Basisstof 1
● 6 soorten voedingsstoffen:
○ Eiwitten
■ Bouwstoffen (brandstoffen)
■ Word gebruikt bij de vorming van cytoplasma
○ Koolhydraten
■ Brandstoffen (bouwstoffen, reservestoffen)
■ Hierbij hoort ook glucose en zetmeel
○ Vetten
■ Brandstoffen (bouwstoffen, reservestoffen)
■ Als je meer vet binnenkrijgt dan je nodig hebt, wordt het als
reservestof opgeslagen
■ Je hebt ook organenvet
○ Water
■ Bouwstoffen
■ Je bestaat voor een groot deel uit water
■ Belangrijke rol in het vervoer van stoffen in je lichaam
○ Mineralen (zouten)
■ Bouwstoffen (beschermende stoffen)
■ Van mineralen heb je maar een klein beetje per dag nodig
○ Vitamines
■ Bouwstoffen of beschermende stoffen
■ Te weinig vitamines → ziek
● Alles wat je eet of drinkt zijn voedingsmiddelen
○ Plantaardige voedingsmiddelen: wortels, stengels, balderen, vruchten en
zaden van bepaalde planten.
○ Dierlijke voedingsmiddelen: delen van dieren (vlees, vis) of producten van
dieren (eieren en zuivelproducten)
● Voedingsstoffen: de bruikbare bestanddelen van voedingsmiddelen
○ Bouwstoffen: worden gebruikt bij de vorming van cellen weefsels (vooral bij
groei, ontwikkeling en herstel van het lichaam)
○ Brandstoffen: Leveren energie voor beweging, voor het op peil houden van
de lichaamstemperatuur en voor groei, ontwikkeling en herstel
○ Reservestoffen: worden opgeslagen in bepaalde delen van het lichaam
○ Beschermende stoffen: zorgen ervoor dat je gezond blijft
● Voedingsvezel: alle onverteerbare stoffen in plantaardig voedsel
○ Functie: bevorderen van darmperistaltiek
Basisstof 2
● Jodium is een indicator voor zetmeel (stof die een andere stof aantoont)
Basisstof 3 + 4
● Eet gevarieerd: eet elke dag iets uit ieder vak van de schijf van vijf
● Schema schijf van vijf:
Vak Voedingsmiddelen Nodig voor Hoeveel
1 Groente en fruit Vitamine C en Groente: (3-)4 groentelepels
voedingsvezel ((150-)200 gram)
Fruit: 2 vuchten
2 Brood en aardappelen (of Zetmeel, Brood: (5,) 6-7 sneetjes
, rijst, macaroni, spaghetti, plantaardige Aardappelen, rijst, macaroni,
peulvruchten, couscous) eiwitten, vitamines, spaghetti, peulvruchten,
mineralen en couscous: 4-5 stuks of 1 portie
voedingsvezel (200-250 gram)
3 Melk, kaas (of andere (dierlijke)eiwitten, Melk en melkproducten: (4) 3
melkproducten) en vlees, vitamines en glazen (600 mL)
vleeswaren, kip, vis, ei of mineralen (o.a. Kaas: (1)1,5 plakje ((20) 30
vleesvervangers kalk, ijzer) gram)
Vlees, ei, kip, tahoe of tempé,
vleeswaar: 100-125 gram
4 Margarine, halvarine of olie Vetten en Halvarine op brood: 5 gram
vitamines per sneetje brood
Margarine voor de
voorbereiding: 15 gram
5 Dranken Water Dranken (inclusief melk) (1-)
1,5-2 liter
● 5 belangrijke eisen om gezond te eten:
○ Eet gevarieerd
○ Eet niet te veel
■ Energiebehoefte is afhankelijk van o.a. geslacht, leeftijd,
lichaamsgrootte en lichamelijke inspanning
■ Goed dagmenu; 3 maaltijden per dag, niet meer dan ¾ keer iets
tussendoor
■ Niet te veel vet, suiker en alcohol
○ Gebruik weinig verzadigd vet. Vooral dierlijk vet is verzadigd vet.
■ Kies halvarine in een kuipje, vloeibaar vet en olie. Deze producten
bevatten veel onverzadigd vet.
○ Eet veel groente, fruit en brood
■ Dit bevat weinig energierijke stoffen en veel voedingsstoffen. Ze
geven snel een verzadigd gevoel
○ Eet veilig
■ Voorkom voedselvergiftiging
● Gemiddelde energiebehoefte:
kcal per dag
Jongens
13-16 jaar 2600
16-20 jaar 3000
Meisjes
13-16 jaar 2400
116-20 jaar 2400