VMBO Samenvatting Maatschappijleer Hoofdstuk 8 WERK
(Thema’s maatschappijleer vmbo KGT 2020 5e druk)
8.1 Waarom werken we?
Wanneer spreek je van werk? -> als je iets doet waar anderen behoeften aan hebben.
Je werkt ook voor jezelf (om het geld). Wat je doet kan voor werk EN plezier tegelijk zijn (bijv dj zijn
of trainer) en soms is werk als hobby begonnen.
Werken vervult 5 basisbehoeften van de mens die volgens Maslow als een piramide op elkaar staan:
Je begint onderaan de piramide!!!!!!
5. Jezelf ontwikkelen Werk kan helpen om jezelf te ontwikkelen. Jezelf
steeds nieuwe doelen stellen en als je die bereikt
hebt voel je je goed. Je hebt je ontwikkeld tot
iemand die ergens heel goed in is. (Het klimmen op
de ladder naar de top)
4. Status en waardering Je krijgt complimentjes van baas EN het geeft je
status of aanzien bij anderen. Mensen zijn blij als je
je werk goed doet, of je nou schilder of arts bent.
3. Behoefte om erbij te horen Voor sociaal contact met anderen, je neemt deel
aan de samenleving (Mensen die geen werk
hebben gaan daarom vaak vrijwilligerswerk doen)
2. Veiligheid en zekerheid Je wilt een vast contract voor vast inkomen en
hypotheek afsluiten bijv.
1. Eerste levensbehoeften je start onderaan Van je loon: huur, eten, kleren
Status: de waardering die mensen geven aan je beroep
Met werken (arbeid) kan je je basisbehoeften vervullen EN arbeid is belangrijk voor de samenleving
vanwege:
, 1. de belasting! Van het belastinggeld zorgt de overheid voor dingen waar iedereen wat aan heeft.
(Wegen, straatlicht, ziekenhuis, gevangenis)
2. premie! Iedereen die werkt betaalt premie.. overheid geeft anderen hiervan een uitkering.
(Bij ziekte, ongeluk, baan verlies)
Nederland is een verzorgingsstaat: Een land waar de overheid de mensen helpt als dat nodig is
Nederland vindt hard werken belangrijk. “Je leeft om te werken”. Vaak hebben mensen ook nog een
druk sociaal leven (cursus, sport, reizen, etc), er komen dan vaak burn-out klachten en daarom kiezen
sommigen om minder te werken, met dus minder inkomsten, om meer te genieten. “Je werkt om te
leven” zeggen zij.
8.2 Een baan die bij je past
Welke 4 vragen gebruik je om te weten of bepaald werk geschikt is voor jou?
1. Wat voor werk ga je doen?
2. Werk je veilig en gezond?
3. Hoeveel verantwoordelijkheid krijg je?
4. Hoeveel verdien je ermee?
Uitleg 1. Wat voor werk ga je doen?
Wat voor werk vind je leuk? Alleen-samen, vaste plek-afwisselende plek, hetzelfde doen-
afwisselende dingen (verschillende taken)
Wat speelt een belangrijke rol bij een studiekeuze: of het leuk is (94%), kans op baan (33%), kan je er veel mee verdienen
(26%), kan ik er veel kanten mee op (22%), ik wil mensen helpen (20%), ik wil een verschil maken (17%)
Uitleg 2. Werk je veilig en gezond?
In de Arbowet (Arbeidsomstandighedenwet) staat precies hoe werkgevers (bazen) moeten zorgen
voor gezonde en veilige werkplekken (bijv. speciale schoenen, helm, goede stoel). Voor jongeren zijn
er zelfs speciale arboregels (bijv. niet te zwaar of te lang werken)
Uitleg 3.Hoeveel verantwoordelijkheid krijg je?
Als je eigen baas bent ben je zelf verantwoordelijk voor alles, dus hoop regelen en lange dagen, maar
ook veel vrijheid. Als werknemer (als je in dienst bent) heb je een baas boven je die zegt wat je moet
doen, maar je kan ook veel verantwoordelijkheid krijgen van je baas, bijv een eigen project leiden of
een afdeling leiden.
Uitleg 4. Hoeveel verdien je ermee?
Hoeveel je verdient hangt af van: welk werk je doet – je leeftijd – je opleiding – je kennis en ervaring
Minimumloon: Loon dat je minimaal moet ontvangen als je werkt
Waarom is er vanaf 15 jaar een minimumloon? -> Om ervoor te zorgen dat niemand te weinig
verdient.
