegkundige specialisatie: High Care Neonatologie opleiding
Opleiding volgend in het LUMC 2022
Inhoud
FO-1 17 Prematuriteit, dysmaturiteit en serotiniteit (medisch) ........................................................... 27
FO-1 10 Temperatuurregulatie basis..................................................................................................... 44
FO-1 28 Neonataal abstinentiesyndroom (NAS) ................................................................................... 48
FO-1 22 Hyperbilirubinaemie ................................................................................................................ 51
FO-1 14 Farmacologie rondom de geboorte ......................................................................................... 56
MK FO-1 26 Aangeboren en verworven afwijkingen (verpleegkundig) ................................................ 62
MK FO-1 30 IV Management ................................................................................................................. 62
FO-1 18 Prematuriteit, dysmaturiteit en serotiniteit (verpleegkundig) ................................................ 67
MK FO-1 23 Perinatale en Congenitale infectieziekten......................................................................... 68
MK FO-1 25 Aangeboren en verworven afwijkingen (medisch) ........................................................... 79
FO-1 13 ABCD ........................................................................................................................................ 89
FO-1 20 Early Feeding Skills (EFS) .......................................................................................................... 92
FO-1 19 Ouder aan het woord............................................................................................................... 97
MK FO-1 26 Aangeboren en verworven afwijkingen (verpleegkundig) ................................................ 98
MK FO-1 24 Perinatale infectieziekten verpleegkundig ...................................................................... 104
MK FO-1 21 Neonatale hypoglycaemie ............................................................................................... 107
FO-1 11 Pijn en pijnbeoordeling .......................................................................................................... 110
FO-1 12 NIDCAP ontwikkelingsgerichte zorg....................................................................................... 117
MK FO-1 29 Vaardigheden facultatief ................................................................................................. 125
FO-1 9 Vitale functies
Aantekeningen les;
Pasgeborene mag ongeveer uur post partum blauwe handjes en voeten hebben
Neonaten voor 30wk kunnen kikkerhouding hebben
Bronse huidskleur kan komen door langdurige fototherapie (week) of langdurig TPV
Door neusvleugelen wordt hete ademhalingsoppervlakte groter
Neonaten tot 37wk kunnen niet transpireren
Intrekkingen
Door gebruik van hulpademhalingsspieren ontstaan intrekkingen
Hierbij zien we naar binnen trekken van de thoraxwand bij inspiratie
Ribben bij pasgeborene bestaat volledig uit kraakbeen
1
,1 in jugulo (in hals)
2 supraclaviculair (boven sleutelbeen)
3 intercostaal (tussen de ribben)
4 subcostaal (onder ribben(kast))
5 substernaal (onder sternum)
6 intercostaal (2x, tussen de ribben)
Cyanose = blauwzien
• Perifeer: extremiteit (ook lippen)
• Mag post partum max 1 uur
• Slechte perifere circulatie; bv koud of slecht algehele circulatie (shock)
Centrale cyanose: gaat in foetale circulatie of hartafwijking (saturatie is dan rond de 70%). Dan heb je
ook blauwe kaken en tong
Kreunen
• T.g.v. een geforceerde expiratie door een gedeeltelijke gesloten glottis, met als doel het
ineenvallen van de alveoli te voorkomen
• Kan ook door pijn
Stridor (inspirator/expiratoir)
• Inspirator (dat je het kind echt hoort inademen), expiratoir kan je alleen horen met
stethoscoop
Stridor is een ademgeluid die veroorzaakt wordt door een vernauwde luchtweg
Respiratie
Voelen: crepitaties, geen ademhalingsbeweging
Normale AH 30-60/min (alle leeftijden, hoe prematuurder, hoe meer tegen 60 aan)
Tachypneu >60/min
• Dit is een compensatiemechanisme; handhaven van alveolair eventilatie en gasuitwisseling
• Kost energie waardoor >O2 behoefte en een >CO2 productie
• Mag tot ca 1 uur postpartum
• Vlak na bevalling is neonaat beetje zuur (door weeën van moeder), dus veel ademen eerste
uur of zuur kwijt te raken
Apneu >20sec geen ademhaling (op monitor staat ie op 15sec ipv aanlooptijd)
Transcutane O2-saturatiemeting (= noninvasieve arteriële meting)
Meet het O2-gehalte gebonden aan HB
2
,Kind met heel laag Hb , kan je nog zoveel zuurstof geven, maar saturatie zal niet mega hoog zijn
Oorzaken slechte meting;
• Beweging kind
• Lichtinval FT
• Lage perifere temp (vaten vasoconstrictie)
• Slecht perifere bloedcirculatie
• RR meting
Als je op verlos saturatie wil moet je preductaal meten !! = rechter pols (daar meet je zuivere
saturatie)
Circulatie:
• Bleekheid/grauw
• Gemarmerd
• Petechieën: niet wegdrukbare roodheid (puntbloedinkjes), vaak op hoofdje (bijv na vacuum),
of billen (bij stuit). Maar kan ook duiden op hersenvliesontsteking
• Hematomen (soms donkere kindjes boven billen donkere mongolenvlek)
• Transpiratie op hoofd/neus (kind kan hartafwijking hebben)
• Oedemen (oogjes, handen, voeten, liezen)
Horen: souffle/hartruisje is normaal direct na geboorte (je hoort dan de ductus, deze gaat na 72 uur
functioneel, is na 7 weken-3mnd weg)
Stinkende navelstomp – cave infectie?
Voelen: pulsaties navelstreng, oedemen
Meten:
Normale HA 120-160/min a terme
• Tachycardie >180
• Bradycardie <60
RR na geboorte 50/30 – na week 70/50
Mean (gemiddelde) = ongeveer zwangerschapsduur + 2
Huidtemperatuur
Het CRG Cardio Respiro Gram
Oxy-CRG (met saturatie erbij)
Verschil versus ECG
• Monitor is slechts 1 afleiding en geef 12 kanaals ECG
• 3 stickers ipv 10
• Geen pathologie/hartafwijkingen uit constateren
Periodieke AH is normaal bij prematuur, niet bij a terme
Bij beoordelen monitor eerst naar AH kijken (ABC), daarna pas circulatie
Je ziet het liefst een variabel CRG (oorzaken strak CRG: na ernstige asfyxie, flinke ondertemp,
pethidine (opioid) moeder)
Volgorde bradycardie; eerst gaat HA even omhoog (stress) dan duiken naar beneden (bij lage HA kost
alles minder energie, redistributie van je bloed (bloed gaat naar 3 belangrijkste organen; hersenen,
hart, bijnieren)), dan saturatiedaling, met oppervlakkige AH
3
, Wat doen bij brady met saturatiedaling; aanraking. Doet het niks? Strelen rug, stimuleren
voetzoelen. Kapje voor houden. Doet niks? Assistentiebel. Kind ademhalingondersteuning geven met
neotea. Of uitzuigen als je ziet dat ademweg obstructie heeft ( wel prikkeling nervus vagus dus meer
kans op brady)
Wat schrijf je
A = apneu
B = brady, herstelt door aantikken
C = cyanose
D = brady/ flitsbrady
In de neonatologie
<35wk is een brady onder de 100
>35wk is een brady onder de 80
Officieel is een brady onder de 60!!
Apnoe
Ademstilstand >20 sec
• Obstructief (adembewegingen zonder flow (= zonder neusbril)) -> flow/highflow geven en
onder 35wk dagelijks coffeïne (of ademhalingscentrum te stimuleren)
• Centraal (geen adembewegingen)
Symptomen: slap
Oorzaken: onrijp AHcentrum, verandering in omgevingstemp, hypoxie, hypoglycaemie, infectie,
medicatie, nervus vagus prikkeling, anemie
Apneu is bij prematuur onschuldig als geen brady en satuartiedaling heeft en zelf herstelt.
Opletten als kind langzaam steeds hogere HA krijgt, en temp ontwikkelt… dan kan het instorten met
brady en saturatiedaling
RR meting
Kies een passend maatje
Neurologisch systeem
Convulsie gaat ritmisch
Zien:
• Fladderen/tremoren/jittery
• Convulsie kan je niet doorbreken
• Overstrekken
• Onrust
• Apathie
• Sufhied
• Sunset fenomeen (door verhoogde hersendruk, irissen naar beneden, boven veel oogwit,
grote ogen maken)
• Pinpoints (niet reageren op licht, kleine pupillen)
Volwassenen 5 stadia slaap (duurt 90 min)
Pasgeborene heeft 2 slaapfasen
• Actieve slaap (remslaap)
• Diepe slaap (non-rempslaap)
4
