Early Childhood Care and Education Policies that Make a Difference → vroege kinderzorg en
onderwijsbeleid dat een verschil maakt
De meeste landen hebben verschillende systemen → dus gesplitst onderwijs. De ‘zorg’ voor de
jongsten is gescheiden van de ‘opvoeding’ voor de ouderen.
- Kleuterschool (3- tot 6-jarigen): steeds meer gericht op onderwijs en voorbereiding op later
onderwijs.
- Kinderopvang (de zorg voor de allerkleinste): in de loop van haar geschiedenis onderwerp
van zeer divers beleid.
o Eerst: kindersterfte tegengaan en als instrument om goedkope vrouwelijke arbeid
mogelijk te maken. De kinderen kwamen veelal uit arme arbeidersgezinnen.
o Daarna: bieden van gelijke kansen op de arbeidsmarkt voor zowel mannen als vrouwen
→ waar kinderopvang werd gezien als arbeidersvoorziening schreven veelal
middenklasse gezinnen hun baby’s en peuters in. Regering ging investeren in het
vergroten van het aantal beschikbare plaatsen.
▪ Landen die niet investeerden, realiseerden zich pas later dat kinderopvang
een noodzakelijke voorwaarde was voor een arbeidsbeleid.
▪ Nederland geloofde dat de markt de problemen van bereikbaarheid en
kwaliteit zou oplossen: gebeurde niet, toegang tot kinderopvang werd
ongelijker en kwaliteit ging achteruit. Kwaliteitsniveau herstelde zich pas na
forse overheidsingrepen.
o Eind 20 eeuw: Onderwijs Opvang Jonge kinderen (OOJK) kan gelijke kansen
ste
realiseren. Educatieve functie van de kleuterschool én de kinderopvang wordt steeds
meer erkend.
➔ Dus: van instrument om kindersterfte tegen te gaan voor vooral de armste moeders →
instrument om werk en ouderlijke verantwoordelijkheden voor alle ouders te verzoenen
→ kinderopvang behoudt zijn economische functie maar wordt ook steeds meer als
educatieve omgeving gezien.
o Paradox hiervan: overheden benadrukken de sociale en pedagogische functie voor
arme gezinnen terwijl deze nauwelijks toegang hebben tot opvang met
bovengemiddelde kwaliteit.
Hoe kan OOJK een verschil maken?
Kinderen die naar OOJK gingen met hoge kwaliteit waren beter af later in hun leven. Er zijn
verschillende longitudinale onderzoeken waaruit blijkt dat OOJK, wat ook gebruikt werd om de
prestatiekloof te dichten, later veel effect had: kinderen werden aanzienlijk beter beoordeeld. Ook
als de toegankelijkheid beter is, is dat positief. OOJK kan allerlei vaardigheden verbeteren (bv.
cognitieve en sociaal-emotionele ontwikkeling maar ook gedragscompetenties). Maar OOJK is voor
alle kinderen dus de kloof wordt niet direct minder. Maar: kinderen met lage SES die gebruik
maakten van OOJK scoorden hoger dan kinderen met lage SES zonder OOJK; die haalden niet
hetzelfde niveau. Kinderen met hoge SES bereikten allemaal het minimale niveau, of ze nu wel of niet
naar OOJK waren gegaan.
Maar onthoud: niet alle OOJK’s doen ertoe op dezelfde manier, kwaliteit speelt een rol.
, Leven in armoede kan de ouderlijke vaardigheden beïnvloeden (bijvoorbeeld stress door
baanonzekerheid), hierdoor kan sociale steun aan kinderen ontbreken, wat juist belangrijk is als
opvoedingsondersteuning. Hierbij kan OOJK een belangrijke bron zijn, die kan namelijk sociale
ondersteuning en cohesie bieden voor ouders, in het bijzonder voor ouders in meer kwetsbare
situaties. Daarnaast kan OOJK ook helpen bij de integratie van immigrantengezinnen.
Kwaliteit is belangrijk
De impact van OOJK op kinderen, ouders en gemeenschappen wordt gemodereerd door kwaliteit. De
kern van kwaliteit ligt bij educatieve en emotionele ondersteuning. Dus kwaliteit is een functie van
interpersoonlijke interacties → proceskwaliteit, wat weer bepaald wordt door structurele kwaliteit.
Structurele kwaliteit is niet altijd voldoende voor proceskwaliteit. Er is niet een directe relatie tussen
deze 2 maar sommige structurele kwaliteitsvoorwaarden zijn noodzakelijke voorwaarden om
proceskwaliteit te realiseren. Bijvoorbeeld: volwassen-kindratio, ruimte, veiligheidseisen en
personeelsbestand: de kwalificaties en arbeidsvoorwaarden van het personeel. Goede kwaliteit van
personeel zorgt voor meer stimulerende, warme, ondersteunende interacties met kinderen. Maar
kwalificaties van het personeel maken een verschil in goede arbeidsomstandigheden; salaris, verlof
en ontwikkeling op professioneel gebied → maar vaak onvoldoende in OOJK’s.
Pedagogische curriculum is ook belangrijk: bereiken van ontwikkelingsresultaten of meer holistische
sociaalpedagogische benadering (spelend). En hoe is de ouder-personeel-relatie en hoe wordt er om
gegaan met diversiteit.
- Proceskwaliteit is het best gediend met een onderwijsbenadering, volwassene staat centraal,
ruimte voor kind initiatieven en ruimte voor de perspectieven van de kinderen terwijl
volwassenen de ervaringen van kinderen ondersteunen + uitbreiden.
- Observaties tonen keer op keer aan dat de emotionele ondersteuning van baby’s en peuters
matig tot goed is, de educatieve ondersteuning vaak aanzienlijk lager is en mogelijk onder
het kwaliteitsniveau ligt om op lange termijn positieve resultaten te verwachten.
o Financiering aan de ‘vraagzijde’; ouders die de plek kiezen, heeft geleid tot een lagere
kwaliteit dan wanneer de financiering aan de aanbodzijde plaats vindt.
o Commodificatie (= het proces waarbij steeds meer aspecten van het menselijk
handelen en de resultaten daarvan worden uitgedrukt in een geldwaarde) van OOJK
wordt vaak gelegitimeerd door de keuze van ouders. Er wordt vanuit gegaan dat ouders
providers zullen aanzetten om kwaliteit te waarborgen maar ouders zijn geen kritische
consument, ze hebben niet de juiste info of andere criteria of ze hebben een
overschatting van OOJK. Er is vaak ook een tekort aan opvang dus valt er weinig te
kiezen.
Toegankelijkheid is belangrijk
Kinderen uit kwetsbare gezinnen nemen minder vaak deel aan hoogwaardige kinderopvang dan hun
bevoorrechte leeftijdsgenoten. In Europa zijn kinderen van etnische minderheden
ondervertegenwoordigd in de kinderopvang. Ongelijkheid voor de jongste kinderen en vooral in
gesplitste systemen → op universele rechten gebaseerde beleidsmaatregelen zijn effectiever in het
bereiken van kwetsbare gezinnen dan gericht beleid.
Redenen voor ongelijke inschrijving:
1. Gebrek aan plaatsen voor kinderopvang:
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper LaGi. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,50. Je zit daarna nergens aan vast.