Goossens – observeren in psychologie en
pedagogiek
Gedrag in de klas, aolb3, sinja wildeboer
Goossens – Observeren in psychologie en pedagogiek............................................................................................2
H1 Dataverzameling door observatie...................................................................................................................2
H2 Naar een observatiesysteem...........................................................................................................................4
H3 De regels van het spel: van categorieën naar cijfers.......................................................................................5
H4 De registratie van intensiteit...........................................................................................................................6
H5 Overeenstemming tussen observatorern: de rol van training........................................................................7
H6 Betrouwbaarheid en validiteit.........................................................................................................................8
H9 Observatie ten bate van de therapeutische ingreep......................................................................................9
, GOOSSENS – OBSERVEREN IN PSYCHOLOGIE EN PEDAGOGIEK
H1 DATAVERZAMELING DOOR OBSERVATIE
1.1 EEN VOORBEELD BIJ WIJZE VAN INLEIDING
Observatie is het verwerven van informatie over gedrag, gedachten of emoties
In de wetenschap:
1. Alleen van tevoren nauwkeurig gedefinieerde stukken gedrag onder de loep nemen
2. Het geobserveerde beoordelen aan de hand van vooraf geconstrueerde schalen
3. Vragenlijsten ontwerpen om door getuigen te laten invullen
4. Schalen of vragenlijsten aanbieden voor zelfobservatie
5. Op andere wijzen bewust registreren wat zich afspeelt met het oog op een doel, zoals bij een
participerende observatie
6. Observaties uitschrijven en herformuleren tot een zeer objectief geheel zonder interpretaties, zoals de
gedragstherapeut doet
1.2 EEN CLASSIFICATIE VAN WIJZEN VAN OBSERVEREN
Als we besluiten te observeren, hebben we de keuze tussen:
1. Outsiders; zij hebben geen deel aan hetgeen geobserveerd wordt
2. Getuigen; zij worden geselecteerd op basis van hun toegang tot en ervaring met de groep die de
onderzoeker wenst te onderzoeken
3. Insiders; de proefpersonen zelf, de enigen die de mogelijkheid bieden tot observatie van hun innerlijk
Systematisch/gestructureerd observeren: gebruik van een instrument
Onsystematisch/ongestructureerd observeren
In totaal 4 mogelijkheden:
1. Onsystematisch (onderzoeker in het voorstadium van onderzoek)
2. Systematisch met behulp van outsiders – ethologische model
3. Systematisch met behulp van getuigen – indirecte methoden van observatie
4. Systematisch met behulp van insiders – (in)directe klinische methoden
Participerende observatie: zelf deel gaan uitmaken van de groep die men wenst te observeren
1.3 WAAROM WILLEN WE OBSERVEREN?
We gebruiken observatie om:
- Gedrag in kaart te brengen
- Emoties boven tafel te krijgen
- Mensen die niet toegankelijk zijn voor andere methoden van onderzoek (bijvoorbeeld baby’s) te
bestuderen
- Om getuigen aan het woord te laten over zaken die ons anders zouden ontglippen
Observatie is niet de eerste methode waar wetenschappers naar grijpen, maar wel een methode die vaak
zinvolle gegevens kan opleveren
1.4 WAT GAAN WE OBSERVEREN?
Keuze wat er geobserveerd gaat worden is het meest afhankelijk van de onderzoeksvraag
1.5 WAAR GAAN WE OBSERVEREN?
Verschillende mogelijkheden:
- In het laboratorium (sociale wetenschappers)
- In een spelkamer of andere klinische setting (klinisch psychologen/psychotherapeuten)
- In de natuurlijke omgeving (vrijwel iedereen die onderzoek wenst te doen)
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper sinjawildeboer. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,49. Je zit daarna nergens aan vast.