Dit is een samenvatting van het hele boek van Praktisch bestuursrecht 6e druk. Handig voor het leren van het tentamen staats- en bestuursrecht in het eerste jaar van HBO-Rechten Windesheim Zwolle. 8.1 gehaald voor het tentamen.
,Inhoudsopgave
Hoofdstuk 1 kennismaking met het bestuursrecht..........................................................................................3
paragraaf 1.1 wat is bestuursrecht?.....................................................................................................................3
paragraaf 1.2 legaliteitsbeginsel en specialiteitsbeginsel....................................................................................3
paragraaf 1.3 bronnen van bestuursrecht............................................................................................................4
paragraaf 1.4 algemeen en bijzonder bestuursrecht............................................................................................5
paragraaf 1.5 de algemene wet bestuursrecht....................................................................................................5
hoofdstuk 2 spelers in het veld van het bestuursrecht....................................................................................7
paragraaf 2.1 organisatie van het openbaar bestuur..........................................................................................7
PARAGRAAF 1.1 WAT IS BESTUURSRECHT?
Openbaar bestuur: als het gaat om het uitvoeren van bestuurstaken.
- Behartigt het algemeen belang.
- Door een persoon of groep personen in de hoedanigheid van een bestuursorgaan.
Bestuursrecht: het juridisch functioneren van het openbaar bestuur en zijn relatie tot de burger.
Bevat regels (rechtsnormen) met betrekking tot:
- Organisatie van het bestuur
- Verlening van bestuursbevoegdheden
- Normen voor het gebruik van bestuursbevoegdheden
- Rechtsnormen voor burgers en regels voor de handhaving
- Rechtsbescherming tegen het openbaar bestuur
PARAGRAAF 1.2 LEGALITEITSBEGINSEL EN SPECIALITEITSBEGINSEL
Legaliteitsbeginsel:
= Het openbaar bestuur mag alleen als openbaar bestuur optreden als dit in de wet staat.
= De wetmatigheid van bestuur.
Dus alleen inbreuk maken op de rechten en vrijheden van de burger als de wet dit toestaat.
Artikel 9 Gw
De wetten die worden vastgesteld door de formele wetgever (S-G + regering), noemen we wet in
formele zin.
Wet in materiële zin: wet met algemeen verbindende voorschriften die voor iedereen geldt.
Omgevingsvergunning: toestemming van het openbaar bestuur voor het uitvoeren van projecten in
de fysieke leefomgeving die zijn genoemd in art. 2.1 en 2.2 Wabo.
- Het college van B&W heeft de bevoegdheid om te beslissen op een aanvraag om een
omgevingsvergunning (art. 2.4 Wabo).
- De GS is bevoegd om een vergunning te geven voor activiteiten doen bij beschermd
natuurgebied.
- Een verklaring van geen bedenkingen (Vvgb) = instemming van een ander bestuursorgaan
voor het verlenen van de omgevingsvergunning. Dus in dit geval geeft de GS een Vvgb aan
het college van B&W.
Specialiteitsbeginsel:
Het openbaar bestuur moet bij alles wat het doet belangen afwegen. Dus algemeen VS individuele
burgers.
Dit beginsel beperkt die afweging tot het kader van de belangen waarvoor een speciale wet is
bedoeld. Dus op sommige momenten als het in de wet- of regelgeving staat, alleen het specifieke
belang behartigen. Bijvoorbeeld bij de Erfgoedwet.
3
,Samengevat: voor het optreden van het openbaar bestuur is een grondslag in de wet nodig
(legaliteitsbeginsel) en bij het afwegen van de belangen moet het openbaar bestuur binnen het
kader blijven van de toepasselijke wet (specialiteitsbeginsel).
PARAGRAAF 1.3 BRONNEN VAN BESTUURSRECHT
Drie rechtsbronnen van belang bij bestuursrecht:
1. Wet- en regelgeving en verdragen
2. Jurisprudentie
3. Ongeschreven recht, met name enkele algemene beginselen van behoorlijk bestuur
Het openbaar bestuur is verdeeld in verschillende lagen die elk op hun beurt bestuursrechtelijke
regels kunnen vaststellen.
Hiërarchische normenstelsel:
Verdrag Staat der Nederlanden
Wet- en regelgeving:
EU-verordening en EU-richtlijn Europees Parlement/Raad/Commissie
Grondwet Formele wetgever
Wet in formele zin Formele wetgever
Algemene Maatregel van Bestuur (AMvB) Regering
Ministeriële regeling Minister
Provinciale verordening Provinciale Staten
Gemeentelijke verordening/ Gemeenteraad/
Waterschap verordening Waterschapsbestuur
Let op: verdragen, beleidsregels en vergunningvoorschriften behoren niet tot de wet- en regelgeving!!
Verdragen, EU-verordening en EU-richtlijn:
Belangrijke verdragen: EVRM, EU-verdrag en de EU-Werkingsverdrag.
De verdragen en Europese verordeningen hebben rechtstreekse werking in Nederland.
Dit betekent dat Nederlandse burgers zich direct kunnen beroepen op dergelijke bepalingen.
Europese richtlijnen zijn gericht tot lidstaten en hebben in beginsel geen rechtstreekse werking.
Grondwet, wet in formele zin en AMvB:
De Grondwet bevat, afgezien van de grondrechten, weinig regels voor burgers.
De Grondwet is de hoogste wet in formele zin, die is vastgesteld door de formele wetgever.
Een Algemene Maatregel van Bestuur (AMvB) is van lagere orde. Deze bevatten algemeen
verbindende voorschriften voor burgers en overheden.
Verordening/regeling:
Ministeriële regelingen bevatten ook algemeen verbindende voorschriften voor burgers en kunnen
ook bevoegdheden toekennen aan bestuursorganen.
De regels in provinciale verordeningen gelden alleen voor het grondgebied van de provincie.
De regels van de gemeentelijke verordening gelden alleen binnen de gemeentegrenzen.
Waterschap verordeningen zijn van toepassing op het grondgebied van het waterschap.
Een Algemene Plaatselijke Verordening (APV) is een gemeentelijke verordening met normen die voor
iedereen in die gemeente gelden.
Beleidsregels en vergunningsvoorschriften:
4
, Beleidsregels zijn eigen richtlijnen voor het openbaar bestuur en gelden alleen voor het orgaan van
het openbaar bestuur dat ze heeft vastgesteld of waarvoor ze zijn bedoeld.
Vergunningsvoorschriften zijn normen die gelden in het individuele geval, namelijk voor degene aan
wie de vergunning is verleend.
- Kunnen bestaan uit rechtsnormen afkomstig van wetten en lagere regelingen en uit regels
die het bestuursorgaan dat de vergunning verleent voorschrijft.
Gelede normstelling: normen voor een bepaald geval worden (mede) bepaald door normen in
verschillende regelingen, die in een hiërarchische verhouding tot elkaar staan.
Voorbeeld van gelede normstelling gebaseerd op de Wabo
Regeling Soort norm
Art. 2.1 Wabo: Norm in wet
Het is verboden te bouwen zonder
omgevingsvergunning van het college van B&W
Art. 2.10 Wabo: het bouwplan moet in Norm in wet
overeenstemming zijn met de regels in:
Het Bouwbesluit Normen in AMvB
De gemeentelijke bouwverordening Normen in verordening
Het gemeentelijke bestemmingsplan Normen in plan
Redelijke eisen van welstand Normen in beleidsregel
De Erfgoedverordening (als het gaat om Normen in wet of verordening
een monument)
Het college legt normen vast in de vergunning Normen in vergunning
PARAGRAAF 1.4 ALGEMEEN EN BIJZONDER BESTUURSRECHT
Het algemene bestuursrecht bevat regels die op alle terreinen van het bestuurlijk optreden van
toepassing zijn.
- Bijv. regels voor de toekenning van bestuursbevoegdheden aan bestuursorganen.
Regels voor de handhaving van rechtsnormen en besluiten.
Art. 3:2 Awb voor zorgvuldige voorbereiding.
Het bijzondere bestuursrecht bevat regels die speciaal zijn opgesteld voor de bijzondere gebieden
waarop het openbaar bestuur actief is.
- Ordenende overheidstaken (politie, defensie, milieubeheer…)
- Verzorgende overheidstaken (onderwijs, cultuur, wetenschap, sociale zorg…)
- Rechtsgebieden: omgevingsrecht, vreemdelingenrecht, fiscaal bestuursrecht, etc…
Onder het bijzonder bestuursrecht valt de coördinatiewet, die zorgt voor enige eenheid en
samenhang van bepalingen en regelingen.
Voorbeelden:
Sociale zekerheid. De Wet financiering sociale verzekeringen.
Belastingen. Algemene wet inzake rijksbelastingen (Awr) en de Invorderingswet.
Omgevingsvergunning. Wabo.
Fysieke leefomgeving. Omgevingswet en vier AMvB’s.
PARAGRAAF 1.5 DE ALGEMENE WET BESTUURSRECHT
5
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper tamarabos. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,49. Je zit daarna nergens aan vast.