Hoofdstuk 14 Verdelingsvraagstukken - Economie Integraal. Dit hoofdstuk gaat over verdeling van inkomen, de betekenis van lorenzcurve en ginicoefficient, berekening van de arbeidsinkomenquote (aiq), nivellering en denivellering, verschillende soorten overheidsingrijpen (zoals minimumloon), belastin...
Hoofdstuk 14 Verdelingsvraagstukken
14.1 Het meten van de inkomensverdeling
Soorten inkomen
Primair inkomen = de beloning die verdiend wordt als je productiefactoren
ter beschikking stelt
o Bruto-inkomen
o Loon, interest, pacht, winst
Secundair inkomen = primair inkomen – directe belastingen – premier +
inkomensoverdrachten
o Inkomensoverdrachten: bijv. AOW
o Progressieve inkomstenbelasting = hoe hoger het primair inkomen, hoe
hoger het percentage dat aan de fiscus moet worden afgedragen
Tertiair inkomen = secundair inkomen – afgedragen indirecte belastingen +
profijt van door de overheid geleverde of gesubsidieerde goederen en
diensten
De personele inkomensverdeling
Lorenzcurve = personele verdeling
Stappen:
Rangschik alle inkomenontvangers in een land van een laag naar hoog
inkomen
Verdeel de inkomenontvangers in 10 even grote groepen: decielen
o Deciel 1: laagste inkomen
o Deciel 10: hoogste inkomen
Bereken welk deel van het totale inkomen elk deciel ontvangt
o Totaal inkomen steeds anders
Tel de inkomensaandelen van de decielen achtereenvolgens bij elkaar op,
zodat je de gecumuleerde aandelen krijgt
Voorbeeld blz. 51
Hoe ver de Lorenzcurve van de diagonale lijn, des te ongelijker zijn de
inkomens verdeeld
De Ginicoëfficiënt
A
Ginicoëfficiënt=
A+ B
o Gelijk aan 0: inkomens gelijkmatig verdeeld
o Gelijk aan 1: 1 persoon ontvangt het gehele inkomen
o Verder van diagonaal → A groter → Ginicoëfficiënt groter
Andere maatstaven
Ginicoëfficiënt: maatstaf om inkomensverschillen weer te geven
Kijken naar verhouding tussen gemiddelde inkomen in het 1 e en 10e deciel
, Kijken naar verhouding tussen gemiddelde inkomens in onderste en bovenste
kwintiel (groepen van 20%) of kwartielen (groepen van 25%)
Kleine voorbeeld blz. 53
De categoriale verdeling
Categoriale verdeling geeft de verdeling van het inkomen over de
productiefactoren weer
o Alleen beloningen die ondernemingen uitkeren
Beloningen: inkomen uit arbeid & overige inkomen
Arbeidsinkomensquote (aiq) = het totale arbeidsinkomen in ondernemingen
verdiend in een jaar als percentage van de toegevoegde waarde in
ondernemingen in dat jaar
Arbeidsinkomen = looninkomen + inkomen zzp’ers
Voorbeeld blz. 54
looninkomen +toegereknend loon zelfstandigen
aiq = × 100 %
toegevoegde waarde
De vermogensinkomensquote
Spiegelbeeld van aiq
Aiq 80% → vermogensinkomensquote 100 – 80 = 20%
o 20% toegevoegde waarde als vermogensinkomens (pacht, rente, etc.)
Categoriale inkomensverdeling en productiestructuur
AIQ stijgt en winstquote daalt
Dalende winst & winstverwachtingen → minder investeringen
o Minder arbeidsplaatsen
Winsten worden verliezen → failliet → aantal arbeidsplaatsen daalt
Dalende winsten → kredietwaardigheid bedrijven neemt af
o Moeilijker geld lenen → minder investeringen
Geïnvesteerd → arbeidsbesparende investeringen
o Diepte-investeringen = arbeidskrachten vervangen door kapitaal
Ondernemingen verplaatsen productie naar lagelonenlanden
o Goederen goedkoper geproduceerd → winst kan stijgen
14.2 Nivellering en denivellering
Nivellering = afname van de relatieve inkomensverschillen
o Lorenzcurve naar links
Denivelleringen = toename van de relatieve inkomensverschillen
o Lorenzcurve naar rechts
Voorbeeld blz. 58
inkomensaandeel deciel 10
inkomensverdeling=
inkomensaandeel deciel 1
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Forcer. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
