• Psychiater en jurist Firestone (2007): “probably no single issue in the annals of criminal law has stirred
more controversy, debate, and comparison among laypersons, as well as jurists, than the insanity
defense.”
•
•
• Wanen:
• Hallucinaties: het horen/zien van dingen die er niet zijn
• De aanwezigheid van een stoornis maakt een persoon niet direct ontoerekeningsvatbaar.
• Er moet een link aanwezig zijn tussen de stoornis en het gepleegde delict om ontoerekeningsvatbaar
te worden verklaard
• TBS: stoornis, ernstig delict
• Culpa in causa: wanneer iemand drugs heeft genomen en daardoor in een hallucinatie/waan terecht is
gekomen dan wordt diegene niet als ontoerekeningsvatbaar worden verklaard
SYNDROOM VS. ZIEKTE
• Ziekte: bepaald symptoomcomplex, je kan het duidelijk aanduiden/vaststellen
• In de psychiatrie is er niet zo iets, wij beschrijven dingen en dan komen we tot een symptoom
• Psychische stoornissen bevinden zich op een syndroom-niveau, geen ziekte
• Mensen die onder 1 stoornis vallen kunnen hele andere symptomen vertonen
WAT MAAKT IETS EEN PSYCHIATRISCHE STOORNIS?
, •
COMORBIDITEIT
• Verschillende stoornissen tegelijkertijd
• Beginnen met behandeling → waar iemand het meeste last van heeft
• De psychiatrie is verkaveld → bepaalde instanties behandelen alleen bepaalde stoornissen
• Stoornissen kunnen erg negatief op elkaar inwerken
PSYCHIATRIE EN MAATSCHAPPIJ
• Naast de psychiatrie is ook de politie verantwoordelijk voor psychisch gestoorden → het is een
probleem voor meerdere partijen
• Onvrijwillige opname: wet verplichte ggz
• De psychiatrie kan enorm ingrijpen daarom moet je opletten met wat je doet (opsluiten, medicatie
toedienen etc.) → er kan makkelijk misbruik worden gemaakt
WAAROM ZOU JE DISSIDENTEN ‘GEK’ VERKLAREN?
• Dissident: Een dissident is een individu dat zich, al dan niet samen met gelijkdenkenden, verzet tegen
de overheersende opvattingen of beleidslijnen op politiek, religieus of sociaal gebied
• William Summerlin: wetenschappelijke fraude → baas: ‘the result of mental illness
• Door deze uitspraak werd het een medisch probleem, in plaats van een moreel (slecht) probleem →
kortdurend, behandelbaar, ‘het ging alweer beter’
CONTROVERSIEEL
• Thomas Szasz → psychiater en anti-psychiater. Het is geen geneeskunde
,EXTRA HOORCOLLEGE: INLEIDING
STRAFRECHT
HET NEDERLANDSE STRAFRECHT
DE NEDERLANDSE RECHTSORDE
• Publiekrecht: staat heeft machtspositie
• Civil law: ons recht is neergelegd in wetboeken → NL
• Common law: bijv amerika (jury, pruiken etc.)
• Strafrecht is onder te verdelen in het formele recht en het materiele recht
• Formeel: procedurieel → strafprocesrecht → Wetboek van Strafvordering (Sv)
o Regels voor opsporing, vervolging en berechting
• Materieel: inhoudelijk → Wetboek van Strafrecht (Sr)
o Welk gedrag is strafbaar?
o Onder welke voorwaarden?
o Wat zijn strafuitsluitingsgronden?
o Welke straffen zijn er?
•
• Internationaal recht → EU-recht
HET NEDERLANDSE STRAFRECHT: BEGINSELEN
• Vervolgingsmonopolie OM (geen eigenrichting: het heft in eigen handen nemen → pedo-jagen)
• Legaliteitsbeginsel
o Je mag iemand nog niet vervolgen voor iets wat op het moment van de handeling nog niet
strafbaar was
, o De staat mag alleen handelen op de manier waarop het vastgelegd staat in de wet
• Onschuldspresumptie
o Het recht dat je onschuldig bent totdat de rechter het tegendeel heeft bewezen
• Nemo tenetur
o Mensen hoeven niet mee te werken aan hun eigen veroordeling (bijv. zwijgrecht)
• Recht op een eerlijk proces
o Vallen allerlei dingen onder
▪ Recht op een tolk
▪ Recht op processtukken
▪ Recht op een advocaat
• Subsidiariteit (het meest geschikte middel)
o Het meest geschikte middel moet worden gekozen
• Proportionaliteit (geen grotere inbreuk dan nodig)
o De omvang van de inbreuk
HET STRAFPROCES
VOORBEREIDEND ONDERZOEK → ONDERZOEK, VERHOREN ETC.
• Opsporingsonderzoek
• Onderzoek naar een strafbaar feit
• Bijvoorbeeld na aangifte
• Onder leiding van de officier van justitie
• Rechter-commissaris: onderzoekt of er bepaalde middelen mogen worden gebruikt
• Een verdachte komt in beeld
•
• De vervolging
• Opportuniteitsbeginsel: het OM hoeft niet te vervolgen
• Sepot
• Transactie: verdachte betaalt geldbedrag → betekent geen bekenning van schuld
•
• Strafbeschikking: OM stelt schuld van de verdachte vast
• Art. 12 Sv → alsnog voor de rechter (na sepot, transactie of strafbeschikking)
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper isavanharselaar. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.