Content Collectie: Fondsen en subsidies voor een herbestemmingsopgave
De opdracht bevat onderzoek naar landelijke, regionale en stedelijk fondsen en subsidies voor een herbestemmingsopgave. Het betreft de regio Gelderland/ Arnhem.
Dit document bevat:
Voorbereiding, uitwerking en terugblik
G...
Voor het definitief ontwerp van de lichtvisie heb ik ervoor gekozen om de plattegrond verder
uit te werken. Het ontwerp voor de herbestemming beschikt over het voorlopig ontwerp.
Binnen dit stadium van het ontwerp wordt de lichtvisie afgerond en wordt er verdergegaan
op het lichtplan.
Doordat de vormgeving zo goed als volledig is binnen het ontwerp kan er beter gekeken
worden naar het plaatsen van de verschillende soorten verlichting. Ook in deze lichtvisie zijn
de gele, groene en blauwe kleuraanduiding gebruikt. Daarnaast is de visie uitgebreid met de
plattegrond van de eerste verdieping.
Op de begane grond wordt er voornamelijk gewerkt met A en B verlichting. Deze vormen
van verlichten bevatten het licht om te kunnen zien (A) en het licht om te bekijken (B). De
kerk bestaat uit een donkere ruimte met weinig ramen. Ten opzichte van de eerdere
lichtvisies zijn er een aantal extra ramen geplaatst. Toch blijft het een donkere, grauwe kerk.
Om die reden is er besloten veel met A verlichting te werken. Deze verlichting is in de
plattegrond te kenmerken aan de gele aanduidingen. De vorm van belichten is hierin nog
even de vraag. Mijn voorkeur ligt bij het gebruik van spotjes, ledverlichting of hanglampen.
In de gewelven kies ik het liefst voor een mooie hanglamp. Wel is het belangrijk dat deze
lamp de gewelf uitlicht en hier aandacht naartoe trekt. Het zijn mooie aspecten binnen de
kerk waardoor het belangrijk is om deze goed uit te lichten.
De B verlichting is gebruikt om bepaalde aspecten uit te kunnen lichten. Hierbij gaat het
voornamelijk om de pilaren en de zichtlijnen van de kerk. Door het uitlichten van de pilaren
kan de enorme hoogte van de kerk benadrukt worden. Het liefst gebeurt dit door middel van
belichting vanuit beide kanten van het armatuur. Op die manier wordt zowel het gedeelte
onder het armatuur als het gedeelte boven het armatuur uitgelicht. Hierdoor ontstaan een
hoog, massief element binnen de ruimte. Daarnaast is het belangrijk om de huidige zichtlijn
te blijven benadrukken. Deze zichtlijn loopt vanuit de toren naar het huidige altaar (van links
naar recht op de plattegrond). Wanneer de bezoeker de kerk binnenloopt wordt de blik
direct getrokken naar het altaar. Dit element wil ik graag behouden binnen de
herbestemming en zal door middel van het licht begeleid worden. Naast de zichtlijn wordt er
ook een looplijn gecreëerd. Zodra men via de nieuwe ingang binnenloopt zal deze voor een
glazen wand komen te staan. Door middel van toegevoegde ledverlichting in het plafond
wordt de bezoeker naar de verschillende functies binnen de kerk geleidt.
Vervolgens is er gebruik gemaakt van C verlichting. Deze verlichting is enkel toegepast
binnen de houten afscheiding. Deze afscheiding is vervaardigd van houten latjes waardoor
de verlichting zal zorgen voor een patroon op de vloer. Dit licht wordt dan ook gekenmerkt
als licht om te bekijken.
Op de plattegrond van de verdieping is er alleen gebruik gemaakt van A en C verlichting.
Door middel van het licht om te zien wordt een looplijn rondom het vormgegeven plein
gecreëerd. Deze looplijn daagt de bezoeker uit om verder door te lopen dan dat deze in
,eerste instantie bedacht heeft. Het pad biedt verschillende plekken waar men de voormalige
kerk nog eens kan beschouwen. Naast deze looplijn wordt de A verlichting gebruikt voor het
kunnen zien binnen de flexplekken. Deze flexplekken bevatten ook C verlichting. Evenals op
de begane grond wordt deze geplaatst boven de houten latjes. Ook hier zal deze toepassing
zorgen voor een lichtpatroon op de vloer en muur.
Naast de routing, zichtlijnen en het verlichten van de ruimte zal de manier van verlichten ook
ingaan op verschillende zintuigen. Allereerst gaat het bij het verlichten natuurlijk om het
zintuig zien. Verlichting zorgt ervoor dat men in staat is om obstakels binnen een ruimte te
zien. Daarnaast kunnen aspecten binnen de ruimte uitgelicht worden of kan er gekeken
worden naar het patroon dat door middel van licht gevormd wordt.
Naast het zintuig ‘zien’ wil ik mij in het ontwerp ook focussen op voelen
Wat valt je op?
Wat mij opvalt is dat ik aan de voorkant van deze opdracht even moest slikken. Het leek een hele
lastige en vooral zweverige opdracht voor mijn gevoel door het woord ‘visie’. Echter bleek het
tegendeel en heb ik mij flink kunnen verdiepen in wat ik belangrijk vind op basis van verlichten.
Voorafgaand aan de lichtvisie vond ik het erg lastig om als eerste te bedenken wat ik belangrijk
vind, om een visie te creëren. Vervolgens was de visie op papier zetten ook nog niet zo
gemakkelijk. Toen is echter bezig was ging het super vlot en bleek dat ik het eigenlijk een
superleuke en interessante manier van onderzoeken vind. Door mijn gedachtes op te schrijven
hebben de lichtvisies veel meer inzicht gekregen en is het voor mezelf ook duidelijker geworden
waar ik op moet letten bij het maken van een lichtplan.
b) Welke inzichten heeft het opstellen van een lichtvisie je gebracht?
Door middel van de lichtvisie is mij duidelijk geworden in welke maten ik licht wil gaan toevoegen in
het ontwerp voor de St. Andreaskerk. Aan de voorkant van de opdracht had ik een aantal ideeën,
maar niet concreet welke lichtsoort waar gebruikt zal gaan worden en op welke manier dat
toegepast wordt. Door het uitvoeren van de lichtvisie opdracht ben ik eruit dat ik wil werken met
verschillende loop- en zichtlijnen door middel van licht. Daarnaast wil ik graag de pilaren en
gewelven uitlichten en belichten, maar op welke manier is nog niet duidelijk.
c) Wat zou je de volgende keer anders doen?
De volgende keer zou ik dieper in willen gaan op de manieren van het uitlichten of belichten. Ook
weet ik nu niet zeker of ik wel voldoende lichtpunten binnen de kerk geplaatst heb. Nu is de
gemaakte visie nog geen lichtplan dus zou het geen probleem moeten zijn. Toch rakelt dit bij mij
twijfels op, waardoor ik de visie liever nog een doorneem of zelfs opnieuw schrijf. Het zou erg fijn
zijn als ik aan de voorkant wat meer geweten had over het maken van een lichtvisie en de
belangen die hierbij meespelen. Aan de andere kant geeft dit wel ruimte voor verbetering en kan er
geleerd worden van de fouten.
d) Wat neem je mee voor de herbestemmingsopgave van jouw ontwerpteam?
De lichtvisie neem ik mee in de herbestemmingsopgave van het ontwerpteam. Aan de hand van de
lichtvisie ben ik van plan het lichtplan te gaan maken en een armaturenboek op te stellen. Ook
biedt het maken van deze opdracht weer verschillende aspecten binnen de kerk die van belang
kunnen zijn voor de Groessenaren. De hoogte en de gewelven zijn heel typisch voor de kerk,
waardoor deze goed belicht mogen worden. Een ander kan hier weer heel anders over nadenken. Er
is voldoende stof om het met zijn allen nog eens goed te hebben over de belangen en sfeermakers
binnen de kerk.
,PR1 2.2 + voorbereiding huidige staat.
Welke items hebben betrekking op de verduurzaming binnen een gebouw?
Gebruik van isolatie kan helpen met het verduurzamen van een gebouw. Binnen
monumentale panden kan deze isolatie alleen gebruikt worden aan de binnenkant van het
pand. Hierdoor wordt het percentage warmteverlies aanzienlijk kleiner.
Een andere optie is het gebruik van natuurlijke materialen. Het is belangrijk om hierbij te
kijken naar materialen die voor een langere tijd gebruikt kunnen worden, waardoor er geen
noodzaak is aan het kopen van nieuwe producten. Hierdoor worden minder nieuwe
grondstoffen aangebroken binnen de huidige productie. Een andere optie is het
hergebruiken van bestaande grondstoffen. Ook dit is een duurzame manier van ontwerpen
binnen een gebouw.
Waarom is isoleren belangrijk voor de verduurzaming van een gebouw en op welke manier is
dit mogelijk?
Wanneer een pand goed geïsoleerd is gebruikt deze minder energie. Zodra het pand over
geen tot weinig isolatiemateriaal beschikt, zal de warmte snel verdwijnen. Hierdoor wordt
het stoken of de toevoer van gas steeds groter, waardoor er veel grondstoffen nodig zijn
voor de levering van warmte binnen de ruimte. Helaas blijkt dat deze warmte hier niet lang
blijft, waardoor de uitputting van grondstoffen nutteloos blijkt.
Door het gebouw te isoleren zorgt men ervoor dat de warmte binnen het pand blijft, maar
daarnaast ook dat het verwarmen van de ruimte minder energie kost. Dit is niet alleen fijn
voor de portemonnee maar zorgt ook voor het minder uitputten van grondstoffen, wat weer
beter is voor het milieu. Dit doel kan bereikt worden door het plaatsen van isolatiemateriaal
een de binnen- of buitenzijde van het pand. Dit isolatiemateriaal zorgt ervoor dat de warmte
minder gemakkelijk de ruimte kan verlaten. Daarnaast kan het volledige gebouw voorzien
worden van warmte in plaats van alleen plekken die dicht bij de verwarming liggen.
Knelpunten waar warmteverlies aanwezig is of ontstaan bij isoleren:
In het bijgevoegde figuur heb ik uitgetekend waar de warmte het gebouw verlaat. Deze
aanduiding is te vinden aan de hand van de groene pijlen. Daarnaast zijn enkele
aantekeningen gemaakt met punten om uit te zoeken in de opdracht ‘De huidige staat’ van
de content collectie. In principe beschikt onze kerk niet over isolatiemateriaal in de muren.
Dit betekent dat het materiaal nog aangebracht zal moeten worden. Doordat het een
monumentaal pand is zal deze ingreep van binnenuit gedaan moeten worden. Dit zou
problemen op kunnen leveren met kijk op de hoogte binnen de kerk. Het dak en alle
draagmuren zullen voorzien moeten worden van isolatiemateriaal.
, Voorbereiding huidige staat.
HOE
Voorbereiding
Kies een religieus historisch gebouw.
Lees ‘Hoofdstuk 4 – Herstellen van Schade’ uit ‘Mag dit weg’ (2020).
Ter voorbereiding op de uitvoering van ‘de huidige staat’ is er tijdens de practica lessen gekeken
naar de isolatie binnen het gebouw. Daarnaast is er door het ontwerpteam onderzoek gedaan naar
de staat van materialen binnen de kerk. Vanuit de opdrachtgever hebben wij het Inspectierapport
van Monumentenwacht Gelderland aangeleverd gekregen waarin er gekeken is naar de staat van
de kerk. Dit document beschikt over de staat van vloeren, muren en daken, maar ook over het
metselwerk, dakbedekking, kozijnen en materialen.
Als eerste is er gekeken naar de isolatie binnen het pand. Door aanwezig te zijn binnen de ruimte
valt al snel op dat er veel tocht plaatsvindt. Ondanks het verwarmingssysteem dat binnen de kerk
geplaatst is, is deze warmte nauwelijks voelbaar. De meeste ramen zijn voorzien van dubbele
beglazing, waaruit geconcludeerd kan worden dat deze tocht hier niet aan te duiden is. Belangrijk
om daarnaast aan te geven is dat deuren gesloten blijven. Hierdoor is te concluderen dat er veel
warmte ontsnapt door middel van niet geïsoleerde muren. Dit is te verklaren doordat er rond 1400
n.C. nog geen isolatiemateriaal bestond. In de loop der jaren is de kerk wel gerestaureerd, maar
heeft de parochie nooit gekeken naar de isolatie van het pand. Dit aspect is dan ook een belangrijk
punt binnen de rapportage over de staat van onderhoud en de uiteindelijke restauratievisie.
Daarnaast is door het ontwerpteam de kerk geïnspecteerd. Er is gekeken naar vochtplekken,
materialen en afbreuk aan wanden, vloeren en daken. Hiervan is een fotografische rapportage
gemaakt. Een opvallend aspect binnen deze rapportage zijn de grote vochtplekken op het plafond
van de kerk. Dit is dan ook een aspect dat zeker meegenomen zal worden binnen de
restauratievisie. Daarnaast geeft dit aan dat het dak niet volledig waterdicht zal zijn. Ook hier wil ik
mij in deze opdracht verder in verdiepen. De vloer binnen het gebouw is gelegd door de inwoners
van Groessen. Elke inwoner heeft op deze manier letterlijk een steentje bijgedragen aan de kerk.
Deze vloer bevat een aantal kapotte stenen. Graag zou ik de vloer wel graag gebruiken binnen de
herbestemming. De vraag is dus wat de staat van de vloer is en of deze nog decennia kan blijven
liggen.
Als laatste hebben wij vanuit de opdrachtgever het Inspectierapport aangeleverd gekregen.
Natuurlijk zijn er aan de voorhand al een aantal plekken geconstateerd die duidelijk gerestaureerd
moeten worden. Door dit bestand te gebruiken binnen de opdracht zal de uitwerking net iets meer
aantonen dan wat wij als student met het blote oog kunnen zien. Het idee is dan ook om de
restauratievisie mee te kunnen geven aan de opdrachtgever, zodat het voor hen duidelijk is wat er
moet gebeuren en om welke reden er iets moet gebeuren. Dit laatste mist namelijk nog binnen het
aangeleverde document.
Uitvoering
Stap 1. Analyseer de volgende aspecten van het gebouw:
Bouwdelen: Vloeren, daken, wanden.
Vloeren. Over het algemeen ziet de vloer er goed uit. De stenen zijn hier en daar wat aangetast of
gebroken. Verder heb ik hier niks over op te merken. Om die reden heb ik het inspectierapport erbij
gepakt. Hierin is net wat meer informatie te vinden dan wat met het blote oog kenbaar wordt. Uit
het rapport blijkt dan ook dat enkele plavuizen losgeraakt zijn. Wel wordt dit gekwalificeerd als
goed, waardoor hier niet veel aan gedaan hoeft te worden.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper maikezweers. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.
