Inleiding (Het zenuwstelsel en de zintuigen 3.4 beroerte , Juni 2019 )
Een cerebrovasculair accident (CVA) is de medische term voor een beroerte. Bij een CVA is er een
sprake van een plotselinge verstoring van de doorbloeding van de hersenen. Dit kan ontstaan door
een bloeding of een afsluiting van een bloedvat in de hersenen. Een CVA kan leiden tot verschillende
ernstige problemen zoals verlammingen, gedragsveranderingen, taal- en spraakproblemen,
geheugenstoornissen en trager denken.
Epidemiologie (beroerte, sd)
42.300 mensen kregen in 2016 in Nederland, volgens de huisartsenregistratie, een CVA
(herseninfarct of hersenbloeding). Dit waren 20.900 mannen en 21.400 vrouwen.
Verschil CVA en TIA
Pas als de symptomen langer dan 24 uur aanwezig zijn, kan worden gesproken van een CVA. Als de
symptomen binnen 24 uur verdwenen zijn, spreken we van een TIA (transient ischemic attack,
letterlijk: een tijdelijke aanval van zuurstoftekort). Het gaat dan dus om een tijdelijke verstoring van
de doorbloeding in de hersenen. Soms ontstaat een TIA door een bloedprop die vanzelf weer oplost,
soms door spasmen van vaten. Een TIA is een alarmsignaal, maar geeft zelf geen blijvende schade.
Oorzaak
Op basis van de oorzaak worden twee soorten CVA onderscheiden:
Een herseninfarct: dit ontstaat door de afsluiting van een bloedvat in de hersenen. Hierdoor
is er geen doorbloeding meer in dat gedeelte van de hersenen. Het hersenweefsel in dit
gebied krijgt dan te weinig zuurstof en kan afsterven. De meest voorkomende oorzaken van
een afsluiting van een bloedvat zijn:
- Stolsels (embolieën) afkomstig uit het hart of halsslagaderen. Deze stolsels blijven steken
in een bloedvat in de hersenen en daardoor kan het bloed er niet meer langs stromen.
- Slagaderverkalking (atherosclerose) van de bloedvaten in de hersenen. Hierbij vormen
zich geleidelijk plaques in de slagaders: ophopingen van onder andere vet en witte
bloedcellen. Deze ontstaan door een ontstekingsreactie op kleine beschadigingen van de
vaatwand. Uiteindelijk kan een plaque zo groot worden dat deze een bloedvat afsluit.
Een hersenbloeding: deze ontstaat door een scheur in
een bloedvat in de hersenen. Hierdoor stroomt er
bloed uit het vat in of tussen de hersenen. De
bloedvoorziening wordt zo verstoord en een gedeelte
van de hersenen krijgt te weinig zuurstof. Ook kan het
bloed zich gaan ophopen en hersenweefsel
wegdrukken, wat weer tot beschadiging leidt. Een CVA
wordt in 85 van de 100 gevallen veroorzaakt door een afsluiting van een bloedvat en in 15
van de 100 gevallen door een bloeding. Bij een herseninfarct treedt de schade in de hersenen
op door een gebrek aan zuurstof en glucose in de hersenen. Bij een hersenbloeding treedt e
meeste schade op door een toename van de druk in de hersenen als gevolg van de bloeding.
, Risicofactoren
Risicofactoren voor een CVA zijn:
- Een hogere leeftijd
- Mannelijk geslacht
- Het negroïde ras
- Hart- en vaatziekten in de familie
- Overgewicht verhoogd cholesterol
- Atherosclerose
- Hypertensie
- Diabetes mellitus
- Hartaandoeningen: hartritmestoornissen, klepafwijkingen, een recente hartinfarct
De belangrijkste risicofactor voor een spontane hersenbloeding is een hoge bloeddruk
(hypertensie)
Anatomie
De hersenen (het zenuwstelsel 9.2 de hersenen , juni 2019)
De grote hersenen
De grote hersenen (cerebrum) bestaat uit de
gespiegelde hersenhelften (hemisferen). De
hersenhelften worden van elkaar gescheiden door
een diepe spleet. Dit is de mediale longitudinale
spleet. (fissura lingitudinalis). De grijze stof (cortex)
omringt de witte stof. Door de vouwing van de
grijze stof in de grote hersenen kan een
oppervlakte tot 2500 cm2 ontstaan waarin
ongeveer 10 miljard zenuwcellen (neuronen)
passen. Er bestaan verschillende structuren tussen
de hersenhelften die de twee helften met elkaar
verbinden. Onder andere de hersenbalk (corpus callosum). De grote hersenen zijn verantwoordelijk
voor het regelen van alle vrijwillige bewegingen, het denken en de intelligentie, het bewustzijn, de
creativiteit, het geheugen en de persoonlijkheid. De grote hersenen verwerken veel zintuigelijke
signalen en beslissen of het lichaam reageert of niet
De kleine hersenen
De kleine hersenen (cerebellum) bevinden zich achter de pons en het verlengde merg, afgescheiden
van de grote hersenen (het cerebrum) het gehele oppervlak is bedekt met windingen en groeven, die
folia genoemd worden. door deze folio heeft het cerebellum een groot oppervlak. Bij een
dwarsdoorsnede is de grijze stof (cortex) aan de buitenkant gelegen, terwijl de witte stof centraal te
zien is. De kleine hersenen coördineren houding, beweging en motorische vaardigheden via de
verbindingen met de grote hersenen, de hersenstam en het ruggenmerg. Zonder de kleine hersenen
zouden bewegingen ongecontroleerd, houterig en schokkerig verlopen.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper annickheinen. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,99. Je zit daarna nergens aan vast.